Dolina Żabia Białczańska
_2.jpg)
Dolina Żabia Białczańska (słow. Žabia Bielovodská dolina, Žabia Bialčanská dolina, niem. Froschseetal, węg. Poduplaszki-Békás-tavi-völgy[1]), zwana także Doliną Żabich Stawów Białczańskich to niewielka (ok. 3,0 km długości, 2,75 km² powierzchni) dolina położona w Tatrach Wysokich, na terenie Słowacji, graniczy z Polską. Jest bocznym odgałęzieniem Doliny Białej Wody (Bielovodská dolina), odchodzącym od niej w kierunku południowo-zachodnim powyżej Polany pod Żabiem (Žabia lúka). Jej dolna część jest porośnięta lasem i opada w kierunku głównej części Doliny Białej Wody długim, umiarkowanie stromym progiem[2]. W części górnej znajdują się dwa dość duże stawy:
- Niżni Żabi Staw Białczański (Nižné Žabie pleso Bielovodské), położony na wysokości 1676 m n.p.m.,
- Wyżni Żabi Staw Białczański (Vyšné Žabie pleso Bielovodské), położony na wysokości 1699 m.
Nad nimi wznoszą się szczyty otaczające dolinę, wśród których wyróżnia się pokryta płytami skalnymi sylwetka Żabiego Szczytu Wyżniego (Veľký Žabí štít, 2259 m)[3]. Z Niżniego Żabiego Stawu Białczańskiego wypływa Żabi Potok Białczański (Žabí potok bielovodský), dopływ Białej Wody (Biela voda), łączący się z nią powyżej Polany pod Żabiem.
Dolina Żabia Białczańska graniczy:
- od zachodu z Doliną Rybiego Potoku; rozdziela je Żabia Grań, czyli końcowy odcinek bocznej grani Rysów (Rysy) od Wyżniej Spadowej Przełączki poniżej Żabiego Szczytu Wyżniego przez Żabiego Mnicha (Žabí Mních), Żabi Szczyt Niżni (Malý Žabí štít), Żabią Czubę (Žabia kopa) po grań Siedmiu Granatów (sedem Granátov),
- od południa z Doliną Ciężką (Ťažká dolina) i należącą do niej Dolinką Spadową (Spádová dolinka); rozdziela je grań masywu Młynarza (Mlynár) od Wyżniej Spadowej Przełączki przez Żabi Szczyt Wyżni, Młynarzową Przełęcz (Mlynárovo sedlo, 2087 m) do szczytu Młynarza (Veľký Mlynár, Mlynár, 2170 m), głównego wierzchołka masywu,
- od wschodu z główną częścią Doliny Białej Wody; rozdziela je dalszy odcinek grani Młynarza (Hlavný hrebeň Mlynára) od jego głównego wierzchołka, przez Małego Młynarza (Malý Mlynár, 1975 m), Wyżnią Skoruszową Przełęcz (Vyšné skorušie sedlo, 1780 m) po kończący grań Skoruśniak (Skorušiniak) z kulminacją w Skoruszowej Turni (Skorušiniakova veža, 1804 m)[4].
Do 1933 r. w dolinie były wypasane owce przez górali z Jurgowa[3]. Przy górnej granicy lasu stał prymitywny szałas pasterski[1]. W dolinie znajdują się dwie koleby skalne: jedna za północny zachód od Wyżniego Żabiego Stawu, druga na wschód od północnego brzegu Niżniego Żabiego Stawu[2]. Jako pierwsi zimą dolinę odwiedzili Józef Lesiecki i Józef Oppenheim 4 lutego 1914 r.[3] Obecnie Dolina Żabia Białczańska jest położona na obszarze ochrony ścisłej. Nie ma w niej wytyczonych szlaków turystycznych i wstęp do niej jest zabroniony.
Górale Dolinę Żabią Białczańską wraz z Żabią Granią i jej zachodnimi stokami określali wspólną nazwą Żabie. Pochodzi ona od żab, które licznie występują w tej okolicy[3].
- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1995. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b Władysław Cywiński: Tatry. Przewodnik szczegółowy. Tom 6. Młynarz. Zakopane: Wydawnictwo Górskie, 1998. ISBN 83-7104-011-3.
- ↑ a b c d Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VII. Żabia Przełęcz Wyżnia – Żabia Czuba. Warszawa: Sport i Turystyka, 1954, s. 3-7.
- ↑ Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
Bibliografia
- Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2006-07-19].
- Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.
Nieprawidłowe parametry: {49|11|49|N|20|5|35|E|region:SK}