Donald Moffat
Data i miejsce urodzenia |
26 grudnia 1930 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
20 grudnia 2018 |
Zawód | |
Współmałżonek |
Anne Ellsperman |
Lata aktywności |
1954–2005 |
Donald Moffat (ur. 26 grudnia 1930 w Plymouth, zm. 20 grudnia 2018 w Sleepy Hollow) – brytyjsko–amerykański aktor charakterystyczny.
Za rolę Josepha Rauha w dokumentalnym dramacie biograficznym Pokój snu (The Sleep Room, 1998) był nominowany do Nagrody Gemini.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Plymouth w hrabstwie Devon w Anglii jako jedyne dziecko Kathleen Mary (z domu Smith) i Waltera George’a Moffata, agenta ubezpieczeniowego[1][2]. Jego ojciec był pochodzenia szkockiego[3]. Jego rodzice prowadzili pensjonat w Totnes. Po ukończeniu studiów w miejscowej szkole im. Króla Edwarda VI i odbyciu służby wojskowej w British Army w latach 1949–1951, Moffat kształcił się w Royal Academy of Dramatic Art w Londynie (absolwent 1954)[4].
W 1954 związał się z londyńskim teatrem The Old Vic, gdzie zadebiutował w roli pierwszego mordercy w tragedii szekspirowskiej Makbet i wystąpił jako Sir Stephen Scroop w Ryszardzie II (1955), hrabia Douglasa w Henryku IV, części 1 (1955) i hrabia Warwicka w Henryku IV, części 2 (1955). W 1956 przeniósł się do Oregonu i przez krótki czas pracował jako barman i drwal. Następnie wyjechał do Princeton w New Jersey, gdzie pracował jako cieśla. W 1957 trafił na Broadway w spektaklu Dylana Thomasa Pod Mlecznym Drzewem[5]. W 1967 był dwukrotnie nominowany do Tony Award za rolę Martina Vanderhofa w przedstawieniu Luigiego Pirandella Tak jest, jak się państwu zdaje i jako Hjalmar Ekdal w sztuce Henrika Ibsena Dzika kaczka[6]. W 1983 za rolę Gardnera Churcha w produkcji off-Broadwayowskiej Malowanie kościołów został uhonorowany nagrodą Obie[7].
Po raz pierwszy wystąpił na ekranie jako obserwator na statku Swanston w dramacie wojennym Bitwa o ujście rzeki (The Battle of the River Plate, 1956)[8] w reżyserii Michaela Powella i Emerica Pressburgera. W biograficznym dramacie telewizyjnym ABC Jacqueline Bouvier Kennedy (1981) wcielił się w postać Hugh Auchinclossa, maklera giełdowego i prawnika, drugiego męża Janet Lee Bouvier, matki Pierwszej Damy Jacqueline Kennedy Onassis (w tej roli Jaclyn Smith). W historycznym dramacie przygodowym Philipa Kaufmana Pierwszy krok w kosmos (The Right Stuff, 1983) został obsadzony w roli wiceprezydenta Lyndona B. Johnsona[9]. W ekranizacji powieści Toma Clancy’ego Stan zagrożenia (Clear and Present Danger, 1994) w reż. Phillipa Noyce’a zagrał postać skorumpowanego prezydenta USA[10]. W horrorze fantastycznonaukowym Johna Carpentera Coś (The Thing, 1982) wystąpił jako Garry, zarządca stacji.
22 maja 1954 zawarł związek małżeński z Anne Murray Ellsperman, z którą miał córkę Kathleen Wendy i syna Gabriela. W sierpniu 1968 rozwiedli się. 13 czerwca 1970 poślubił Gwen Arner, z którą miał dwie córki: Lynn i Catherine.
Zmarł 20 grudnia 2018 w Sleepy Hollow w stanie Nowy Jork z powodu powikłań po udarze, sześć dni przed swoimi 88. urodzinami[11].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Filmy
- Bitwa o ujście rzeki (1956) jako Swanston, obserwator na statku
- Rachelo, Rachelo (1968) jako Niall Cameron
- R.P.M. (1970) jako Perry Howard
- Wielki napad w Minnesocie (1972) jako Manning
- Rozgrywka (1973) jako Art Williams
- Człowiek Terminal (1974) jako dr Arthur McPherson
- Trzęsienie ziemi (1974) jako dr Harvey Johnson
- Zew krwi (1976) jako Simpson
- Zdrowie (1980) jako płk. Cody
- Popeye (1980) jako poborca podatkowy
- Coś (1982) jako Garry
- Pierwszy krok w kosmos (1983) jako Lyndon B. Johnson
- Kto pokocha moje dzieci? (1983) jako Dick Thomas
- Zatoka Alamo (1985) jako Wally
- Najlepsze czasy (1986) jako pułkownik
- Potwór w szafie (1986) jako gen. Franklin D. Turnbull
- Daleko na północy (1988) jako wujek Dane
- Tożsamość Bourne’a (1988) jako David Abbott
- Nieznośna lekkość bytu (1988) jako główny chirurg
- Pozytywka (1989) jako Harry Talbot
- Fajerwerki próżności (1990) jako pan McCoy
- Kalejdoskop (TV, 1990) jako Arthur Patterson
- Kojak: Kwiaty dla Matty’ego (1990) jako Garrett Fitzsimons
- Precedensowa sprawa (1991) jako Fred Quinn
- Odnaleźć siebie (1991) jako Charlie Cameron
- Dzika lokatorka (1992) jako George Davis, ojciec Newtona
- Miłość, zdrada i szmal (1993) jako Frank Harrington
- Zagubieni w raju (1994) jako Clifford Anderson
- Stan zagrożenia (1994) jako prezydent Bennett
- Czułe słówka: ciąg dalszy (1996) jako Hector Scott
- Kto zabił ciotkę Cookie? (1999) jako Jack Palmer
- 61* (2001) jako Ford Frick
Seriale TV
- Gunsmoke (1955-75) jako Joseph Graham (gościnnie, 1974)
- Bonanza (1959-73) jako sędzia MacIntyre (gościnnie, 1970)
- Mission: Impossible (1966-73) jako Alex Pierson (gościnnie, 1971)
- Mannix (1967-75) jako Don McGrath (gościnnie, 1973)
- Ironside (1967-75) jako Hartz/Daniel Keyes (gościnnie; 1972 i 1974)
- Tylko jedno życie (1968-2012) jako dr Marcus Polk (w odcinkach z l. 1968–1969)
- Hawaii Five-O (1968-80) jako dr David Forbes (gościnnie, 1970)
- Domek na prerii (1974–1983) jako Nathaniel Mears (gościnnie, 1978)
- Dallas (1978–1991) jako Brooks Oliver (gościnnie w 3 odcinkach, l. 1982–1983)
- Strefa mroku (1985–1989) jako dr Chandler (gościnnie, 1985)
- Napisała: Morderstwo (1984–1996) jako Tim Carver (gościnnie, 1985)
- Prawnicy z Miasta Aniołów (1986–1994) jako sędzia Lawrence O’Neil (gościnnie, 1989)
- Columbo jako Sheldon Hays (w odc. pt. Nie czas na umieranie z 1992)
- Miejskie opowieści (1993) jako Edgar W. Halcyon
- Doktor Quinn (1993-98) jako Walt Whitman (gościnnie, 1997)
- Magia sukcesu (2000) jako Robert „The Kaiser” Roberts
- Prezydencki poker (1999–2006) jako Talmidge Cregg (gościnnie, 2003)
- Prawo i bezprawie (2005–2006) jako sędzia Matthew Sherwood (gościnnie, 2005)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Donald Moffat Biography (1930–2018). Film Reference. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
- ↑ Donald Moffat (1930–2018). Find a Grave. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
- ↑ Gavin Gaughan , Obituary: Donald Moffat, actor known for Tales of the City, „The Herald”, 26 grudnia 2018 [dostęp 2024-09-16] (ang.).
- ↑ Robert D. McFadden , Donald Moffat, 87, a Top Actor Who Thrived in Second Billings, Dies, „The New York Times”, 20 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-21] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-21] (ang.).
- ↑ Donald Moffat. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
- ↑ Donald Moffat Awards. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
- ↑ Donald Moffat. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
- ↑ Donald Moffat. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
- ↑ Jessica Earnshaw , Donald Moffat dead: The Thing and The Right Stuff actor dies age 87 'after recent stroke', „Daily Express”, 21 grudnia 2018 [dostęp 2024-09-16] (ang.).
- ↑ Donald Moffat: Veteran film and theatre character actor dies at 87. BBC, 21 grudnia 2018. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
- ↑ Bruce Haring: Donald Moffat Dies: Prolific Actor For Broadway, TV And Film Was 87. Deadline, 20 grudnia 2018. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Vincent Terrace: Encyclopedia of television shows, 1925 through 2010. Jefferson (Karolina Północna): McFarland, 2014. ISBN 978-0-7864-6477-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Donald Moffat (1930–2018) w bazie IMDb (ang.)
- Donald Moffat w bazie Filmweb
- Donald Moffat w bazie Notable Names Database (ang.)
- Absolwenci Royal Academy of Dramatic Art
- Amerykanie pochodzenia brytyjskiego
- Amerykanie pochodzenia szkockiego
- Amerykańscy aktorzy filmowi
- Amerykańscy aktorzy teatralni
- Amerykańscy aktorzy telewizyjni
- Brytyjscy aktorzy filmowi
- Brytyjscy aktorzy teatralni
- Brytyjscy aktorzy telewizyjni
- Ludzie urodzeni w Plymouth
- Urodzeni w 1930
- Zmarli w 2018