Dmosin
51°55′31″N 19°45′28″E/51,925278 19,757778
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
794 |
| Strefa numeracyjna |
46 |
| Kod pocztowy |
95-061[2] |
| Tablice rejestracyjne |
EBR |
| SIMC |
0726719 |
Położenie na mapie gminy Dmosin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu brzezińskiego  | |
| 51°55′31″N 19°45′28″E/51,925278 19,757778[1]
| |
Dmosin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie brzezińskim, w gminie Dmosin.
Dmosin uzyskał lokację miejską w 1430 roku, zdegradowany w 1579 roku[3]. Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie rawskim ziemi rawskiej województwa rawskiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Dmosin.
Pierwsza wzmianka o Dmosinie pojawiła się w źródłach pisanych w 1334 r. Dmosin był dziedziczną własnością rodu rycerskiego Kopaczy. Od 1407 r. do czasu najazdu szwedzkiego posiadał prawa miejskie. W 1657 r. podczas najazdu szwedzkiego miasto uległo spaleniu. Na gruzach spalonego miasta wyrosła wieś Dmosin. W 1864 r. Dmosin stał się siedzibą władz gminy w Guberni Piotrkowskiej, w zaborze rosyjskim[5].
W XV w. powstała rzymskokatolicka parafia św. Andrzeja Apostoła i św. Małgorzaty[6].
Major Seweryn Dzierzbicki, uczestnik wojen napoleońskich i powstania listopadowego, zawarł w Dmosinie związek małżeński z Klementyną Przeździecką (25 lipca 1823[7] lub w 1824[8]).
9 września 1939 żołnierze Wehrmachtu po wkroczeniu do wsi zastrzelili 7 mężczyzn. Nazwiska ofiar zostały ustalone[9].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do rejestru zabytków nieruchomych wpisane zostały obiekty[10]:
- parafialny kościół św. Andrzeja Apostoła i św. Małgorzaty, 1728, 1927, nr rej.: 375 z 29.05.1967
- dzwonnica, nr rej.: 376 z 29.05.1967
- cmentarz kościelny, nr rej.: 942 z 19.11.1993
- cmentarz rzymskokatolicki (część), nr rej.: 843 z 19.12.1992
-
Barokowy kościół -
Napis na kapliczce -
-
Skrzyżowanie z drogą do Lubiankowa -
Droga Dmosin - Lubianków
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 24360
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 228 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 28-29.
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Gmina Dmosin. Historia. dmosin.pl. [dostęp 2017-05-16].
- ↑ Dmosin. Parafia p.w. św. Andrzeja Apostoła i św. Małgorzaty. diecezja.lowicz.pl. [dostęp 2017-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-31)].
- ↑ http://www.wielcy.pl/boniecki/pl/art/5/433.xml#osoba189
- ↑ Marek Jerzy Minakowski, Seweryn Antoni Dzierzbicki z Dzierzbic h. Topór [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2018-06-03].
- ↑ Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 372
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 6 [dostęp 2017-05-16].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dmosin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 44.
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie |
|
| Osada | |
| Integralne części wsi |
|
- ↑ Florentynów, 1.) fol., powiat łowicki, par. Dmosin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 477.