DVB-T
DVB-T (ang. Digital Video Broadcasting – Terrestrial) – standard telewizji cyfrowej DVB nadawanej naziemnie, opublikowany po raz pierwszy w roku 1997[1]. Cyfrowe wideo, dźwięk i dane dodatkowe są przesyłane w strumieniu transportowym MPEG przy użyciu modulacji COFDM. Do kompresji audio/wideo wykorzystuje się standard MPEG-2 lub MPEG-4 (H.264). Następcą standardu DVB-T jest DVB-T2.
Spis treści
Budowa nadajnika i odbiornika[edytuj | edytuj kod]
Budowa nadajnika[edytuj | edytuj kod]
Nadajnik składa się z:
- Kodera (MPEG-2 lub MPEG-4) – sygnał audio/wideo poddawany jest kodowaniu źródłowemu.
- Dwóch multiplekserów – z multipleksera programowego otrzymuje się strumień programowy, czyli jeden strumień w skład którego wchodzą strumienie audio, wideo oraz danych, tylko z jednego kanału. Z kolei z multipleksera transmisyjnego otrzymuje się strumień transmisyjny, który składa się z pakietów o stałej długości oraz mogących pochodzić z różnych kanałów.
- Układu sygnałów: pilota i TPS – pilot wykorzystywany jest do synchronizacji odbiornika z nadajnikiem. TPS zawiera zakodowane parametry modulacji.
- Modulatora OFDM z 1704 lub 6816 nośnymi.
- Przetwornika cyfrowo-analogowego (DAC) oraz modulatora wyjściowego na sygnał radiowy nadawany przez nadajnik telewizji naziemnej.
Schemat nadawania[edytuj | edytuj kod]
| Dostępny bitrate (Mbit/s) w systemie DVB-T dla kanałów w pasmie 8 MHz | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Modulacja | Kodowanie korekcyjne | Okres ochronny | |||
| 1/4 | 1/8 | 1/16 | 1/32 | ||
| QPSK | 1/2 | 4.976 | 5.529 | 5.855 | 6.032 |
| 2/3 | 6.635 | 7.373 | 7.806 | 8.043 | |
| 3/4 | 7.465 | 8.294 | 8.782 | 9.048 | |
| 5/6 | 8.294 | 9.216 | 9.758 | 10.053 | |
| 7/8 | 8.709 | 9.676 | 10.246 | 10.556 | |
| 16-QAM | 1/2 | 9.953 | 11.059 | 11.709 | 12.064 |
| 2/3 | 13.271 | 14.745 | 15.612 | 16.086 | |
| 3/4 | 14.929 | 16.588 | 17.564 | 18.096 | |
| 5/6 | 16.588 | 18.431 | 19.516 | 20.107 | |
| 7/8 | 17.418 | 19.353 | 20.491 | 21.112 | |
| 64-QAM | 1/2 | 14.929 | 16.588 | 17.564 | 18.096 |
| 2/3 | 19.906 | 22.118 | 23.419 | 24.128 | |
| 3/4 | 22.394 | 24.882 | 26.346 | 27.144 | |
| 5/6 | 24.882 | 27.647 | 29.273 | 30.160 | |
| 7/8 | 26.126 | 29.029 | 30.737 | 31.668 | |
Budowa odbiornika[edytuj | edytuj kod]
Odbiornik składa się z:
- Układu wejściowego oraz przetwornika analogowo-cyfrowego (ADC).
- Układu synchronizacji na podstawie sygnału pilota oraz TPS.
- Przetwornika ukladu zmiennego.
- Demodulatora OFDM.
- Demultiplekserów strumienia programowego i transportowego na rozdzielone cyfrowe sygnału audio/wideo oraz danych.
- Dekodera (MPEG-2 lub MPEG-4).
Naziemna telewizja cyfrowa w Polsce[edytuj | edytuj kod]
Osobny artykuł: W Polsce planem przejścia na telewizję cyfrową zajmuje się Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji oraz Urząd Komunikacji Elektronicznej. Ostatnie ustalenia wskazują na wybór MPEG-4 jako metody kompresji, pierwszy multipleks telewizyjny ruszył we wrześniu 2009 roku[2]. Sygnał analogowy ma być wyłączany począwszy od czerwca 2011, zakończenie nadawania ostatnich analogowych programów zostało zaplanowane na 31 lipca 2013 roku[2].
Dnia 24 marca 2009 Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że uzgodnione rozporządzenie w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla urządzeń konsumenckich służących do odbioru cyfrowych naziemnych transmisji telewizyjnych zostało skierowane do notyfikacji w Komisji Europejskiej. Rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 16 marca 2009 r., pod numerem 2009/155/PL, w następstwie czego rozporządzenie zostało ogłoszone 24 grudnia 2009 roku i znajduje się w Dzienniku Ustaw nr 221/2009 poz. 1742[3].
Zgodnie z rozporządzeniem jako podstawowe wymagania przyjęto parametry odbiornika naziemnej telewizji cyfrowej (DVB-T) zdefiniowane w specyfikacji ETSI TS 101 154 V.1.9.1 jako 25 Hz H.264/AVC HDTV video, MPEG-2 Layer 2 and E-AC-3 audio, for a Baseline IRD able to decode up to 1920 × 1080 interlaced 25 Hz video pictures or 1280 × 720 progressive 50 Hz video pictures.
Wspomniany dokument stanowi ważną wskazówkę dla konsumentów, którzy przy zakupie telewizyjnego sprzętu odbiorczego powinni zwracać uwagę, czy dany odbiornik DVB-T lub telewizor ze zintegrowanym tunerem DVB-T jest w stanie poprawnie odtwarzać obraz jakości HD (wysokiej rozdzielczości) zakodowany zgodnie ze standardem MPEG-4 (H.264/AVC) oraz dźwięk wielokanałowy zakodowany zgodnie ze standardem Dolby Digital Plus (EAC-3)[4].
Posiadacze telewizorów i odbiorników ze zintegrowanym dekoderem DVB-T/MPEG-2 wyposażonym w wejście do podłączenia modułu CI mogą zakupić moduł transkodujący z MPEG-4 na MPEG-2 w celu umożliwienia odbioru programów zakodowanych w MPEG-4. Trzeba jednak pamiętać, że powyższe rozwiązanie pozwoli jedynie na odbiór kanałów SD. Jest ono jednak jedynym ratunkiem dla urządzeń DVB-T/MPEG-2 o ile mają gniazda CI i stosownie przygotowane oprogramowanie.
Informacje nt. parametrów technicznych odbiornika naziemnej telewizji cyfrowej dla Polski dostępne są również na stronie internetowej Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji.
Obowiązujące w Polsce numery identyfikacyjne ONID, NID, TSID, SID i LCN dla programów i usług nadawanych w strumieniu DVB-T[edytuj | edytuj kod]
 |
Zasugerowano, aby zintegrować tę sekcję z artykułem Naziemna telewizja cyfrowa w Polsce. (dyskusja) Ta sekcja nie dotyczy NTC jako takiej tylko NTC w Polsce, więc powinna zostać przeniesiona do stosownego artykułu. |
Lista identyfikatorów ONID (Original Network IDentification), NID (Network IDentification), TSID (Transport Stream IDentification), SID (Service IDentification) i LCN (Logical Channel Number) prowadzona jest przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji. Wartości identyfikatorów związanych z danym programem/usługą zawarte są w części technicznej decyzji Przewodniczącego KRRiT o wprowadzeniu programu do multipleksu cyfrowego[5]. W każdym kraju prowadzony jest jednolity rejestr tych wartości który pozwala na uniknięciu konfliktów. Operatorzy multipleksów albo dostają przydzielone wartości albo je zgłaszają w celu rejestracji i tym samym rezerwują je co pozwala unikać powtarzania tego co w kraju, sieci lub multipleksie powtarzać się nie powinno.
ONID[edytuj | edytuj kod]
Oryginalny identyfikator sieci (ONID) – kod specyficzny dla danego kraju – dla wszystkich sieci cyfrowych na terenie Polski obowiązuje kod 0x2268 (hex – szesnastkowy system liczbowy).
NID[edytuj | edytuj kod]
Identyfikator sieci (NID) używany dla identyfikacji podsieci (np. na wydzielonym obszarze lub regionie), o wartościach zawartych w tabeli:
| Region (województwo) | NID (hex) |
|---|---|
| Cały kraj | 0x3401 |
| Cały kraj – usł. mobilna | 0x3402 |
| Dolnośląskie | 0x3410 |
| Kujawsko-Pomorskie | 0x3411 |
| Łódzkie | 0x3412 |
| Lubelskie | 0x3413 |
| Lubuskie | 0x3414 |
| Małopolskie | 0x3415 |
| Mazowieckie | 0x3416 |
| Opolskie | 0x3417 |
| Podkarpackie | 0x3418 |
| Podlaskie | 0x3419 |
| Pomorskie | 0x341A |
| Śląskie | 0x341B |
| Świętokrzyskie | 0x341C |
| Warmińsko-Mazurskie | 0x341D |
| Wielkopolskie | 0x341E |
| Zachodniopomorskie | 0x341F |
TSID[edytuj | edytuj kod]
Identyfikator strumienia transportowego (TSID) definiuje poszczególne multipleksy naziemne i przyjmuje wartości zawarte w tabeli:
| Nazwa multipleksu | TSID; pierwszy numer (hex) identyfikuje multipleks) |
|---|---|
| MUX1 | 0x1xxx |
| MUX2 | 0x2xxx |
| MUX3 | 0x3xxx |
| rezerwa | 0x4xxx |
| MUX5 | 0x5xxx |
| MUX6 | 0x6xxx |
| MUX7 (w Paśmie III) | 0x7xxx |
| MUX L1 (Telewizja Łużyce) | 0x8xxx |
| MUX L2 (Telewizja TVT) | 0x9xxx |
| MUX L3 (NTL Radomsko) | 0xAxxx |
| rezerwa | 0xBxxx 0xCxxx 0xDxxx 0xExxx |
| MUX4 (TV mobilna) | 0xFxxx |
SID i LCN[edytuj | edytuj kod]
Identyfikator usługi/programu (SID) przypisany do danego konkretnego programu/usługi oraz deskryptor LCD (Logical Channel Descriptor) składający się z logicznego numeru kanału/programu (LCN) definiującego kolejność programów/kanałów oraz znacznika widoczności usługi (visible_service_flag) pozwalającego na wyświetlanie (wartość 1) lub niewyświetlanie danego programu na liście usług i w EPG:
| Nazwa usługi/programu | SID | LCN | visible_service_flag |
|---|---|---|---|
| TVP1 HD | 1 | 1 | 1 |
| TVP1 (do 27 kwietnia 2014) | 44 | ||
| TVP2 HD | 2 | 2 | |
| TVP Białystok | 7 | 3 | |
| TVP Bydgoszcz | 8 | ||
| TVP Gdańsk | 9 | ||
| TVP Gorzów | 10 | ||
| TVP Katowice | 11 | ||
| TVP Kielce | 12 | ||
| TVP Kraków | 13 | ||
| TVP Lublin | 14 | ||
| TVP Łódź | 15 | ||
| TVP Olsztyn | 16 | ||
| TVP Opole | 17 | ||
| TVP Poznań | 18 | ||
| TVP Rzeszów | 19 | ||
| TVP Szczecin | 20 | ||
| TVP Warszawa | 21 | ||
| TVP Wrocław | 22 | ||
| Polsat | 3 | 4 | |
| Polsat HD | 46 | ||
| TVN | 4 | 5 | |
| TVN HD | 47 | ||
| TV4 | 5 | 6 | |
| TV Puls | 6 | 7 | |
| TVN7 | 23 | 8 | |
| Puls 2 | 24 | 9 | |
| TV6 | 25 | 10 | |
| Polsat Sport News | 26 | 11 | |
| Eska TV | 27 | 12 | |
| TTV | 28 | 13 | |
| Polo TV | 29 | 14 | |
| ATM Rozrywka | 30 | 15 | |
| TV Trwam | 50 | 16 | |
| Stopklatka TV | 52 | 17 | |
| Fokus TV (MUX 1 po zwolnieniu przez TVP) | 53 | 18 | |
| Telewizja Łużyce (L1) | 36 | 21 | |
| Telewizja TVT (L2) | 37 | 22 | |
| NTL Radomsko (L3) | 38 | 23 | |
| Programy z multipleksów lokalnych | 39 - 43 | 24 - 28 | |
| TVP ABC | 51 | 29 | |
| TVP Kultura | 31 | 30 | |
| TVP Historia | 32 | 31 | |
| TVP Polonia | 33 | 32 | |
| TVP Rozrywka | 34 | 33 | |
| TVP Info | 35 | 34 | |
| Programy z MUX1 i MUX2 w innej rozdzielczości | 44 - 49 | ||
| (TV1-TV8) – MUX5 | 54 - 61 | 19 - 20, 35 - 40 | |
| (TV1-TV8) – MUX6 | 62 - 69 | 41 - 48 | |
| TVR | 70 | 49 | |
| 4fun.tv | 71 | 50 | |
| TV.Disco | 72 | 51 | |
| Rezerwa | 73 - 100 | 52 - 100 | |
| Programy telewizyjne w MUX 4 (TV mobilna) TVP1 TVP2 Polsat TVN TV4 Puls Polsat Sport Polsat Sport Extra Polsat News Polsat Film TVP Seriale Comedy Central Kino Polska Nickelodeon |
101 - 133 | 101 - 133 | 0 |
| Programy radiowe w MUX 4 (TV mobilna) RMF FM RMF MAXXX Złote Przeboje Bajka Polskie Radio Roxy FM Tok FM Radio ZET Eska Rock PiN Antyradio Plus |
4096 - 4122 | 134 - 160 | |
| Inne usługi w MUX4 | 8192 - 8198 | 161 - 167 |
Kolejne programy/usługi definiowane będą przez kolejne identyfikatory SID i LCN w porządku wynikającym z kolejności uzyskiwania prawa do umieszczania ich w multipleksach cyfrowych. Identyfikatory te przypisane są do konkretnego programu/usługi i w przypadku przenoszenia ich do innego multipleksu nie powinny ulegać zmianie.
Service type[edytuj | edytuj kod]
Kod rodzaju usługi (Service type) określający typ usługi (HDTV, SDTV, radio, inne) w danej kategorii oraz priorytet wyboru usługi w ramach tej samej kategorii
| Kategoria usług | Rodzaj usługi | Service type (hex) | Priorytet w ramach kategorii |
|---|---|---|---|
| TV | SDTV / MPEG-2 | 0x01 | 3 |
| SDTV / MPEG-4 | 0x16 | 2 | |
| HDTV / MPEG-4 | 0x19 | 1 | |
| TV o niskiej rozdzielczości na urządzenia przenośne | 0x80 | 4 | |
| Inna | Inny | Inny | |
| Radio | Programy radiowe / MPEG-1, 2 Warstwa 2 | 0x02 | 2 |
| Programy radiowe / AC-3, E-AC-3 | 0x0A | 1 | |
| Inna | Inny | Inny | |
| Teletekst | Transmisja danych teletekstu | 0x03 | Inny |
| SSU (System Software Updates) |
Transmisja danych dla SSU | 0x0C | Inny |
| Transmisja danych | Transmisja danych | Inny | Inny |
| Inna | Inna | Inny | Inny |
Przypisy
- ↑ What is DVB-T? (ang.). www.radio-electronics.com. [dostęp 9 kwietnia 2010].
- ↑ 2,0 2,1 SATKurier.pl / DVB-T / Harmonogram cyfryzacji w Polsce
- ↑ Dz. U. z 2009 r. Nr 221, poz. 1742
- ↑ Ministerstwo Cyfryzacji: Dobre praktyki w zakresie nadawania DVB-T w Polsce (pol.). W: cyfryzacja.gov.pl [on-line]. Maj 2011, Maj 2011. [dostęp 2012-09-27].
- ↑ Stanowisko Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 19 grudnia 2013 roku w sprawie nadania programom i usługom w strumieniu DVB-T obowiązujących w Polsce numerów identyfikacyjnych ONID, NID, TSID, SID i LCN. (pol.). Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, 2013-12-19. [dostęp 2013-12-24].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- DVB-T wykaz odbiorników http://forum.emitel.pl/viewtopic.php?f=47&t=893
- DVB-C – standard cyfrowej telewizji DVB kablowej
- DVB-S – standard cyfrowej telewizji DVB do nadawania przez satelity
- Digital Audio Broadcasting – cyfrowe radio
- Redesign project – projekt ReDeSign w zakresie TV cyfrowej
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Projekt strategii cyfryzacji nadawania sygnału telewizyjnego
- Wymagania techniczne dla odbiorników telewizji cyfrowej
- Plan wdrażania telewizji cyfrowej w Polsce
- Wykaz stacji DVB-T nadających w Polsce
- Wszystkie najważniejsze informacje dot. cyfryzacji
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
