Dud Karbunara
![]() | |
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
3 maja 1842 |
Data i miejsce śmierci |
19 grudnia 1917 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Odznaczenia | |
Mesues i Popullit |
Dud Karbunara, także Baba Dud Karbunara (ur. 3 maja 1842 w Beracie, zm. 19 grudnia 1917 tamże) – albański polityk i działacz niepodległościowy, duchowny prawosławny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem złotnika Theodhora Karbunary i Aleksandry z d. Truja[1]. Pochodził z jednej z najbardziej wpływowych rodzin w Beracie. Uczył się w greckojęzycznej szkole powszechnej, a następnie w Korfu[2][3]. Naukę kontynuował w gimnazjum włoskim w Trieście, skąd przeniósł się do Stambułu[4]. W 1879 spotkał się z działaczem niepodległościowym Hoxhą Tahsinem, który wprowadził go do stowarzyszenia, wydającego w Stambule książki w języku albańskim. W tym czasie współpracował blisko z Kostandinem Kristoforidhim. W latach 1878–1881 był przedstawicielem Ligi Prizreńskiej w stolicy Imperium Osmańskiego.
Po upadku Ligi Prizreńskiej działał na rzecz tłumaczenia Biblii na język albański. W latach 1900–1903 pracował jako nauczyciel w okręgu Berat. W czasie rewolucji młodotureckiej współtworzył w Beracie albański klub patriotyczny, którego został wiceprzewodniczącym. Dwa lata później został wybrany radnym prefektury w Beracie i zajął się organizowaniem szkół albańskich na tym terenie[1]. W 1906 został aresztowany, a jego dom w Beracie został spalony[3].
W 1912 został wybrany delegatem prefektury Berat na zgromadzenie we Wlorze, które uchwaliło deklarację niepodległości. W 1913 współpracował z ministrem edukacji w organizowaniu sieci szkół z językiem albańskim, był także dyrektorem szkoły w Beracie. Aresztowany przez władze osmańskie za działalność wywrotową, w 1905 został skazany na 3 lata więzienia. Zmarł w 1917 w nędzy[3]. Pochowany w kościele św. Jerzego w Beracie[2]. W dwudziestą rocznicę śmierci, w 1937 w Beracie odsłonięto jego pomnik, dłuta Dhimitra Çamiego[4].
Pośmiertnie od władz komunistycznej Albanii otrzymał tytuł Nauczyciela Ludu (Mesues i Popullit). Imię Karbunary nosi szkoła pedagogiczna w Beracie i ulica w Fierze.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Bardhosh Gaçe: Ata, që shpallen pavarësinë kombëtare. Tirana: 2002, s. 109–112. ISBN 99927-1-644-4. (alb.).
- ↑ a b Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 232. ISBN 978-1-78076-431-3.
- ↑ a b c Petraq Dhana: Arsimi dhe kultura ne Myzeqe (1912-1990. Shtepia Botuese Morava, 2010, s. 83-84. ISBN 978-0-557-58307-2.
- ↑ a b Babë Dud Karbunara - Life [online], liquisearch.com, 2013 [dostęp 2016-12-28] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bardhosh Gaçe: Ata, që shpallen pavarësinë kombëtare. Tirana: 2002, s. 109–112. ISBN 99927-1-644-4. (alb.).
- Viktor Papa: Babë Dudë Karbunara : monografi. Berat: 2002. ISBN 99927-7-683-8. (alb.).