Dialekt sztokawski
 |
Ten artykuł od 2018-11 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Dialekt sztokawski (serb.-chorw. štokavski) – jeden z trzech głównych dialektów języka serbsko-chorwackiego.
Dwa pozostałe dialekty to kajkawski i czakawski. Nazwa ich wszystkich wywodzi się od słowa „co”, które w dialekcie sztokawskim brzmi „szto”, a zapisywane jest što (odpowiednio do każdego dialektu „co” brzmi inaczej).
Dialekt ów jest najbardziej rozpowszechniony[1] i podczas reformy językowej w XIX w. na jego podstawie stworzono język literacki. Do jego zapisu używa się 30 liter, w tym trzech dwuznaków. Ma rozbudowany system akcentuacyjny[2].
Na obszarze języka serbsko-chorwackiego występują trzy duże dialekty (względnie grupy dialektów): sztokawski, kajkawski i czakawski. Różnice między dialektami są na tyle poważne, że nie wszystkie z nich są wzajemnie zrozumiałe. Dialekt sztokawski stanowi podstawę dla wszystkich standardów literackich: serbskiego, chorwackiego, bośniackiego i czarnogórskiego.
Dialekt sztokawski obejmuje ogromny obszar słowiańszczyzny południowej. Dlatego w jego zakresie wyróżnia się zespoły gwarowe:
- wschodniohercegowiński
- szumadyjsko-wojwodiński
- czarnogórski
- kosowsko-resawski
- ikawskie gwary Istrii
- slawoński
Współczesny język literacki oparty został na odmianie wschodniohercegowińskiej.
Na bazie dialektu sztokawskiego powstał używany głównie we Włoszech dialekt molizańsko-chorwacki.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Krzysztof Krysieniel, Gdy wspólny (?) język dzieli... Polityczne i prawne skutki rozpadu języka serbsko-chorwackiego (względnie chorwacko-serbskiego), „Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne”, 26, 2017, DOI: 10.4467/2543733XSSB.17.023.8321.
- ↑ Josip Lisac: Hrvatska dijalektologija 1 – Hrvatski dijalekti i govori štokavskog narječja i hrvatski govori torlačkog narječja. Zagreb: Golden marketing – Tehnička knjiga, 2003, s. 17–18. ISBN 953-212-168-4. (chorw.)