Dom Książęcy w Jabłonkowie

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dom Książęcy w Jabłonkowie
Knížecí dům v Jablunkově
Zdjęcie przedstawia piętrowy budynek sfotografowany z ukosa. Dom pomalowany jest na żółto. Okna są prostokątne, na piętrze w profilowanych opaskach. Szeroki okap dachu rzuca cień na ścianę.
Dom Książęcy w Jabłonkowie w 2013 roku.
Państwo

 Czechy

Miejscowość

Jabłonków

Styl architektoniczny

renesans

Ukończenie budowy

XVI wiek

Ważniejsze przebudowy

XIX wiek

Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Dom Książęcy w Jabłonkowie”
49,576341°N 18,763082°E/49,576341 18,763082

Dom Książęcy w Jabłonkowie (cz. Knížecí dům v Jablunkově) – dom książęcy znajdujący się w Jabłonkowie, na Śląsku Cieszyńskim; zabytek kultury Republiki Czeskiej[1][2].

Jest jednym z najstarszych budynków w Jabłonkowie[1], pochodzi z epoki renesansu[3]. Znajduje się tuż obok Rynku Mariackiego na początku ulicy Wielebnowskiego[4]. W budynku ma powstać Muzeum Trójstyku Polski, Słowacji oraz Czech[5].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Dom Książęcy w Jabłonkowie to wolnostojący budynek w pierzei ulicy, z gładką fasadą, czterospadowym dachem pokrytym blachą[2][1]. Pierwotnie dom miał arkadowe podcienia[2]. Przebudowa nastąpiła w XIX wieku[1].

Najstarsze wzmianki o domu pochodzą z XVI wieku. W tym czasie w domu mieszkała księżna Katarzyna Sydonia, druga żona cieszyńskiego księcia Wacława III Adama[6]. Według legendy budynek połączony jest podziemnym korytarzem z niedalekim kościołem, do którego, po śmierci męża, Katarzyna uczęszczała na mszę świętą[7]. Budynek posiadał także podcienia, które jednak zostały zamurowane[7]. Zachowały się zabytkowe sklepienia[7].

W drugiej połowie XVII wieku znalazła tutaj schronienie ostatnia przedstawicielka Piastów cieszyńskich, Elżbieta Lukrecja. Ponieważ w 1642 roku Szwedzi zajęli Cieszyn, Elżbieta musiała uciekać do Jabłonkowa[8]. Trzy lata później wyjechała do Rzeczypospolitej Polskiej. Podczas pobytu w Jabłonkowie Elżbieta zyskała duży autorytet, między innymi tym, że zatwierdziła jabłonkowskim rzemieślnikom takie sama prawa, jakie mieli cieszyńscy rzemieślnicy[6][9].

W 2017 roku przez miasto Jabłonków we współpracy z Muzeum Ziemi Cieszyńskiej w Czeskim Cieszynie został uchwalony gruntowny remont Domu Książęcego. Zaplanowano odbudowę głównego wejścia, fasady oraz instalację trzech lamp w stylu historycznym[10][11]. W budynku ma się mieścić Muzeum Trójstyku Polski, Słowacji oraz Czech[5][10][4][12].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • Zdjęcie przedstawia budynek w czasie remontu sfotografowany z ukosa. Przy ścianie domu stoją rusztowania, na ulicy, przy rusztowaniu, są położone bezładnie belki i drabina. Cześć rusztowania zasłonięta jest tkaniną, być może jest to reklama. Na rusztowaniu znajduje się kilka osób.
    Dom Książęcy w czasie rekonstrukcji
  • Zdjęcie przedstawia budynek widoczny z ukosa. Elewacja jest świeżo wyremontowana, pomalowana na żółto. Dom jest piętrowy z prostokątnymi oknami. Na parterze jest sklep. Przed nim znajduje się stojak z reklamą oraz rower.
    Dom Książęcy, r. 2013 – widoczny sklep
  • Zdjęcie, wykonane w słoneczny dzień, przedstawia przejście między dwoma budynkami. Uliczka jest wybrukowana, nad nią znajdują się przewiązki, poprzeczne murki na wysokości piętra, od dołu w kształcie łuku.
    Ulica przy Domu Książęcym z przewiązkami.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d městský dům – Památkový Katalog [online], pamatkovykatalog.cz [dostęp 2021-11-13].
  2. ↑ a b c Detail dokumentu – G0290404 [online], iispp.npu.cz [dostęp 2021-11-13].
  3. ↑ Jablunkov – Kultura.cz [online], www.kultura.cz [dostęp 2021-11-12] (cz.).
  4. ↑ a b Izabela Zurova, Dům těšínských kněžen prochází náročnou rekonstrukcí [online], Gorolweb, 18 listopada 2020 [dostęp 2021-10-15] (cz.).
  5. ↑ a b Głos.live - Gazeta Polaków w RC, Gazeta Polaków w Republice Czeskiej- Jabłonków: W mieście powstaje Muzeum Trójstyku. Będzie się mieściło w Domu Książęcym [online], glos.live [dostęp 2021-11-12].
  6. ↑ a b Ervin Tengler, Privilegia městečka Jablunkova, 1938.
  7. ↑ a b c Knížecí dům [online], Jacki, 24 marca 2017 [dostęp 2021-10-15] (cz.).
  8. ↑ Janusz Spyra, Historiografia a tożsamość regionalna w czasach nowożytnych na przykładzie Śląska Cieszyńskiego w okresie od XVI do początku XX wieku, Częstochowa 2015, ISBN 978-83-7455-433-6, OCLC 921597533 [dostęp 2021-11-13].
  9. ↑ Izabela Zurova, Dům těšínských kněžen prochází náročnou rekonstrukcí [online], Gorolweb, 18 listopada 2020 [dostęp 2021-10-14] (cz.).
  10. ↑ a b V opraveném knížecím domě by mělo být muzeum TROJMEZÍ [online], Místní kultura, 22 maja 2017 [dostęp 2021-11-12] (cz.).
  11. ↑ Jablunkovský Knížecí dům bude sloužit jako muzeum Trojmezí [online], iDNES.cz, 1 czerwca 2017 [dostęp 2021-10-14] (cz.).
  12. ↑ Archeologové při rekonstrukci Knížecího domu v Jablunkově odhalili udírnu ze 17. století [online], Blesk.cz [dostęp 2021-11-12] (cz.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dom_Książęcy_w_Jabłonkowie&oldid=65919879”