Diecezja drohiczyńska
 Herb diecezji drohiczyńskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba |
Drohiczyn |
| Data powołania |
5 czerwca 1991 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Metropolia | |
| Katedra | |
| Biskup diecezjalny | |
| Biskup senior | |
| Dane statystyczne (2017[1]) | |
| Liczba wiernych • odsetek wiernych |
185.000 |
| Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych |
280 |
| Liczba osób zakonnych |
117 |
| Liczba dekanatów |
11 |
| Liczba parafii |
98 |
| Powierzchnia |
8.000 km² |
| |
| 52°23′39,80″N 22°39′17,85″E/52,394389 22,654958 | |
| Strona internetowa | |
Diecezja drohiczyńska (łac. Dioecesis Drohiczinensis) – jedna z 3 diecezji obrządku łacińskiego w metropolii białostockiej. Położona jest na obszarze wschodniej Polski. Terytorialnie teren Diecezji Drohiczyńskiej to część województwa mazowieckiego, podlaskiego oraz lubelskiego (jedna parafia, Gnojno). Została proklamowana przez papieża Jana Pawła II 5 czerwca 1991, podczas liturgii mszalnej na błoniach pod Białymstokiem, a powiększona 25 marca 1992 bullą Jana Pawła II Totus Tuus Poloniae Populus. W jej skład weszły wówczas trzy dekanaty z diecezji siedleckiej: węgrowski, sokołowski, sterdyński oraz część dekanatów: liwskiego, łosickiego i janowskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Ziemie, które obecnie obejmuje diecezja drohiczyńska, w XII wieku w części należały do diecezji płockiej. Od połowy XIII wieku sięgały tutaj wpływy diecezji chełmskiej i przypuszczalnie pod koniec XIV wieku diecezji włodzimierskiej. Od początku XV wieku aż do schyłku XVIII wieku większa część Podlasia należała do diecezji łuckiej, zwanej czasami łucko-brzeską.
Po trzecim rozbiorze Polski, część diecezji leżąca po prawej strony Bugu znalazła się w zaborze pruskim (do 1807) - w diecezji wigerskiej (1799). Po traktacie tylżyckim tereny te zostały włączone do archidiecezji mohylewskiej. Od 1850 (formalnie od 1848) ziemie te objęła diecezja wileńska. W 1925 - w ramach reorganizacji granic diecezji katolickich w Polsce przez Piusa XI zabużańskie Podlasie weszło do diecezji pińskiej.
W okresie powojennym od 1950 terenem tej diecezji zarządzał administrator apostolski rezydujący w Drohiczynie. Ze względu na trudną sytuację polityczną, administratorzy apostolscy unikali nazwy diecezja pińska, a w to miejsce używali określenia diecezja w Drohiczynie n. Bugiem. W latach natężonych represji komunistycznych (1951–1957) diecezja prowadziła seminarium we współpracy z diecezją siedlecką. 7 stycznia 1957 ks. infułat Michał Krzywicki, administrator apostolski, powołał do istnienia własne Wyższe Seminarium Duchowne.
Pierwszym ordynariuszem nowej diecezji został mianowany Władysław Jędruszuk, dotychczasowy administrator apostolski diecezji pińskiej. Kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Drohiczynie, wzniesiony przez jezuitów w latach 1696–1709, stał się katedrą biskupa i diecezji. Siedzibą biskupów drohiczyńskich są gmachy dawnego zespołu pojezuickiego (XVII-XVIII wiek). Tutaj też znajduje się Kuria Diecezjalna, Archiwum Diecezjalne oraz Wyższe Seminarium Duchowne.
Część diecezji leżąca po lewej stronie Bugu, podobnie jak północno-wschodnia, do trzeciego rozbioru Polski należała do diecezji łucko-brzeskiej. Od 1805 tereny te zostały włączone do nowo powołanej diecezji lubelskiej, a częściowo do warszawskiej. W 1818 część lubelska weszła do diecezji janowskiej, zwanej podlaską. Ukazem carskim z dnia 22 maja 1867 diecezja janowska została skasowana i włączona do diecezji lubelskiej. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, papież Benedykt XV w 1918 odłączył diecezję Janowską od lubelskiej. Na mocy bulli "Vix dum Poloniae unitas" z 28 października 1925 diecezja Janowska otrzymała oficjalnie nazwę - diecezja siedlecka czyli podlaska.
Diecezja drohiczyńska została utworzona w 1991 r. z pozostałej w Polsce części diecezji pińskiej. W 1992 roku diecezja została powiększona o trzy dekanaty z diecezji siedleckiej – węgrowski, sokołowski, sterdyński – oraz część dekanatów liwskiego, łosickiego i janowskiego[2].
Do najważniejszych wydarzeń w historii diecezji należy zaliczyć: powołanie Kapituły Katedralnej (1991) i Kolegiackiej (1992), Sądu Biskupiego (1993), zbudowanie nowego gmachu Wyższego Seminarium Duchownego (1993-1995), powołanie Caritas Diecezji Drohiczyńskiej (1994), reorganizację sieci dekanalnej (1995), I Synod Diecezji Drohiczyńskiej (1994-1997), koronację papieskimi koronami obrazu Matki Bożej Miedzeńskiej (1996) oraz wizytę w Drohiczynie Jana Pawła II (10 czerwca 1999).
Miasta diecezji[edytuj | edytuj kod]
| herb | miasto | dekanat | województwo | powiat | ludność[3] | liczba parafii |
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Bielsk Podlaski | Bielsk Podlaski | podlaskie | bielski | 25 611 | 4 |
|
Hajnówka | Hajnówka | podlaskie | hajnowski | 20 919 | 2 |
|
Sokołów Podlaski | Sokołów Podlaski | mazowieckie | sokołowski | 18 924 | 3 |
|
Siemiatycze | Siemiatycze | podlaskie | siemiatycki | 14 590 | 2 |
|
Węgrów | Węgrów | mazowieckie | węgrowski | 12 765 | 3 |
|
Łochów | Łochów | mazowieckie | węgrowski | 6 848 | 1 |
|
Ciechanowiec (lewobrzeżna część miasta) |
Ciechanowiec | podlaskie | wysokomazowiecki | 4 655 | 1 (2) |
|
Brańsk | Brańsk | podlaskie | bielski | 3 785 | 1 |
|
Kosów Lacki | Sterdyń | mazowieckie | sokołowski | 2 120 | 1 |
|
Drohiczyn | Drohiczyn | podlaskie | siemiatycki | 2 011 | 1 |
|
Kleszczele | Hajnówka | podlaskie | hajnowski | 1 297 | 1 |
Instytucje diecezjalne[edytuj | edytuj kod]
- Kuria diecezjalna
- Caritas diecezjalne
- Sąd diecezjalny
- Wyższe Seminarium Duchowne
Biskupi[edytuj | edytuj kod]
Biskup diecezjalny[edytuj | edytuj kod]
- bp Piotr Sawczuk – od 2019
Biskupi seniorzy[edytuj | edytuj kod]
- bp Antoni Dydycz OFMCap – biskup diecezjalny drohiczyński w latach 1994–2014, senior od 2014
- bp Tadeusz Pikus – biskup diecezjalny drohiczyński w latach 2014–2019, senior od 2019
Główne świątynie diecezji[edytuj | edytuj kod]
- Katedra Trójcy Przenajświętszej w Drohiczynie
- Konkatedra Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Sokołowie Podlaskim
- Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Węgrowie
Sanktuaria diecezjalne[edytuj | edytuj kod]
- Sanktuarium w Bielsku Podlaskim
- Sanktuarium w Domanowie
- Sanktuarium w Łazówku
- Sanktuarium w Miedznie
- Sanktuarium w Ostrożanach
- Sanktuarium w Prostyni
- Sanktuarium w Sokołowie Podlaskim
- Sanktuarium w Węgrowie
Kapituły[edytuj | edytuj kod]
- Drohiczyńska kapituła katedralna
- Kolegiacka kapituła węgrowska
- Podlaska kapituła kolegiacka
Patroni[edytuj | edytuj kod]
- Najświętsza Maryja Panna Matka Kościoła
- Święty Kazimierz Królewicz
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Biskupi drohiczyńscy
- Herb diecezji drohiczyńskiej
- Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce
- Piesza Pielgrzymka Drohiczyńska na Jasną Górę
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2017, Biblos 2017, ISBN 978-83-7793-478-4
- ↑ http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Hereditas_Monasteriorum/Hereditas_Monasteriorum-r2014-t5/Hereditas_Monasteriorum-r2014-t5-s191-267/Hereditas_Monasteriorum-r2014-t5-s191-267.pdf
- ↑ http://www.polskawliczbach.pl, w oparciu o dane GUS.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Witold Zdaniewicz, Sławomir H. Zaręba, Robert Stępisiewicz Wykaz parafii w Polsce 2006 (s. 99–105) Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC. Warszawa 2006 ISBN 83-85945-17-2
| rzymskokatolickie | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| greckokatolickie |
|
