Delfinowiec skośnozębny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Delfin pacyficzny)
Delfinowiec skośnozębny
Sagmatias obliquidens
(Gill, 1865)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

Cetartiodactyla

Podrząd

Whippomorpha

Infrarząd

walenie

Parvordo

zębowce

Nadrodzina

Delphinoidea

Rodzina

delfinowate

Rodzaj

Sagmatias

Gatunek

delfinowiec skośnozębny

Synonimy
  • Lagenorhynchus obliquidens Gill, 1865[1]
  • Delphinus longidens Cope, 1866[2]
  • Clymenia similis[a]: J.E. Gray, 1868[3]
  • Lagenorhynchus longidens[b]: True, 1889[4]
  • Lagenorhynchus ognevi Sleptsov, 1955[5]
  • [Lagenorhynchus] obliquidens: Davis, 1963[6]
  • (S[agmatias].) obliquidens[c]: LeDuc, Perrin & Dizon, 1999[7]
  • Sagmatias obliquidens[b]: Moreno, 2008[8]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[9]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Delfinowiec skośnozębny[10], delfin pacyficzny[11], delfin skośnozęby[12] (Sagmatias obliquidens) – gatunek ssaka morskiego z rodziny delfinowatych (Delphinidae).

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1865 roku amerykański zoolog nadając mu nazwę Lagenorhynchus obliquidens[1]. Holotyp pochodził z San Francisco, w Kalifornii, w Stanach Zjednoczonych[13]. Okazami typowymi były trzy czaszki, znajdujące się w Narodowym Muzeum Historii Naturalnej w Waszyngtonie (numery katalogowe: USNM 1961, 1962, 1963), zebrane przez W.A .Trowbridge’a i skatalogowane 25 października 1855[14][15].

Analizy przeprowadzone w 2019 roku w oparciu o dane molekularne ujawniły, że tradycyjnie uznawany Lagenorhynchus[16] nie jest monofiletyczny i należy podzielić go na trzy odrębne rodzaje: Lagenorhynchus, Leucopleurus i Sagmatias[17][18]. Sagmatias obliquidens i S. obscurus mogą tworzyć linię siostrzaną z Cephelorhynchus[18]. Formy geograficzne można rozróżnić na podstawie długości ciała i cech czaszki; istnieją dwie formy we wschodniej części północnego Oceanu Spokojnego i dwie formy w zachodniej części Oceanu Spokojnego[18]. Populacje przybrzeżne wydają się być genetycznie i morfologicznie odmienne od populacji morskich[18]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy, nie rozpoznają podgatunków[18].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Sagmatias: gr. σαγμα sagma, σαγματος sagmatos „siodło”; nowołac. przyrostek -ias „wskazanie na posiadanie lub cechę szczególną”[19].
  • obliquidens: łac. obliquus „skośny”[20]; dens, dentis „ząb”[21].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Delfinowiec skośnozębny występuje w chłodnych wodach o umiarkowanym klimacie północnej części Oceanu Spokojnego (głównie 38–47° szerokości geograficznej północnej), w tym Morze Żółte, Morze Japońskie, południowa część Morza Ochockiego, południowa część Morza Beringa i południowa część Zatoki Kalifornijskiej[18].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała samic 230–240 cm, samców 240–250 cm; masa ciała około 198 kg[22]. Noworodki osiągają długość ciała 92–100 cm[22]. Delfin pacyficzny ma smukłe ciało. Ubarwienie czarne lub ciemnoszare, brzuch biały.

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Spotykany zwykle na głębokich wodach, do 160 km od brzegu. Przebywają zwykle w grupach ok. 50 osobników, ale spotykano je w stadach złożonych z ponad 1000 osobników. Delfiny pacyficzne żywią się rybami ławicowymi.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Błędna identyfikacja.
  2. a b Kombinacja nazw.
  3. Pierwsze użycie obecnej kombinacji nazw.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b T.N. Gill. On two species of Delphinidae, from California, in the Smithsonian Institution. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 17, s. 177, 1865. (ang.). 
  2. E.D. Cope. Third contribution to the history of the Balaenidæ and Delphinidæ. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 18, s. 295, 1866. (ang.). 
  3. J.E. Gray: Synopsis of the species of whales and dolphins in the collection of the British Museum. London: B. Quaritch, 1868, s. 6. (ang.).
  4. F.W. True. Contributions to the natural history of the cetaceans, a review of the family Delphinidae. „Bulletin of the United States National Museum”. 36, s. 99, 1889. (ang.). 
  5. M.M. Sleptsov. Novyi vid delfina dal’nevostochnykh morei Lagenorhynchus ognevi species nova. „Труды Института океанологии Академии наук СССР”. 18, s. 60, 1955. (ros.). 
  6. J.L. Davies. The antitropical factor in cetacean speciation. „Evolution”. 17 (1), s. 111, 1963. DOI: 10.1111/j.1558-5646.1963.tb03258.x. (ang.). 
  7. R.G. LeDuc, W.F. Perrin & A.E. Dizon. Phylogenetic relationships among the delphinid cetaceans based on full cytochrome B sequences. „Marine Mammal Science”. 15 (3), s. 639, fig. 2, 1999. DOI: 10.1111/j.1748-7692.1999.tb00833.x. (ang.). 
  8. I.B. Moreno, Relações filogenéticas entre os golfinhos de família Delphinidae, [w:] Ph.D. dissertation, Porto Alegre: Pontifical Catholic University of Rio Grande do Sul, 2008, 23, tab. 2 (port.).
  9. E. Ashe & G. Braulik, Lagenorhynchus obliquidens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2022-1 [dostęp 2022-09-13] (ang.).
  10. >Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 188. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  11. Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 208. ISBN 83-01-14344-4.
  12. Dawid Burnie: Królestwo Zwierząt. Warszawa: Świat Książki, 2003. ISBN 83-7311-632-X.
  13. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Lagenorhynchus obliquidens. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-09-13].
  14. P. Hershkovitz. Catalog of Living Whales. „Bulletin of the United States National Museum”. 246, s. 71, 1966. (ang.). 
  15. R.D. Fisher & C.A. Ludwig. Catalog of type specimens of recent mammals: Orders Carnivora, Perissodactyla, Artiodactyla, and Cetacea in the National Museum of Natural History, Smithsonian Institution. „Smithsonian Contributions to Zoology”. 646, s. 59–60, 2016. (ang.). 
  16. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Lagenorhynchus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-01]. (ang.).
  17. N.L. Vollmer, E. Ashe, R.L. Brownell Jr., F. Cipriano, J.G. Mead, R.R. Reeves, M.S. Soldevilla & R. Williams. Taxonomic revision of the dolphin genus Lagenorhynchus. „Marine Mammal Science”. 35 (3), s. 957–1057, 2019. DOI: 10.1111/mms.12573. (ang.). 
  18. a b c d e f C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 292–294. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  19. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 616, 1904. (ang.). 
  20. Jaeger 1944 ↓, s. 149.
  21. Jaeger 1944 ↓, s. 69.
  22. a b J. Wang, K. Riehl & S. Dungan: Family Delphinidae (Ocean Dolphins). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 491. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]