Dwór w Żółwinie

Dwór w Żółwinie

Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Żółwin
Adres	Nadarzyńska 21
Typ budynku	dwór
Styl architektoniczny	późnoklasycystyczny
Architekt	Józef Bobiński
Inwestor	Michalina Rzyszczewska
Kondygnacje	3
Powierzchnia użytkowa	1800 m²
Rozpoczęcie budowy	1852
Ukończenie budowy	ok. XIX w. (przed 1857 rokiem)
Pierwszy właściciel	Michalina Rzyszczewska
Kolejni właściciele	Eustachy Marylski rodzina Zielińskich rodzina Szellerów rodzina Natanson Henryk Witaczek
Obecny właściciel	rodzina Prokopowicz (2005-teraz)
Położenie na mapie gminy Brwinów Dwór w Żółwinie
Położenie na mapie Polski Dwór w Żółwinie
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Dwór w Żółwinie
Położenie na mapie powiatu pruszkowskiego Dwór w Żółwinie
52°06′29,1837″N 20°43′22,1700″E

Dwór w Żółwinie – dwór z XIX wieku zaprojektowany przez Józefa Bobińskiego dla Michaliny Rzyszczewskiej z rodu Radziwiłłów, znajdujący się w podwarszawskiej miejscowości Żółwin.

Historia

W 1852 r. 35-letnia wówczas hrabina Michalina Rzyszczewska z rodu Radziwiłłów, żona Leona Rzyszczewskiego herbu Pobóg, kupiła Żółwin, Kopaną i Grudów. Budowę dworu rozpoczęto w okolicach czerwca 1853 roku, według projektu Józefa Bobińskiego, gdy Michalina Rzyszczewska wróciła z podróży do Wenecji. Następnym właścicielem posiadłości od 1862 roku był Eustachy Marylski, potem należała do Zielińskich, a od 1877 roku do Szellerów, którzy założyli żółwiński park. W roku 1930 właścicielem został Michał Natanson. Na początku II wojny światowej, dwór stał się schronieniem dla wysiedlonych Polaków, ukrywających się Żydów, a po Powstaniu Warszawskim – dla uchodźców ze stolicy. Podczas Powstania Warszawskiego zjawił się tu Ferdynand Antoni Ossendowski, wtedy budynek był w posiadaniu Henryka Witaczka, który odkupił posiadłość od Henryka Natansona (syna Michała Natansona) w 1940 roku.

Według wspomnień Beaty Witaczek-Nehring: „Żółwin natychmiast stał się przytuliskiem dla wygnańców z Poznańskiego i Kresów Wschodnich i w końcu dla Warszawiaków (1944 r.). W różnych okresach przebywali tam: Maria Dąbrowska, Anna Kowalska, Ewa Szelburg-Zarembina, Stefan Krzywoszewski, Ferdynand Ossendowski. W Żółwinie prowadzono w dalszym ciągu doświadczalne wychowy jedwabników i kursy instruktorskie. Wielokrotnie przebywały tam osoby zaangażowane w konspirację, którym potrzebna była okresowa zmiana miejsca pobytu. Często znajdowały się też tam osoby pochodzenia żydowskiego”.

Po II wojnie światowej, budynek stawał się zaniedbany. W 2005 roku dwór w Żółwinie został wykupiony przez Zbigniewa Prokopowicza i Sylvie Marie Louise Cambou-Prokopowicz oraz został przez nich odrestaurowany. Niegdyś pełnił funkcję niewielkiego hotelu.

Opis architektury

Dwór o późnoklasycystycznym stylu architektonicznym. Budynek jest wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta. Parterowy, z jedną kondygnacją podziemną. Dwie części elewacji frontowej są rozdzielone portykiem toskańskim, mają zupełnie inny rytm rozmieszczenia okien, w prawej części okna występują parami, w lewej części pojedynczo. W elewacji znajdującej się od strony ogrodu ryzalit jest zwieńczony balustradą i został poprzedzony tarasem, ma również parzystą liczbę otworów.

Park, którym otoczony jest dwór, ma powierzchnię 7 hektarów.

Budynek osadzony jest wśród roślinności ze stuletnimi drzewami i licznymi stawami. Dom wznosi się w pobliżu figury Marii Dziewicy (statuę zbudowano w 1867 roku w południowym skrzydle parku).

Zobacz też

• Radziwiłłowie
• Żółwin
• Michał Gedeon Radziwiłł