Daniel Steibelt

Daniel Steibelt
Imię i nazwisko	Daniel Gottlieb Steibelt
Data i miejsce urodzenia	22 września 1765 ; Berlin
Pochodzenie	niemieckie
Data i miejsce śmierci	2 października 1823 ; Petersburg
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor, pianista
	Multimedia w Wikimedia Commons

Daniel Gottlieb Steibelt (ur. 22 września 1765 w Berlinie, zm. 20 września^?/2 października 1823 w Petersburgu^[1]^[2]) – niemiecki kompozytor i pianista.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jego ojciec był budowniczym instrumentów klawiszowych^[1]. Uczył się gry na fortepianie i teorii u Johanna Philippa Kirnbergera^[1]^[2]. W 1784 roku wstąpił do armii pruskiej, zdezerterował jednak i uciekł z rodzinnych stron^[2]. W następnych latach występował jako pianista w Monachium, Hanowerze i na terytorium Saksonii^[1]. W 1790 roku wyjechał do Paryża, gdzie dawał lekcje gry na fortepianie i w 1793 roku wystawił swoją pierwszą operę^[1]^[2]. Po oszukaniu swojego paryskiego wydawcy wyjechał w 1796 roku do Holandii, a rok później do Londynu^[2]. Wziął udział w benefisowym londyńskim koncercie Johanna Petera Salomona, a w 1798 roku zagrał swój cieszący się popularnością koncert fortepianowy z finałem L’orage, imitującym burzę. W Covent Garden Theatre wystawił też swoją operę Albert and Adelaide^[1]^[2]. W 1799 roku powrócił do Niemiec, koncertując w Hamburgu, Dreźnie, Pradze, Berlinie i Wiedniu^[1]. W Wiedniu wyzwał na pojedynek fortepianowy Ludwiga van Beethovena, który bez trudu go pokonał^[2].

W 1800 roku wrócił do Paryża, gdzie w obecności Napoleona Bonaparte wystawił oratorium Josepha Haydna Stworzenie w swojej własnej aranżacji^[1]^[2]. W latach 1802–1805 przebywał w Londynie, następnie znów w Paryżu, skąd musiał wyjechać w 1808 roku ze względu na długi^[1]. Udał się w podróż koncertową przez Frankfurt nad Menem, Lipsk, Wrocław, Warszawę, Wilno i Rygę do Petersburga, gdzie w 1809 roku osiadł na stałe^[1]. Od 1810 roku był kapelmistrzem na dworze carskim^[2]. W Petersburgu zajmował się głównie pisaniem na potrzeby dworskiego teatru francuskiego i nauczaniem^[2]. Pod koniec życia chorował na serce^[2]. Choć za życia cieszył się uznaniem jako pianista i zgromadził spory majątek, z powodu rozrzutnego stylu życia zmarł w biedzie^[2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Za życia ceniony jako pianista^[1]. Jego utwory fortepianowe wykazują cechy stylu brillant, w tym brak improwizowanej przez solistę kadencji^[1]. Opery Steibelta cieszyły się popularnością i były wielokrotnie wystawiane^[1]. Po śmierci kompozytora jego twórczość, zarówno operowa jak i instrumentalna, popadła w zapomnienie, w czym duże zasługi miała prywatna opinia o nim jako człowieku ekstrawaganckim i nieuczciwym^[1].

Napisał pracę Méthode de pianoforte ou l’art d’enseigner cet instrument (wyd. Paryż 1805)^[1].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych^[1])

Utwory orkiestrowe

Ouverture en symphonie (1796)
8 koncertów fortepianowych (I C-dur 1796, II e-moll z tow. skrzypiec lub ork. smyczkowej ad libitum ok. 1796, III E-dur z finałem L’orage 1799, IV Es-dur ok. 1800, V Es-dur „A la chasse” 1802, VI g-moll „Voyage sur le mont St Bernard” ok. 1816, VII e-moll „Grand concerto militaire dans le genre des Grecs” z dwiema orkiestrami ok. 1816, VIII Es-dur z chórem 1820)
koncert na harfę (1807)

Opery

Roméo et Juliette (wyst. Paryż 1793)
Albert and Adelaide or The Victim of Constancy (wyst. Londyn 1798)
Paul et Virginie (wyst. Petersburg ok. 1809)
Sargines (wyst. Petersburg ok. 1810)
Cendrillon (wyst. Petersburg 1810)
La princesse de Babylone (wyst. Petersburg ok. 1812)
Phèdre (wyst. Petersburg 1818)
Le jugement de Midas (nieukończona)
intermezzo La fête de Mars (wyst. Paryż 1806)
pasticcio Les folies amoureuses (wyst. Petersburg ok. 1810)

Balety

Le retour de Zéphire (wyst. Paryż 1802)
Le jugement du berger Paris (wyst. Londyn 1804)
La belle laitière ou Blanche, reine du Castille (wyst. Londyn 1805)
La fête de l’Empereur (wyst. Petersburg 1809)
Der blöde Ritter (wyst. Petersburg ok. 1810)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 10. Część biograficzna sm–ś. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 95. ISBN 978-83-224-0866-7.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3460. ISBN 0-02-865530-3.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Daniel Steibelt – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
Nuty Daniela Steibelta w bibliotece Polona

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 10. Część biograficzna sm–ś. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 95. ISBN 978-83-224-0866-7.

[baker-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3460. ISBN 0-02-865530-3.

[1]

[2]