Czesław Cywiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czesław Justyn Cywiński
podpułkownik podpułkownik
Data i miejsce urodzenia

10 marca 1926
Wilno

Data i miejsce śmierci

10 kwietnia 2010
Smoleńsk

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Krajowa

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Późniejsza praca

inżynier

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż PartyzanckiSrebrny Krzyż Zasługi Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Grób Czesława Cywińskiego
Tablica upamiętniająca Czesława Cywińskiego na budynku PAST-y w Warszawie

Czesław Justyn Cywiński (ur. 10 marca 1926 w Wilnie, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – kombatant, żołnierz AK, podpułkownik WP (pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika)[1], inżynier, prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy AK, współinicjator wielu akcji upamiętniających działalność AK w całym kraju.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Działalność konspiracyjną rozpoczął jako uczeń gimnazjum wstępując do Związku Wolnych Polaków, gdzie pełnił funkcje wywiadowcze. Jesienią 1942 roku rozpoczął działalność Armii Krajowej w dzielnicy „B” Garnizonu w Wilnie biorąc udział w zdobywaniu i gromadzeniu broni oraz amunicji. Z początkiem 1944 został wcielony do 1. plutonu 1. Brygady Juranda AK w Wilnie, a następnie do plutonu szturmowego ppor. Romana Żebryka ps. „Korab”. W oddziale partyzanckim brał udział w wielu akcjach dywersyjnych[2].

Uczestniczył w operacji Ostra Brama. 18 lipca 1944 wraz z 1 Brygadą został okrążony i rozbrojony przez oddziały NKWD. Z obozu NKWD w Miednikach został wywieziony do Kaługi, bowiem odmówił wraz kolegami złożenia przysięgi i wstąpienia do Armii Czerwonej[2].

W 1946 powrócił z zesłania w ZSRR do Polski[2]. Studiował na Politechnice Warszawskiej, w 1952 r. uzyskał na niej tytuł magistra inżyniera budownictwa. Pracował w biurach projektowych oraz na budowach krajowych i zagranicznych, w jednostkach badawczych oraz instytucjach centralnych. Wykładał na Politechnice Warszawskiej i w innych centrach edukacyjnych. Społecznie udzielał się w związkach sportowych. Był instruktorem – trenerem Polskiego Związku Narciarskiego[2].

Był Honorowym Obywatelem miasta stołecznego Warszawy oraz członkiem Rady Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Zginął w katastrofie lotniczej w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej[3].

Decyzją Ministra ON Nr 353/KADR z dnia 15 kwietnia 2010 został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika[1].

27 kwietnia został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[4] (kwatera 18D-P01-3)[5].

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Pośmiertne awanse i odznaczenia dla ofiar katastrofy pod Smoleńskiem. wp.mil.pl, 15 kwietnia 2010.
  2. a b c d Ministerstwo Obrony Narodowej, PREZES ŚWIATOWEGO ZWIĄZKU ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ śp. płk Czesław Justyn CYWIŃSKI [online], archiwum2019.mon.gov.pl [dostęp 2020-05-04] (pol.).
  3. Lista pasażerów i załogi samolotu TU-154 [online], Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 10 kwietnia 2010.
  4. „Dzięki takim ludziom Polska jest wolna” – pogrzeb Czesława Cywińskiego [online], Gazeta.pl, 27 kwietnia 2010 [dostęp 2010-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2010-05-01].
  5. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  6. M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587
  7. Komunikat Nr 163/VI kad.. Biuro Prasowe Kancelarii Sejmu, 16 kwietnia 2010.
  8. M.P. z 2010 r. nr 23, poz. 216 – pkt 20.
  9. Lista kombatantów odznaczonych przez Prezydenta RP. prezydent.pl, 2 września 2009. [dostęp 2009-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-11)].
  10. M.P. z 2006 r. nr 43, poz. 460 – pkt 29.
  11. M.P. z 2005 r. nr 8, poz. 127 – pkt 44.
  12. "Kombatant. Biuletyn Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych", nr 10 (177), 2005, s. 8