Diecezja pińska

Diecezja pińska
biał. *Пінская дыяцэзія*
	; Diecezja na mapie Białorusi
Państwo	Białoruś
Siedziba	Pińsk; ul. Lenina 16,; 225710 Pińsk
Data powołania	28 października 1925
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	mińsko-mohylewska
Katedra	Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Biskup diecezjalny	Antoni Dziemianko
Biskup pomocniczy	Kazimierz Wielikosielec OP
	Dane statystyczne (2013)
Liczba wiernych; • odsetek wiernych	50 115; 1,6
Liczba kapłanów; • w tym diecezjalnych; • w tym zakonnych	52; 29; 23
Liczba osób zakonnych	77
Liczba dekanatów	7
Liczba parafii	77 (2016)
Powierzchnia	73 200 km²
	Położenie na mapie Pińska Pińsk
	Położenie na mapie Białorusi Pińsk
	Położenie na mapie obwodu brzeskiego Pińsk
	52°06′47,0″N 26°06′29,9″E/52,113056 26,108306
	Strona internetowa

Diecezja pińska (biał. Пінская дыяцэзія; łac. Dioecesis Pinskensis Latinorum) – jedna z czterech diecezji obrządku łacińskiego na Białorusi, wchodząca w skład metropolii mińsko-mohylewskiej. Diecezja obejmuje obecnie swoim zasięgiem obwód brzeski i obwód homelski.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Katedra w Pińsku

Po II i III rozbiorach Polski Katarzyna II powołała ukazem z 6 (19^[1]) września 1795 roku^[2] niekanoniczne biskupstwo pińskie, które istniało przez trzy lata. Nie otrzymało sankcji Stolicy Apostolskiej^[3].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości papież Pius XI 28 października 1925 roku bullą Vixdum Poloniae unitas erygował diecezję pińską. Pierwszym ordynariuszem pińskim mianowany został Zygmunt Łoziński. Diecezja weszła w skład metropolii wileńskiej. W 1928 roku diecezja pińska pod względem administracyjnym była podzielona na 17 dekanatów i 172 parafie^[4]. Dziesięć lat później obejmowała 17 dekanatów ze 137 parafiami i 63 kościołami filialnymi i zakonnymi oraz obrządku wschodniego (11 parafii)^[5].

Po II wojnie światowej większość terytorium diecezji weszło w skład Białoruskiej SRR. Od 1950 roku terenem Diecezji pińskiej pozostającej w granicach PRL zarządzał administrator apostolski rezydujący w Drohiczynie na terenie Polski. Ze względu na trudną sytuację polityczną, administratorzy apostolscy unikali nazwy Diecezja pińska i zamiast tego używali określenia Diecezja w Drohiczynie n. Bugiem. Funkcje administratorów pełnili kolejno: ks. infułat dr Michał Krzywicki (1950-1967) i ks. biskup Władysław Jędruszuk (1967-1991), który następnie został pierwszym biskupem drohiczyńskim.

W 1991 pozostała przy Polsce część utworzyła diecezję drohiczyńską (obecnie powiększoną o cztery dekanaty z diecezji siedleckiej). Część diecezji, która znalazła się na terytorium Ukrainy, od 1996 roku należy do diecezji łuckiej. Części dawnych terenów diecezji znajdują się również w granicach archidiecezji mińsko-mohylewskiej i diecezji grodzieńskiej.

Biskupi[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Biskupi pińscy.

Biskup diecezjalny: bp Antoni Dziemianko (od 2012)
Biskup pomocniczy/Wikariusz generalny: bp Kazimierz Wielikosielec OP (od 1999)

Struktura i wierni[edytuj | edytuj kod]

Terytorium diecezji (73 200 km²) zamieszkuje około 3,03 miliona osób. W 2007 w diecezji zorganizowanych było 5 dekanatów, do których należało łącznie 60 parafii^[6]. 8 września 2007 roku Kazimierz Świątek oznajmił o stworzeniu szóstego dekanatu – homelskiego^[7].

Sanktuaria[edytuj | edytuj kod]

Instytucje[edytuj | edytuj kod]

Kuria diecezjalna
Międzydiecezjalne Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Tomasza z Akwinu
Caritas diecezjalne
Wydawany jest magazyn „Dialog”

Od 1925 roku funkcję katedry diecezji pełni kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pińsku (wcześniej zakonu franciszkanów).

Święci i błogosławieni[edytuj | edytuj kod]

Wśród świętych i błogosławionych związanych z diecezją pińską znajdują się:

Siedziby dekanatów[edytuj | edytuj kod]

Parafie będące siedzibami dekanatów

Miasta diecezji[edytuj | edytuj kod]

Kościół Narodzenia NMP w Homlu

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Brześciu

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Baranowiczach

Kościół Wniebowzięcia NMP w Mozyrzu

Kościół św. Kazimierza w Żłobinie

Miasta diecezji pińskiej
miasto	dekanat	obwód	rejon	ludność^[8]	liczba parafii
Homel	homelski	homelski	Homel	535 229	1
Brześć	brzeski	brzeski	Brześć	343 985	3
Baranowicze	baranowicki	brzeski	Baranowicze	179 439	5
Pińsk	piński	brzeski	Pińsk	138 202	3
Mozyrz	mozyrski	homelski	mozyrski	111 801	1
Żłobin	homelski	homelski	żłobiński	76 068	1
Swietłahorsk	homelski	homelski	swietłahorski	68 550	1
Rzeczyca	homelski	homelski	rzeczycki	66 009	1
Kobryń	brzeski	brzeski	kobryński	52 964	1
Kalinkowicze	mozyrski	homelski	kalinkowicki	40 315	1
Rohaczów	homelski	homelski	rohaczowski	34 825	1
Bereza	prużański	brzeski	bereski	29 451	1
Łuniniec	piński	brzeski	łuniniecki	24 712	1
Iwacewicze	prużański	brzeski	iwacewicki	23 440	1
Dobrusz	–	homelski	dobruski	18 760	0
Prużana	prużański	brzeski	prużański	18 515	1
Janów	piński	brzeski	janowski	16 465	1
Żytkowicze	mozyrski	homelski	żytkowicki	16 019	1
Drohiczyn	piński	brzeski	drohiczyński	14 976	1
Hancewicze	lachowicki	brzeski	hancewicki	13 925	1
Żabinka	brzeski	brzeski	żabinecki	13 299	1
Stolin	piński	brzeski	stoliński	13 269	1
Mikaszewicze	piński	brzeski	łuniniecki	12 693	1
Chojniki	mozyrski	homelski	chojnicki	12 500	1
Białooziersk	prużański	brzeski	bereski	12 421	1
Małoryta	brzeski	brzeski	małorycki	11 891	1
Lachowicze	lachowicki	brzeski	lachowicki	10 919	1
Petryków	mozyrski	homelski	petrykowski	10 076	1
Jelsk	–	homelski	jelski	9 084	0
Buda Koszelewska	–	homelski	budzki	8 460	0
Kamieniec	brzeski	brzeski	kamieniecki	8 401	1
Wietka	–	homelski	wietkowski	8 394	0
Czeczersk	–	homelski	czeczerski	8 312	0
Narowla	mozyrski	homelski	narowelski	7 910	1
Dawidgródek	–	brzeski	stoliński	5 892	0
Wysokie	brzeski	brzeski	kamieniecki	5 113	1
Wasilewicze	–	homelski	rzeczycki	3 349	0
Turów	–	homelski	żytkowicki	2 770	0
Kosów	prużański	brzeski	iwacewicki	1 844	1

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Data według nowego stylu.
↑ 1795 g. Sentâbrâ 6. Imennyj, dannyj Senatu. Ob Učreždenii dla Rimskago ispovedaniâ v Guberniâh: Minskoj, Volynskoj, Podolskoj, Braslavskoj i Voznesenskoj dvuh Eparhij, pod naimenovaniem Pinskoj i Letičevkoj, w: Akty i dokumenty otnosâŝiesâ k ustrojstvu i upravleniû rimsko-katoličeskoj cerkvi v Rossii, T. 1, (1762-1825), Petrograd 1915, s. 83-84.
↑ L. Żytkowicz, Rządy Repnina na Litwie w latach 1794-1797, Wilno 1928, s. 256-259.
↑ D. Lewandowska, opracowanie pomocnicze Archiwum Głównego Akt Dawnych
↑ KWORUM – Polsko-Polonijna Gazeta Internetowa – www.kworum.com.pl, kworum.com.pl [dostęp 2016-03-03] .
↑ Dane na stronie Catholic.by. Uwaga, na stronie prawdopodobnie nie zamieszczono pełnych, aktualnych danych. Może znajdować się tam błąd w liczbie parafii. [dostęp 2007-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-05)].
↑ Informacja na stronie Catholic.by. [dostęp 2007-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
↑ 2017

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Diecezja pińska na stronie catholic.by (biał.)
Diecezja pińska w bazie catholic-hierarchy.org (ang.)
Diecezja pińska w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 15.08.2020]

[1] Data według nowego stylu.

[2] 1795 g. Sentâbrâ 6. Imennyj, dannyj Senatu. Ob Učreždenii dla Rimskago ispovedaniâ v Guberniâh: Minskoj, Volynskoj, Podolskoj, Braslavskoj i Voznesenskoj dvuh Eparhij, pod naimenovaniem Pinskoj i Letičevkoj, w: Akty i dokumenty otnosâŝiesâ k ustrojstvu i upravleniû rimsko-katoličeskoj cerkvi v Rossii, T. 1, (1762-1825), Petrograd 1915, s. 83-84.

[3] L. Żytkowicz, Rządy Repnina na Litwie w latach 1794-1797, Wilno 1928, s. 256-259.

[4] D. Lewandowska, opracowanie pomocnicze Archiwum Głównego Akt Dawnych

[5] KWORUM – Polsko-Polonijna Gazeta Internetowa – www.kworum.com.pl, kworum.com.pl [dostęp 2016-03-03] .

[6] Dane na stronie Catholic.by. Uwaga, na stronie prawdopodobnie nie zamieszczono pełnych, aktualnych danych. Może znajdować się tam błąd w liczbie parafii. [dostęp 2007-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-05)].

[7] Informacja na stronie Catholic.by. [dostęp 2007-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

[8] 2017

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Archidiecezja	mińsko-mohylewska
Diecezje	grodzieńska pińska witebska