Czołpino

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czołpino
osada
Ilustracja
Latarnia morska w Czołpinie
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Smołdzino

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

76-214

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0751189

Położenie na mapie gminy Smołdzino
Mapa konturowa gminy Smołdzino, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Czołpino”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Czołpino”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Czołpino”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Czołpino”
Ziemia54°42′38″N 17°14′19″E/54,710556 17,238611[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Czołpino (kaszb. Czôłpino[2], niem. Scholpin) – osada w północnej Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Smołdzino na Wybrzeżu Słowińskim (na zachód od jeziora Łebsko). Osada współtworzy sołectwo „Smołdziński Las”. [potrzebny przypis]

W latach 1975−1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa ma pochodzenie słowiańskie i charakter topograficzny. Powstała przez dodanie do pomorskiego kontynuantu psł. *čl̥pa „pagórek” (por. Człopa, Czołpin) formantu -ino[3]. Friedrich Lorentz odnotował formę nazwy w lokalnych gwarach słowińskich: Čɵ̀·ʉ̯pjinɵ wraz z nazwami mieszkańców – zarówno z pominiętym formantem -in-: Čɵ̀·ʉ̯pjȯu̯n, Čɵ̀·ʉ̯pjȯu̯nkă „czołpinianin, czołpinianka”, jak i w postaci pełnej: Čɵ̀·ʉ̯pjińȯu̯n, Čɵ̀·ʉ̯pjińȯu̯nkă „ts.”[4]. Niemiecka nazwa Scholpin jest adaptacją fonetyczną pierwotnej nazwy słowiańskiej[3].

Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Czôłpino[5].

Historia[edytuj | edytuj kod]

  • koniec XIII wieku – pierwsze wzmianki o osadnictwie
  • później wieś należy do rodu Gryfitów, a później w rękach Brandenburczyków
  • od 1772 roku pod panowaniem pruskim
  • styczeń 1875 – zakończenie budowy latarni morskiej w Czołpinie
  • od 1945 roku – na terytorium Polski

Atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

  • Zabytkiem Czołpina jest wysoka na ponad 25 m latarnia morska Czołpino zbudowana w 1875[6].
  • „Osada Latarników” – dwukondygnacyjny, podpiwniczony budynek mieszkalny (powierzchnia użytkowa prawie 600 m²) i zabudowania gospodarcze oddalone ok. 1 km od latarni morskiej w Czołpinie. Osada została zaprojektowana w 1871 roku. Przez kilkadziesiąt lat, codziennie przemierzali tę trasę latarnicy podtrzymujący światło czołpińskiej latarni.
  • Wydma Czołpińska – jedna z ciekawszych i dostępnych dla ruchu turystycznego na terenie Słowińskiego Parku Narodowego[7].
  • Ścieżka dydaktyczna „Latarnia” prezentująca roślinność nadmorskiego boru.
  • Na wschód od Czołpina (6,5 km) na Mierzei Łebskiej znajduje się uroczysko Boleniec - dawna wieś rybacka zasypana przez wydmy ruchome.
  • Dom latarników
    Dom latarników
  • Widok z latarni na wydmę czołpińską
    Widok z latarni na wydmę czołpińską
  • Drogowskaz na wydmie czołpińskiej
    Drogowskaz na wydmie czołpińskiej

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 20761
  2. ↑ Friedrich Lorentz, Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem, Instytut Zachodnio-Słowiański przy Uniwersytecie Poznańskim, 1923, s. 132 (pol.).
  3. ↑ a b Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 29.
  4. ↑ Friedrich Lorentz, Slovinzisches Wörterbuch: zweiter Teil: P-Z : Orts- und Personennamen. Nachträge, Unsichere Wörter, Sankt Petersburg: Kaiserliche Akademie der Wissenschaften, 1912, s. 1469.
  5. ↑ Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 220, ISBN 978-83-62137-50-3.
  6. ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 123, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.
  7. ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 235, ISBN 978-83-7495-133-3.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Gmina Smołdzino
Wsie
Osady
Część wsi
Pozostałe
miejscowości

Herb gminy Smołdzino

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Czołpino&oldid=73556809”