Tonin północny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Delfin Maui)
Tonin północny
Cephalorhynchus hectori maui[1]
Baker, Smith & Pichler, 2002
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Rząd

walenie

Podrząd

zębowce

Rodzina

delfinowate

Rodzaj

tonin

Gatunek

tonin nowozelandzki

Podgatunek

tonin północny

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania
zasięg delfina Maui (niebieski) u wybrzeży Wyspy Północnej; czerwonym kolorem zaznaczono obszar objęty zakazem połowów (net ban)

Tonin północny[3], delfin Maui[4] lub popoto[5] (Cephalorhynchus hectori maui[6]) – najrzadszy i najmniejszy na świecie znany podgatunek delfina[7].

Jest on podgatunkiem tonina nowozelandzkiego. Toniny północne można spotkać jedynie u zachodniego wybrzeża nowozelandzkiej Wyspy Północnej[8]. Tonin nowozelandzki i tonin północny są jedynymi nowozelandzkimi waleniami endemicznymi[9]. Delfiny Maui pływają zwykle w grupach blisko brzegu. Można je spotkać głównie w wodzie płytszej niż 20 m, ale mogą również pływać dalej od brzegu[10].

Toniny północne są zagrożone przez rybołówstwo (set netting[a] i trałowanie). W maju 2014 roku organizacja WWF w Nowej Zelandii rozpoczęła kampanię The Last 55 (taka była szacowana liczba osobników w 2012 roku), nawołującą do pełnego zakazu połowów[12]. Międzynarodowa Komisja Wielorybnictwa wspiera bardziej rygorystyczne restrykcje w zakresie łowiectwa na tamtym obszarze. Jednak rząd nowozelandzki sprzeciwił się żądaniom i podważył wiarygodność dowodów zaprezentowanych komisji, w których przedstawiono tereny występowania toninów północnych[13][14][15]. W czerwcu 2014 roku tamtejszy rząd zadecydował przeznaczyć 3000 km² obszaru West Coast North Island Marine Mammal Sanctuary, głównego siedliska delfinów Maui, na odwierty naftowe. Wyznaczony teren to ¼ całkowitej powierzchni rezerwatu[16]. W maju 2015 roku, według szacunków, populacja tych delfinów zmniejszyła się do 43–47 osobników, spośród których tylko 10 to były dorosłe samice[17]. W 2016 roku podano, że populacja tych waleni spadła do 42 osobników[18].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. połowy ryb wykorzystujące sieci zakotwiczone do morskiego dna (popularny sposób łowienia u wybrzeży Nowej Zelandii)[11]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Cephalorhynchus hectori maui, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. R.R. Reeves i inni, Cephalorhynchus hectori ssp. maui, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2017-3 [dostęp 2018-05-05] (ang.).
  3. W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 187. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  4. WWF Poland - Najmniejsze delfiny świata potrzebują Twojej pomocy!. wwf.pl, 27 sierpnia 2012. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 lipca 2016)].
  5. Petra Kuppers: Community Performance: An Introduction. Routledge, 2007, s. 117. ISBN 978-1-134-16405-9. [dostęp 2016-07-11].
  6. Nicola R. Wheen: Hector’s and Maui’s Dolphins. W: Klaus Bosselmann, Ron Engel, Prue Taylor: Governance for Sustainability: Issues, Challenges, Successes. IUCN, 2008, s. 237. ISBN 978-2-8317-1105-8. [dostęp 2016-07-11].
  7. Dolphin's death reignites calls for set net ban. New Zealand Herald / New Zealand Press Association (APNZ), 1 lutego 2012. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 lutego 2013)]. (ang.).
  8. Maui's dolphin | WWF. wwf.panda.org. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 lipca 2016)]. (ang.).
  9. James Frankham: Maui’s Dolphin – Deep Trouble. [zarchiwizowane z tego adresu (20 czerwca 2013)]. (ang.).
  10. Alex Berry: Petition · Stop The Extintion Of The Maui Dolphin-The Worlds Smallest and Rarest Dolphin · Change.org. change.org. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 lipca 2016)]. (ang.).
  11. Fishing methods | MPI - Ministry for Primary Industries. A New Zealand Government Department.. mpi.govt.nz, 3 czerwca 2016. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 lipca 2016)]. (ang.).
  12. Mohamed Hassan: Maui’s dolphin danger: 'We’re running out of time'. New Zealand Herald, 19 maja 2014. [zarchiwizowane z tego adresu (23 maja 2014)]. (ang.).
  13. Jamie Morton: NZ 'needs to do the right thing' to save Maui’s dolphin. 10 czerwca 2014. [zarchiwizowane z tego adresu (12 czerwca 2014)]. (ang.).
  14. New Zealand rejects calls to further protect Maui’s dolphin. Australian Broadcasting Corporation, 12 czerwca 2014. [zarchiwizowane z tego adresu (11 czerwca 2014)]. (ang.).
  15. WWF responds to Minister’s 'challenge' on Maui’s dolphins. scoop.co.nz, 11 czerwca 2014. [zarchiwizowane z tego adresu (13 czerwca 2014)]. (ang.).
  16. Oil and gas risk to Maui’s dolphin 'small' – Minister. 18 czerwca 2014. [zarchiwizowane z tego adresu (18 czerwca 2014)]. (ang.).
  17. Helen Briggs: 'Loud wakeup call' over critically endangered dolphin. 26 maja 2015. [zarchiwizowane z tego adresu (26 maja 2015)]. (ang.).
  18. PAP: „Ciche przyzwolenie na wymarcie delfinów Maui”. Żyją jeszcze tylko 42 takie ssaki – RMF24.pl. rmf24.pl, 11 lipca 2016. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 lipca 2016)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]