Dąbroszyn (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dąbroszyn
gmina wiejska
1919–1954[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1919-38: łódzkie
1938-39: poznańskie
1945–54: poznańskie

Powiat

koniński

Siedziba

Rychwał

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

23

brak współrzędnych

Dąbroszyn (od 1973 Rychwał) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. łódzkim i poznańskim. Nazwa gminy pochodzi od wsi Dąbroszyn, lecz siedzibą władz gminy był Rychwał, który od 1921 roku[2] stanowił odrębną gminę miejską[3].

Za Królestwa Polskiego gmina Dąbroszyn należała do powiatu konińskiego w guberni kaliskiej. 31 maja 1870[4] do gminy przyłączono pozbawiony praw miejskich Rychwał[5]. Po przejściu pod zwierzchnictwo polskie, Rychwał był jednostką o nieuregulowanym statusie – gmina posiadała samorząd miejski nadany przez okupanta, lecz nie została zaliczona do miast w 1919 (była określana jako "miejscowość")[6][7]. Formalnie gminą miejską Rychwał stał się 31 lipca 1921 roku[2].

W okresie międzywojennym gmina Dąbroszyn należała do powiatu konińskiego w woj. łódzkim. 1 kwietnia 1938 roku gminę wraz z całym powiatem konińskim przeniesiono do woj. poznańskiego[8].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 23 gromad: Aleksandrówek, Biała Panieńska, Czyżew, Dąbroszyn, Franki, Gliny, Grabowa, Grochowy, Jaroszewice Grodzieckie, Jaroszewice Rychwalskie, Kuchary Borowe, Kuchary Kościelne, Modlibogowice, Rozalin, Rybie, Siąszyce, Siąszyce III, Święcia, Wardężyn, Wielołęka, Wola Rychwalska, Złotkowy i Zosinki[9].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[10]. Po reaktywowaniu gmin 1 stycznia 1973 roku gminy Dąbroszyn nie przywrócono, utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik, gminę Rychwał w tymże powiecie i województwie[11][12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. a b Dz.U. z 1921 r. nr 69, poz. 465
  3. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. 19 maja 1870 według kalendarza juliańskiego
  5. Postanowienie z 30 grudnia (11 stycznia) 1869/70, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 67)
  6. Według publikacji: Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom V - Województwo Białostockie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
  7. Dz.U. z 1919 r. nr 13, poz. 140
  8. Dz.U. z 1937 r. nr 46, poz. 350
  9. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na 1 lipca 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  10. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  11. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  12. Aleksandrówek i Wielołęka znajdują się obecnie w gminie Grodziec