Emu małe
| Dromaius novaehollandiae baudinianus[1] | |||
| S. A. Parker, 1984 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | |||
| Podgatunek |
emu małe | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Emu małe[3][4] (Dromaius novaehollandiae baudinianus) – wymarły podgatunek emu, nielotnego ptaka z podrodziny emu (Dromaiinae) w rodzinie kazuarowatych (Casuariidae). Podobnie jak w przypadku emu czarnego (Dromaius novaehollandiae minor) kwestią sporną pozostaje, czy był to osobny gatunek, czy też podgatunek emu zwyczajnego (Dromaius novaehollandiae). Zamieszkiwał niegdyś Wyspę Kangura leżącą we wschodniej części Wielkiej Zatoki Australijskiej, u południowych wybrzeży Australii.
Opis i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Ptak ten był, podobnie jak blisko spokrewnione z nim emu czarne, znacznie mniejszy od kontynentalnego emu zwyczajnego.
Oficjalnie został odkryty przez angielskiego podróżnika Matthew Flindersa w 1802, jednak jest wielce prawdopodobne, że ptaki tego gatunku spotykane były już wcześniej przez łowców fok i wielorybów, którzy mogli sporadycznie na nie polować.
Ekologia tych ptaków została słabo poznana. Wiadomo tylko, że zamieszkiwały najbardziej niedostępne, lesiste części wyspy, a wieczorami wychodziły także na wybrzeże.
Przyczyny i okoliczności wymarcia[edytuj | edytuj kod]
Zostały wytępione przez europejskich osadników, którzy dotarli tu wkrótce po odkryciu wyspy przez Matthew Flindersa w 1802 (wcześniej wyspa była niezamieszkana). Możliwe również, że do wyginięcia tych ptaków przyczyniło się zmniejszenie ich siedlisk wskutek pożarów lasów. Z 1837 pochodzi wzmianka, że nie spotkano żadnego osobnika od 10 lat; za datę wymarcia przyjmuje się rok 1827.
Znany jest wyłącznie z relacji obserwatorów oraz ze szczątków kostnych, przechowywanych m.in. w South Australian Museum w Adelaide; pierwsze znalezisko (1903) pochodzi ze wzgórz w zachodniej części przylądka Gantheaume na Wyspie Kangura.
Domniemany okaz tego ptaka znajduje się w Geneve Museum w Genewie, lecz nie jest do końca pewne, czy jest to emu małe, czy tylko młody osobnik emu zwyczajnego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dromaius novaehollandiae baudinianus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Dromaius novaehollandiae baudinianus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Dromaiinae Huxley, 1868 - emu (wersja: 2019-11-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-03].
- ↑ Zgodnie z Wielkim słownikiem poprawnej polszczyzny PWN pod red. Andrzeja Markowskiego, Warszawa 2006, wyraz emu może być traktowany zarówno jako rzeczownik rodzaju męskiego, jak i nijakiego. Można więc mówić albo emu mały, albo emu małe. Kompletna lista ptaków świata P. Mielczarka i M. Kuziemki stosuje jednak formę emu małe.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- BirdLife International, Dromaius baudinianus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-06-03] (ang.).
- Howchin, W.. Some references to the literature concerning the extinct emus of Kangaroo Island and elsewhere. „S. Aust. Ornithol.”. 8, s. 244–253, 1926.
- Marchant, S. and Higgins, P. J., ed., 1993; Handbook of Australian, New Zealand and Antarctic birds, 2: raptors to lapwings, Oxford University Press, Melbourne.
- Stattersfield, A. J., Crosby, M. J., Long, A. J. and Wege, D. C., 1998; Endemic bird areas of the world: priorities for bird conservation, BirdLife International (BirdLife Conservation Series 7), Cambridge, U.K.