Droga (film 1982)
| ||
| Gatunek | dramat | |
| Rok produkcji | 1982 | |
| Data premiery |  maj 1982 (Cannes)1 września 1982  12 lutego 1999
| |
| Kraj produkcji | Turcja
| |
| Język | turecki | |
| Czas trwania | 114 min 108 min (wersja skrócona) | |
| Reżyseria | Şerif Gören Yılmaz Güney | |
| Scenariusz | Yılmaz Güney | |
| Główne role | Tarık Akan Halil Ergün Şerif Sezer Necmettin Çobanoğlu Meral Orhonsay | |
| Muzyka | Sebastian Argol | |
| Zdjęcia | Erdoğan Engin | |
Droga (tur. Yol) – turecki dramat z 1982 roku w reżyserii Yılmaza Güneya.
Film był zakazany w Turcji przez kilkanaście lat. Dopiero 12 lutego 1999 roku[1], dzięki staraniom żony reżysera, Fatoş Güney, film doczekał się premiery[2]. Pokazano go również na MFF w Stambule, wraz z trzema innymi filmami Güneya[3].
Tło[edytuj | edytuj kod]
W czasie tworzenia filmu reżyser przebywał w więzieniu. Przekazywał jednak scenariusz i instrukcje swojemu asystentowi Şerifowi Görenowi, który kręcił film. Gdy Güney wyszedł na przepustkę, uciekł z Turcji do Francji i dalej do Szwajcarii, gdzie dokończył pracę nad dziełem[4].
Fabuła[edytuj | edytuj kod]
Akcja dzieje się bezpośrednio po zamachu stanu z 1980 roku. Film opowiada historię pięciu więźniów, którym udzielono tygodniowej przepustki na zobaczenie się z rodzinami. Yusuf, który chciał zobaczyć się z żoną, zgubił swoją przepustkę, został zatrzymany w trakcie kontroli i nie dowiedział się o jej śmierci. Reszta dociera do swoich rodzin, jednak każdy z osadzonych musi się zmagać z różnymi problemami. Seyit dowiaduje się, że jego żona Zine pracowała w domu publicznym. Szwagier Mehmeta zginął podczas rabunku, w którym obaj brali udział. Teściowie obarczają go winą za jego śmierć i zmuszają do opowiedzenia żonie całej historii. Mevlüt chce zobaczyć się z narzeczoną, Meral, jednak jej ojciec nie pozwala im na spotkanie sam na sam. Kurd Ömer, którego brat jest przemytnikiem na granicy z Syrią, dowiaduje się, że jego wieś jest nieustannie atakowana przez tureckich żołnierzy. Po śmierci brata zostaje zmuszony do poślubienia wdowy po nim i zajmowania się jego dziećmi[5][6][7][8].
Obsada[edytuj | edytuj kod]
- Tarık Akan – Seyit Ali
- Halil Ergün – Mehmet Salih
- Şerif Sezer – Zine
- Necmettin Çobanoğlu – Omer
- Meral Orhonsay – Emine[9][10]
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
Film zdobył trzy nagrody na 35. MFF w Cannes: Złotą Palmę (ex aequo z Zaginionym Costy-Gavrasa), Nagrodę FIPRESCI[11] i wyróżnienie specjalne jury ekumenicznego[12]. Był także nominowany do Złotego Globu za najlepszy film nieanglojęzyczny w 1983[13], do Cezara 1983 dla najlepszego filmu zagranicznego[14] oraz Davida di Donatello 1983 dla najlepszego filmu europejskiego[15].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bir yol filmi (tur.). hurriyet.com.tr, 1999-02-12. [dostęp 2020-07-10].
- ↑ Burak Göral: 'Yol'u yılmaz çekseydi bambaşka olurdu' (tur.). milliyet.com.tr, 1999-02-07. [dostęp 2018-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-04)].
- ↑ Stephen Kinzer: Turkey, Relenting, Shows the Works Of a Kurd Patriot (ang.). nytimes.com, 1999-04-11. [dostęp 2018-12-03].
- ↑ Douglas Arthur Howard: The History of Turkey. Westport: Greenwood Press, 2001, s. 157. ISBN 0-313-30708-3. (ang.)
- ↑ Yol (tur.). bagimsizsinema.com. [dostęp 2018-12-03].
- ↑ Gönül Dönmez-Colin: The Routledge Dictionary of Turkish Cinema. London: Routledge, 2014, s. 357. ISBN 978-0-415-66626-8. (ang.)
- ↑ 'Yol,' a big, angry epic of contempory Turkey (ang.). nytimes.com, 1982-10-06. [dostęp 2018-12-03].
- ↑ Suncem Koçer: Kurdish Documentary Cinema in Turkey: The Politics and Aesthetics of Identity and Resistance. Cambridge Scholars Publishing, 2016, s. 4. ISBN 978-1-4438-9798-3. (ang.)
- ↑ Yol (1982) (ang.). bfi.org.uk. [dostęp 2018-12-03].
- ↑ Yol (tur.). tsa.org.tr. [dostęp 2018-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-04)].
- ↑ Festival de Cannes 1982 (ang.). festival-cannes.com. [dostęp 2018-12-03].
- ↑ Steven Jay Schneider: 1001 Movies You Must See Before You Die. New York: Barron's, 2005, s. 687. ISBN 978-0-7641-5907-7. (ang.)
- ↑ Golden Globes 1983 Winners & Nominees (ang.). goldenglobes.com. [dostęp 2018-12-03].
- ↑ PALMARÈS 1983 - 8 ÈME CÉRÉMONIE DES CÉSAR (fr.). academie-cinema.org. [dostęp 2018-12-03].
- ↑ Yol (wł.). daviddidonatello.it. [dostęp 2018-12-03].
