Przejdź do zawartości

Czerwony szlam

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zbiornik czerwonego szlamu w mieście Arvida, w Kanadzie.
Zbiornik czerwonego szlamu w mieście Stade, w Niemczech.

Czerwony szlam – produkt uboczny powstający podczas produkcji aluminium w tzw. procesie Bayera.

Zawiera on osad, w skład którego wchodzą tlenki żelaza, tytanu i różne związki krzemu, powstające podczas ekstrakcji związków glinu z boksytów z roztworem wodorotlenku sodu. Charakterystyczny czerwony kolor "szlamu" pochodzi od znajdującego się w nim tlenku żelaza, którego zawartość może wynosić nawet 60%[1][2]. Na wyprodukowaną tonę tlenku glinu Al2O3 (będącego półproduktem, służącym w następnym procesie Halla-Héroulta; z każdej tony tlenku wytwarza się około pół tony czystego metalu), w zależności od jakości boksytu, powstaje od około 0,33 tony (z boksytu w Surinamie) do 2 ton (z boksytu w Arkansas) czerwonego szlamu. W skali całego świata przetwarza się (dane z 1997 roku[1]) ok. 50 milionów ton boksytów rocznie, z których produkuje się 30 mln ton tlenku glinu (a z tego – 15 mln ton metalu) pozostawiając 30 mln ton czerwonego szlamu. Czerwony szlam jest toksyczny i żrący – jego pH wynosi od 10 do 13.

Katastrofa chemiczna pod Ajką

[edytuj | edytuj kod]

W 2010 roku doszło do pęknięcia tamy zbiornika i uwolnienia około 700 000 m³ czerwonego szlamu składowanego przez hutę aluminium w Ajce na Węgrzech[3].

Skład czerwonego szlamu, który zalał okolice Ajki[3]
Skład w przeliczeniu
na tlenki
Stężenie Uwagi
Fe
2
O
3
40–45% Nadaje osadowi czerwony kolor
Al
2
O
3
10–15%
SiO
2
10–15% W formie glinokrzemianu sodu lub wapnia
CaO 6–10%
TiO
2
4–5%
Na
2
O
5–6%

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Satish Chandra: Waste materials used in concrete manufacturing. [dostęp 2010-10-06]. (ang.).
  2. Christoph Schmitz: Handbook of aluminium recycling. s. 18. [dostęp 2023-12-09]. (ang.).
  3. a b Announcement of MAL Hungarian Aluminium [online], MAL - Magyar Alumínium Termelő és Kereskedelmi Zrt. [dostęp 2018-03-07] [zarchiwizowane z adresu 2010-10-09].