Dżajawarman VII
![]() Głowa Dżajawarmana VII | |
Władca Imperium Khmerskiego | |
Okres | |
---|---|
Koronacja | |
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Data urodzenia | |
Data śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Małżeństwo | |
Dzieci |
Dżajawarman VII (ur. 1122 lub 1125[1] zm. 1218)– król Kambodży z dynastii angkorskiej panujący w latach 1181-1218, ostatni z tzw. „królów-budowniczych[1]”. Syn Dżajaradżacudamani[2], córki Harszawarmana III.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ożenił się z księżniczką Jayarajadevi.
Za jego panowania kraj dokonał największej ekspansji terytorialnej[3]. W skład Kambodży, poza terenami Khmerów, weszła cała Czampa, ziemie dzisiejszego Laosu[3] i Tajlandii[3], część Półwyspu Malajskiego[3], aż po przesmyk Kra oraz Birma[3].
Wybudował nową stolicę, Angkor Thom[4] (poprzednią Jaszodharapurę, zrujnowała inwazja Czamów[5]), która w okresie świetności liczyła ok. 1 mln mieszkańców. Kazał wybudować także wiele świątyń: Bajon, Banteai Kdei, Ta Prohm, Preah Khan, Neak Pean i inne. Za jego panowania nastąpił wielki rozkwit nie tylko architektury, ale także sztuki, rzeźby, poezji i nauki, a buddyzm stał się religią dominującą[3].
Z polecenia Dżajawarmana VII w całym kraju zostały wzniesione 102 szpitale, w tym cztery w nowej stolicy[4]
Przedstawiany na płaskorzeźbach jako otyły mężczyzna z włosami związanymi w kok na czubku głowy. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych władców Imperium Khmerskiego (obok Surjawarmana II)[potrzebny przypis].
W kulturze popularnej[edytuj | edytuj kod]
Dżajawarman VII pojawia się jako przywódca cywilizacji khmerskiej w szóstej części serii gier strategicznych Sid Meier's Civilization[6].
Jest wiele rzeźb związanych z Dżajawarmanem VII.
- Rzeźby Dżajawarmana VII
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dżajawarman VII, Google Arts & Culture [dostęp 2022-01-23] (pol.).
- ↑ Marilia Albanes: Angkor. Blask Khmerów. 2009, s. 43. ISBN 978-84-413-2752-8.
- ↑ a b c d e f Dżajawarman VII, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-01-23] .
- ↑ a b Joanna Grabowska , Co skrywa tajemniczy posąg z dawnego Imperium Khmerów, wyborcza.pl, 6 sierpnia 2017 [dostęp 2017-08-07] .
- ↑ Źródła chińskie, mówiące o wyprawie Czamów w 1177 r. są ostatnio deprecjonowane, ponieważ nie znajdują potwierdzenia w badaniach paleograficznych. Ostatnio popularna staje się hipoteza, że podziały polityczne w Czampie i Kambodży w połowie XII w. nie miały narodowego charakteru, a każda z walczących stron posiadała wojska obu narodowości, o czym mają świadczyć nowe analizy reliefów z Bajon. Michael Vickery, "Champa Revised." ARI Working Paper, No.37, 2005,
- ↑ Dżajawarman VII - Przywódcy - Civilopedia - Civilization VI, www.civilopedia.net [dostęp 2022-01-23] (pol.).