Duch roweru
Duch roweru (ang. ghost bike) – instalacja w przestrzeni miejskiej upamiętniająca rowerzystę zabitego w wyniku wypadku drogowego. Duch to zwykle stary rower w całości pomalowany na kolor biały, ustawiony w miejscu, gdzie w wyniku potrącenia przez samochód zginął rowerzysta. Duchy stanowią uhonorowanie pamięci zabitego, a także są przestrogą dla innych i cichym wsparciem prawa do bezpiecznego poruszania się przez rowerzystów[1].
Idea
[edytuj | edytuj kod]Autorem pomysłu ustawiania takich instalacji jest Jo Slota, artysta z San Francisco, który przygotował prototyp ducha w kwietniu 2002 roku. Na potrzeby swojego projektu wyszukał porzucony stary rower, pomalował go na biało i sfotografował, a zdjęcie umieścił na swojej witrynie internetowej ghostbike.net[2].
Pierwszy duch
[edytuj | edytuj kod]Pierwszego ducha roweru ustawił Patrick Van Der Tuin przy Holly Hills Boulevard w St. Louis (USA) w październiku 2003. Van Der Tuin wraz z przyjaciółmi postawił kolejnych 15 duchów rowerów, do czego posłużyły mu zniszczone po wypadkach rowery. Następne duchy rowerów powstawały w Pittsburghu (2004)[3], Nowym Jorku[4], Seattle (2005) oraz Chicago (2006). Londyńskie duchy powstały w 2005 oraz 2006 roku[5]. Później podobne instalacje pojawiły się także w wielu innych krajach na całym świecie[6].
Polskie duchy rowerów
[edytuj | edytuj kod]Poznań
[edytuj | edytuj kod]
W Poznaniu do 2018 r. ustawione zostały 4 duchy rowerów[7]:
- 2005: skrzyżowanie ul. Strzeszyńskiej z ul. Krynicką
- 2010: most Dworcowy
- 2013: skrzyżowanie ul. św. Marcin z al. Niepodległości
- 2014: skrzyżowanie ul. Jana Pawła II z ul. Berdychowo
Łódź
[edytuj | edytuj kod]
Pierwszy duch roweru w Łodzi został ustawiony 2 listopada 2009 roku według pomysłu Wojciecha Makowskiego z Fundacji Normalne Miasto – Fenomen, która organizuje Łódzką Masę Krytyczną[8]. Początkowo duch miał być ustawiony podczas przejazdu Masy Krytycznej 30 października, jednak zdecydowano się na przesunięcie odsłonięcia ducha roweru na zaduszki. W uroczystości uczestniczyła matka zabitego w tym miejscu Marciusza Moronia, rowerzyści oraz jego znajomi. Duch stanął przy bramie Starego Cmentarza. Podczas symbolicznego odsłonięcia organizatorzy zaapelowali o poprawę sytuacji na polskich drogach, które według danych statystycznych są najmniej bezpieczne dla rowerzystów w całej Unii Europejskiej[1].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Pierwszy duch roweru już stoi. RowerowaLodz.pl, 2009-11-02. [dostęp 2009-11-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-24)].
- ↑ Jo Slota: Ghost Bike – An art chronicle by Jo Slota. [dostęp 2009-11-05]. (ang.).
- ↑ Ghost Bike Pittsburgh. pittsburgh.indymedia.org, 2004-05-25. [dostęp 2009-11-05]. (ang.).
- ↑ New York City ghost bikes. ghostbikes.org. [dostęp 2009-11-05]. (ang.).
- ↑ Ghostcyle UK. ghostcycle.org.uk. [dostęp 2009-11-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-01)]. (ang.).
- ↑ Locations ghost bikes. ghostbikes.org. [dostęp 2009-11-05]. (ang.).
- ↑ Katarzyna Kulczyńska, Natalia Marciniak, Miejsca nagłej śmierci w Poznaniu – ich typologia i formy upamiętnienia, „Rozwój Regionalny I Polityka Regionalna”, 44, 2018, s. 185-204 [dostęp 2022-03-31].
- ↑ Pierwszy duch roweru stoi. masakrytyczna.org, 2009-11-02. [dostęp 2009-11-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-01)].
