Dęba (gromada w powiecie tarnobrzeskim, 1954–1972)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dęba
gromada
1954–1972
Państwo

 Polska

Województwo

rzeszowskie

Powiat

tarnobrzeski

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Dęba

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

2

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

16

brak współrzędnych

Dęba – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Dęba z siedzibą GRN w Dębie (od 1977 w granicach Nowej Dęby) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie tarnobrzeskim w woj. rzeszowskim na mocy uchwały nr 34/54 WRN w Rzeszowie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Dęba (z wyłączeniem obszaru Rady Osiedla wraz z terenem zakładu przemysłowego[6]) i Poręby Dębskie ze zniesionej gminy Dęba w tymże powiecie[7]. Dla gromady ustalono 16 członków gromadzkiej rady narodowej[8].

30 czerwca 1960 do gromady Dęba włączono obszar zniesionej gromady Tarnowska Wola w tymże powiecie[9].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[10]. 1 stycznia 1973 w powiecie tarnobrzeskim reaktywowano gminę Dęba z siedzibą we wsi Dęba[11], w granicach nieco innych niż w 1954.

Uwaga: W 1954 roku w powiecie tarnobrzeskim powstały dwie odrębne jednostki wiejskie o nazwie gromada Dęba; drugą z nich była gromada Dęba z siedzibą w nowo wybudowanym osiedlu we wsi Dęba, którą w następstwie utworzenia dwóch gromad podzielono na dwie odrębne wsie: "wiejską" i "osiedlową". Wieś osiedlowa była już w założeniach reformy z 1954 predestynowana na awans do formalnego statusu osiedla, do czego doszło już w listopadzie tego samego roku. Osiedlu Dęba w 1961 zmieniono nazwę na Nowa Dęba i nadano status miasta. 1 sierpnia 1977 Dęba (wraz z Porębami Dębskimi) weszła w skład miasta Nowa Dęba[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Obwieszczenie Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 czerwca 1955 r. Dotyczące sprostowania brzmienia uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie Nr 34/54 z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu tarnobrzeskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 sierpnia 1955 r., Nr. 7, Poz. 38)
  7. Uchwała Nr 34/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu tarnobrzeskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
  8. Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Tarnobrzegu (punkt 19) z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 34)
  9. Uchwała Nr 11/60 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 28 kwietnia 1960 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie rzeszowskim, w brzmieniu zatwierdzonym uchwałą Rady Ministrów Nr 199/60 z dnia 22. VI. 1960 r. (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 24 czerwca 1960 r., Nr. 6, Poz. 42)
  10. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  11. Uchwała Nr XVIII/56/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 4 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 grudnia 1972 r., Nr 16, Poz. 196)
  12. Dz.U. z 1977 r. nr 24, poz. 103