Czesław Ryll-Nardzewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czesław Ryll-Nardzewski
Data i miejsce urodzenia

7 października 1926
Wilno

Data i miejsce śmierci

18 września 2015
Wrocław

Profesor nauk matematycznych
Specjalność: matematyka, logika matematyczna
Alma Mater

UMCS w Lublinie

Profesura

1954

Polska Akademia Nauk / Umiejętności
Status PAN

członek rzeczywisty

Status PAU

członek krajowy czynny

Nauczyciel akademicki
Instytut

Matematyczny PAN

Okres zatrudn.

od 1949

Uczelnia

Politechnika Wrocławska

Instytut

Matematyki i Informatyki

Okres zatrudn.

od 1976

Dziekan
Wydział

Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego

Okres spraw.

1964–1966

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej

Czesław Ryll-Nardzewski (ur. 7 października 1926 w Wilnie, zm. 18 września 2015 we Wrocławiu) – polski matematyk, profesor nauk matematycznych, wykładowca akademicki Politechniki Wrocławskiej, a wcześniej Uniwersytetu Wrocławskiego, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk i członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Wilnie. Studia magisterskie ukończył na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie w 1948 roku. Rok później obronił w Lublinie pracę doktorską, której promotorem był Mieczysław Biernacki[1]. W 1949 roku rozpoczął pracę na Uniwersytecie Wrocławskim i jednocześnie w Instytucie Matematycznym PAN[2]. W 1948[3] lub 1949[4] roku uzyskał stopień naukowy doktora. W 1949 roku Hugo Steinhaus i Edward Marczewski doprowadzili do zatrudnienia go na Uniwersytecie i Politechnice Wrocławskiej, gdzie uzyskał stanowisko adiunkta, a w 1951 roku docenta[4]. W 1954 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1964 roku – zwyczajnego[3][4][1]. W latach 1964–1966 pełnił funkcję dziekana Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego[2]. W 1967 roku został członkiem korespondentem PAN, a w 1973 roku stał się członkiem rzeczywistym Akademii[5]. Od 1970 roku związał się z Politechniką Wrocławską, przenosząc się ostatecznie do Instytutu Matematyki tej uczelni w 1976 roku, gdzie przez pewien okres pełnił funkcję dyrektora. Był członkiem Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów oraz członkiem Komitetu Nauk Matematycznych PAN[2][6].

Był uczniem wspomnianego wcześniej Hugona Steinhausa – polskiego matematyka należącego do lwowskiej szkoły matematycznej. Wszechstronne zainteresowania badawcze Czesława Ryll-Nardzewskiego obejmowały takie działy jak: logika matematyczna, podstawy matematyki, teoria miary, analiza funkcjonalna, teoria mnogości, teoria prawdopodobieństwa, procesy stochastyczne, teoria ergodyczna[1][2]. Jedno z twierdzeń o punkcie stałym nosi jego nazwisko – twierdzenie Rylla-Nardzewskiego o punkcie stałym. Wypromował dziewięciu doktorów[1][7].

Otrzymał Nagrodę Główną Polskiego Towarzystwa Matematycznego im. Stefana Mazurkiewicza (1952), Nagrodę Państwową indywidualną II stopnia za prace z analizy matematycznej i podstaw matematyki (1966), Nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego, Medal Komisji Edukacji Narodowej (1975), Nagrodę Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki za kształcenie kadry naukowej (1978), Medal im. Stefana Banacha (1992), Nagrodę Prezesa Rady Ministrów indywidualną za wybitny dorobek naukowy (2001)[1][8]. W 1968 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[1][6][2].

Zmarł we Wrocławiu, gdzie został pochowany na Cmentarzu Grabiszyńskim (pole 47-11-309A)[1][9][10].

Grób prof. Czesława Rylla-Nardzewskiego na Cmentarzu Grabiszyńskim

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g kj: Zmarł Profesor Czesław Ryll-Nardzewski (1926–2015). Polskie Towarzystwo Matematyczne, 2015-09-18. [dostęp 2022-08-01]. (pol.).
  2. ↑ a b c d e Nagrody Premiera.. Pryzmat. Pismo informacyjne Politechniki Wrocławskiej, nr 148, listopad 2002. [dostęp 2014-01-19].
  3. ↑ a b Ryll-Nardzewski Czesław, [w:] Giganci Nauki [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2022-07-25].
  4. ↑ a b c Stanisław Kwapień, Czesław Ryll-Nardzewski (7 X 1926 – 18 IX 2015), „Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności”, Rok 2015/2016, s. 176–178 [dostęp 2022-07-25].
  5. ↑ Członkowie rzeczywiści PAN. pan.pl. [dostęp 2014-01-19].
  6. ↑ a b Ryll- Nardzewski Czesław. 60 lat Polskiego Środowiska Naukowego we Wrocławiu. [dostęp 2014-01-19].
  7. ↑ Mathematics Genealogy Project.
  8. ↑ Nowiny Rzeszowskie, nr 170 (5306), 20 lipca 1966, s. 2.
  9. ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych we Wrocławiu – wyszukiwarka grobów [online], groby.cui.wroclaw.pl [dostęp 2022-03-15].
  10. ↑ Grave record for Czesław Ryll-Nardzewski (7 Oct 1926 – 18 Sep 2015), BillionGraves Record 25205206 Wrocław, wrocławski, dolnośląskie, Poland. BillionGraves.com. [dostęp 2018-09-27]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Laureaci Medalu im. Stefana Banacha (PAN)
XX wiek
XXI wiek
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Czesław_Ryll-Nardzewski&oldid=71007482”