Dom Rietvelda w Utrechcie
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Prins Hendriklaan 50, 3583 EP Utrecht |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Powierzchnia użytkowa |
111 m²[1] |
| Pierwszy właściciel |
Truus Schröder-Schräder |
Położenie na mapie Utrechtu  | |
Położenie na mapie Holandii  | |
 52°05′07,20″N 5°08′51,35″E/52,085333 5,147597
| |
| Strona internetowa | |
| Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ |
kulturowy |
| Spełniane kryterium |
I, II |
| Numer ref. | |
| Region[b] |
Europa i Ameryka Północna |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę |
2000 |
Dom Rietvelda w Utrechcie (ndr. Rietveld Schröderhuis) – konstruktywistyczna[2], modernistyczna[3], neoplastyczna[4] willa w Utrechcie, zaprojektowana przez holenderskiego architekta Gerrita Rietvelda. Jedno ze sztandarowych dzieł grupy De Stijl.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Willę zaprojektowano dla farmaceutki Truus Schröder-Schräder (1889–1985) i trójki jej dzieci w 1924. Zamieszkana była do 1985. Dom został odrestaurowany przez Bertusa Muldera (1974) i obecnie jest otwarty dla zwiedzających[5]. W 2000 został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[6].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Dom został zbudowany w oparciu o podstawowe zasady estetyki grupy De Stijl, pod znaczącym wpływem twórczości Kazimierza Malewicza – geometryczne, białe płaszczyzny, proste poręcze, prostokątne otwory okienne z czarnymi obramowaniami. Elementaryzm nakazywał podzielenie budynku na części składowe, jednakowo znaczące w projektowaniu i odbiorze. Obiekt przestał być całością z wyodrębnionymi szczegółami – stał się sumą specjalnie izolowanych części. Zignorowano hierarchię znaczeń poszczególnych elementów – fragmenty uzyskały pełną niezależność, w myśl pełnego uplastycznienia bryły, która stała się wielką rzeźbą przestrzenną w niewielkim ogrodzie. Nastąpiło rozbicie tej bryły i rozdzielenie spójnego obrazu budynku na części geometryczne (płaszczyzny, figury – przede wszystkim kwadraty i prostokąty akcentowane podstawowymi barwami). Przekreślono granice pomiędzy zewnętrzną i wewnętrzną sferą budynku – meble i wyposażenie wnętrz było utrzymane w tej samej gamie formalnej, co elewacje.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ John Hill Must-Know Modern Homes: The Rietveld Schröder House 18.01.2013 https://www.houzz.com/magazine/must-know-modern-homes-the-rietveld-schroeder-house-stsetivw-vs~6223284
- ↑ Jannes Gerhardus Wattjes 1925
- ↑ Megan Sveiven AD Classics: Rietveld Schroder House / Gerrit Rietveld https://www.archdaily.com/99698/ad-classics-rietveld-schroder-house-gerrit-rietveld
- ↑ Ramón Esteve Estudio 2019 https://www.ramonesteve.com/en/manufacturing-the-interior/el-neoplasticismo-en-las-artes-tecnicas-y-tectonicas/
- ↑ Et tu, Bertus? https://www.dwell.com/article/et-tu-bertus-eeedd895
- ↑ Rietveld Schröderhuis (Rietveld Schröder House) (ang.). UNESCO World Heritage Centre. [dostęp 2014-05-09].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Broniewski, Historia architektury dla wszystkich, t. IV: Ostatnie dwa stulecia, Ossolineum, Warszawa – Wrocław – Kraków, 1967, ISBN 978-83-7503-058-7.
- Jakub Wujek, Mity i utopie architektury XX wieku, Warszawa: Arkady, 1986, ISBN 83-213-3259-5, OCLC 835852787.