Düwag N8C
 N8C na ulicach Dortmundu, 2005 | |
| Dane ogólne | |
| Producent |
Duewag |
|---|---|
| Premiera |
1975 |
| Lata produkcji |
1978–1986 |
| Dane techniczne | |
| Liczba członów |
3 |
| Długość |
26 648 mm |
| Szerokość |
2330 mm |
| Wysokość |
3650 mm |
| Masa |
35 750 kg |
| Moc silników |
2 × 150 kW |
| Napięcie zasilania |
DC: 600 V |
| Wnętrze | |
| Liczba miejsc siedzących |
54 |
| Liczba miejsc ogółem |
226 |
| Niskopodłogowość |
0% |
Düwag N8C – typ tramwaju produkowanego w latach 1978–1986 przez niemiecką firmę Düsseldorfer Waggonfabrik (obecnie Duewag). Tramwaj należy do serii M/N, produkowanej na niemiecki rynek w latach 1975–1999. Wersję wąskotorową pojazdu oznaczono jako M8C.
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
N8C jest pojazdem wysokopodłogowym, trójczłonowym, ośmioosiowym, dwukierunkowym – posiada drzwi po obu stronach pojazdu oraz kabiny motorniczego na obu końcach. Pojazd wyposażony jest w trzy pary drzwi szerokich oraz jedne drzwi wąskie na końcu – brak drzwi w środkowym członie. Drzwi wyposażone są w rozkładany stopień, ułatwiający wejście do pojazdu z poziomu szyn. Wagony posiadają uchylne okna, rozruch tyrystorowy, piasecznice. Tramwaj może zabrać łącznie 226 osób.
Łącznie zbudowano 76 sztuk pojazdów tego typu – 54 dla Dortmundu oraz 22 dla Kassel[2].
Düwag N8C w Gdańsku[edytuj | edytuj kod]
Operator linii tramwajowych na terenie Dortmundu, Stadtwerke Dortmund (DSW21), w związku z przebudową torowisk naziemnych na podziemne zmuszony był wycofać wagony Düwag N8C, nieprzystosowane do eksploatacji podziemnej[3].
W 2007 roku zadecydowano o sprowadzeniu używanych pojazdów typu N8C do Gdańska w celu uzupełnienia i częściowej wymiany taboru zdominowanego przez składy Konstal 105N. Za jeden sprawny, niewyeksploatowany skład Gdańsk zapłacił ok. 40 tys. euro.
8 lutego 2007 pierwszy w historii Dortmund dotarł do Gdańska. 11 maja 2007 do eksploatacji wprowadzono pierwszy egzemplarz sprowadzony z Dortmundu. Zakład Komunikacji Miejskiej w Gdańsku zakupił wszystkie N8C wycofywane przez DSW21 – łącznie 46 sztuk[4][5]. W pierwszej połowie 2014 roku Gdańsk za ok. 2,5 mln PLN dokupił 14 tramwajów z Kassel[6]. Później Gdańsk kupił jeszcze 2 używane tramwaje N8C.
Modernizacja[edytuj | edytuj kod]
W 2008 roku ZKM Gdańsk podjął decyzję o gruntownej modernizacji wszystkich zakupionych składów. W maju 2008 został rozstrzygnięty drugi przetarg na wykonanie modernizacji (pierwszy został oprotestowany przez jednego z oferentów)[7][8].
Przebudowa polegała m.in. na zamianie środkowego członu bez drzwi, na niskopodłogowy (dla osób niepełnosprawnych), całkowicie własnego projektu, z parą drzwi po każdej stronie. Drzwi są odkładane na zewnątrz, dzięki czemu tramwaj posiada szerokie, wygodne wejścia, przyspieszające wymianę pasażerów. Po dodaniu drzwi pojazd posiada pięcioro drzwi z każdej strony. Oba czoła składu są wymieniane na nowe, o nowoczesnym wyglądzie (z przednimi, giętymi panoramicznymi szybami) oraz wymianie ulegają siedzenia na nowoczesne, plastikowe. Montowany jest monitoring oraz klimatyzacja w kabinie motorniczego. Przebudowany tramwaj może zabrać łącznie również 226 osób.
Jeden używany tramwaj Dortmund, po remoncie i modernizacji, kosztuje Gdańsk ok. 550 tys. PLN (nowy, współczesny tramwaj kosztuje ok. 7,5 mln PLN)[9]. Przebudowy wykonało przedsiębiorstwo Modertrans Poznań, które wygrało przetarg. Tramwaj po przebudowie nosi nazwę Moderus Beta MF 01. Pierwszy Dortmund po przebudowie wyjechał na gdańskie tory 19 maja 2009[10].
Jeden z tych składów tramwajowych został pomalowany na zielono – w barwy Lechii Gdańsk[11].
2 składy N8C (#1136 z 1981 i #1144 z 1982) spłonęły w pożarze w zajezdni Nowy Port nocą z 13 na 14 grudnia 2021[12]. W związku z tym podjęto decyzję o poddaniu modernizacji i włączeniu do ruchu dwóch dotychczas niewykorzystywanych składów[13].
Düwag M8C w Łodzi[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
W 2013 roku MPK Łódź sprowadziło 14 wagonów M8C produkowanych w latach 1982-1983, które wcześniej obsługiwały linie tramwajowe w Bielefeld[14]. Przydzielone do zajezdni Chocianowice wagony początkowo obsługiwały głównie remontowane odcinki dwutorowych linii, które na czas remontu pozwalały na wykorzystanie jednego toru[15]. Po zakończeniu przebudowy trasy W-Z spotykane były m.in. na linii 41 w relacji Łódź (Pl. Niepodległości) - Pabianice (Wiejska)[16]. Wagony te zachowały pierwotne trzycyfrowe oznaczenia numeryczne z Bielefeld.
W marcu 2015 na tory po raz pierwszy wyjechała zmodernizowana przez Zakład Techniki MPK Łódź wersja pojazdu oznaczona jako M8CN. Środkowy człon wagonu przebudowano na niskopodłogowy, usunięto rozkładane stopnie, wymianie uległy poszycie pojazdu, jednostki napędowe i instalacja elektryczna, a także zainstalowano system informacji pasażerskiej. Zmodernizowane jednostki oznaczane są według używanego przez MPK Łódź czterocyfrowego klucza 2YXX (2 – numer zajezdni (Chocianowice), Y – ostatnia cyfra roku modernizacji, XX – numer jednostki). Koszt modernizacji składu wyniósł ok. 1,5 mln PLN. Do 2018 planowana jest modernizacja wszystkich wagonów M8C do standardu M8CN[17][18].
Düwag M8C w Elblągu[edytuj | edytuj kod]
W 2013 roku Tramwaje Elbląskie sprowadziły 3 pojazdy M8C (#803, #810, #812), które wcześniej obsługiwały linie tramwajowe w Mülheim an der Ruhr, pojazdy zostały zmodernizowane w Poznańskim Modertransie.
W 2016 roku sprowadzono kolejne 3 pojazdy (#871, #874, #876), które jednak nie zostały poddane modernizacji, zostały tylko odmalowane i wyposażone w nowe kasowniki biletów.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dane ze strony Zakładu Komunikacji Miejskiej w Gdańsku sp. z o.o.. [dostęp 2010-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-12)].
- ↑ Gdańsk kupił 14 używanych tramwajów z Niemiec. dziennikbaltycki.pl, 2014-05-08.
- ↑ Gdańsk kupił w Dortmundzie używane tramwaje. trojmiasto.pl, 15 listopada 2007. [dostęp 2007-11-15].
- ↑ Dwukierunkowy tramwaj, trojmiasto.pl, 2007-02-10
- ↑ Darmowy przejazd tramwajem N8C. trojmiasto.pl, 2007-05-10. [dostęp 2007-05-10].
- ↑ Gdańsk kupił 14 tramwajów za 2,5 mln zł. Na modernizację wyda do 16 mln. trojmiasto.pl, 2014-05-08.
- ↑ Unieważniony przetarg na modernizację „Dortmundów”. trojmiasto.pl, 2008-03-25. (pol.).
- ↑ Poznaniacy zmodernizują gdańskie tramwaje. trojmiasto.pl, 2008-05-14. (pol.).
- ↑ Dortmund jeszcze w tym tygodniu?. trojmiasto.pl, 2009-04-15. [dostęp 2009-04-15].
- ↑ Zmodernizowany „Dortmund” jeździ po Gdańsku. trojmiasto.pl, 2009-05-21. [dostęp 2009-05-21].
- ↑ Tramwaj Lechii już na torach. Oficjalny serwis Lechii Gdańsk, 19 października 2009. [dostęp 2009-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-22)].
- ↑ Pożar w zajezdni Nowy Port. Spalone i nadpalone tramwaje, w tym Jazz. transport-publiczny.pl, 2021-12-14. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
- ↑ Gdańsk. Dwa spalone tramwaje N8C nie wrócą już do służby. Co z resztą pojazdów?. transport-publiczny.pl, 2022-01-17. [dostęp 2022-01-17]. (pol.).
- ↑ BUSLODZ.PL - Łódzkie autobusy i tramwaje [online], www.buslodz.pl [dostęp 2017-06-18] (ang.).
- ↑ Adam Tubilewicz, MPK zaprezentowało nowy łódzki tramwaj. Pojedzie w obu kierunkach bez zawracania, „lodz.naszemiasto.pl”, 10 stycznia 2015 [dostęp 2017-06-18] (pol.).
- ↑ Kasper Fiszer, Łódź: M8C wycofane z linii pabianickiej [online], transport-publiczny.pl [dostęp 2017-06-18] (pol.).
- ↑ Roman Czubiński, Łódź: Niskopodłogowy M8CN już w ruchu [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2017-06-18] (pol.).
- ↑ Adam Tubilewicz, MPK Łódź kupuje tramwaje na Trasę W-Z. Będą kursować co 7,5 minuty [zdjęcia], „lodz.naszemiasto.pl”, 14 stycznia 2015 [dostęp 2017-06-18] (pol.).