Dialekt bawarski

Boarisch
Obszar	Górna Bawaria, Dolna Bawaria, Górny Palatynat, Południowy Vogtland, Austria (oprócz kraju związkowego Vorarlberg), Samnaun, Gryzonia, Prowincja Bolzano, Böhmerwald/Hinterer Bayerischer Wald
Liczba mówiących	ok. 14 mln
Pismo/alfabet	łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
	języki indoeuropejskie; języki germańskie; języki zachodniogermańskie; dialekt bawarski;
Status oficjalny
język urzędowy	Niemcy (landy – Bawaria), Austria (oprócz kraju związkowego Vorarlberg), Włochy – Alto Adige (Tyrol Południowy)
UNESCO	2 wrażliwy↗
Ethnologue	5 rozwojowy↗
Kody języka
ISO 639-2	gem
ISO 639-3	bar
IETF	bar
Glottolog	bava1246
Ethnologue	bar
WALS	gau, gba, gvi
SIL	BAR
	Występowanie
	; Dialekt bawarski
W Wikipedii
	Zobacz też: język, języki świata
	Wikipedia w języku bawarskim
	Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Ten artykuł od 2017-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Dialekt bawarski, język bawarski (boarisch, niem. Bairisch) – duża grupa gwar górnoniemieckich, klasyfikowana przez część językoznawców jako język odrębny od niemieckiego.

Jednakże potocznie, ze względu na fakt, że bawarski jest głównie językiem mówionym, zaś jego użytkownicy posługują się w piśmie niemczyzną standardową, traktowany jest często jako zespół gwar języka niemieckiego. Na obszarze zajmowanym przez gwary dialektu/języka bawarskiego występuje powszechna dyglosja – w mowie używana jest lokalna gwara bawarska/austriacka, zaś w piśmie standardowy język niemiecki. Wielu użytkowników, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach, zazwyczaj nie ma okazji posługiwać się niemieckim w mowie, chociaż uczą się go w szkole.

W procesie historycznym dialekt bawarski rozprzestrzenił się również na obszar dzisiejszej Austrii, wobec czego niektórzy badacze preferują określenie „austriacko-bawarski”

Przykłady

Austriacki	S’ Boarische is a Grubbm vô Dialektn im Sü(i)dn vôm daitschn Språchraum.
Bawarski	S’ Boarische is a Grubbm vo Dialekt im Sidn vom daitschn Språchraum.
Niemiecki	Das Bairische ist eine Gruppe von Dialekten im Süden des deutschen Sprachraumes.
Polski	Bawarski to grupa dialektów używanych na południu niemieckiego obszaru językowego.

Austriacki	Serwas/Hawedèrè/Griaß Di, i bî da Pèda und kumm/kimm vô Minga.
Bawarski	Serwus/Habèderè/Griaß Di, i bin/bî da Pèda und kumm/kimm vo Minga.
Niemiecki	Hallo, ich bin Peter und ich komme aus München.
Polski	Cześć, jestem Piotr i pochodzę z Monachium.

Austriacki	D’Lisa/'s-Liasl håd se an Hàxn brochn/brocha.
Bawarski	As Liasal håd se an Hàxn/Hàx brocha.
Niemiecki	Lisa hat sich das Bein gebrochen.
Polski	Lisa złamała sobie nogę.

Austriacki	I hå/håb/hã/hò a Göid/Gòid gfundn.
Bawarski	I hå/håb a Gèid/Gòid/Göld gfundn/gfuna.
Niemiecki	Ich habe Geld gefunden.
Polski	Znalazłem pieniądze.

Zobacz też

austriacka odmiana języka niemieckiego

Przypisy

↑ https://www.ethnologue.com/18/language/bar/.

[1] ttps://www.ethnologue.com/18/language/bar/.

[:3-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Kod ISO 639-3.

[:1-3] Uznawany za osobny język z kodem ISO 639-1.

[:4-4] Nie mylić z językiem lotaryńskim (oïl).

[:2-5] Kod ISO 639-2.

[1]

[A]

[B]

[C]

[D]