Dworzec autobusowy w Kielcach
 Dworzec (2021) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość |
Kielce |
| Adres |
Czarnowska 12 |
| Architekt |
arch. Edward Modrzejewski |
| Wysokość całkowita |
14 m |
| Kondygnacje |
3 |
| Rozpoczęcie budowy |
1975 |
| Ukończenie budowy |
20 lipca 1984 |
| Ważniejsze przebudowy |
2018–2020 |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Kielc  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
 50°52′32,71″N 20°37′18,21″E/50,875753 20,621725
| |
| Strona internetowa | |
Dworzec autobusowy w Kielcach – budynek dworca (dawniej: Dworzec PKS) o kształcie rotundy, z powodu którego nazywany bywa „spodkiem”[1]. Znajduje się w centrum Kielc przy ul. Czarnowskiej.
Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]
Dworzec Autobusowy położony jest w północnym Śródmieściu[a] przy ul. Czarnowskiej. Znajduje się on około 350 metrów od dworca stacji Kielce oraz 850 metrów od kieleckiego Rynku. Od południa obszar dworca ograniczony jest ul. Czarnowską, od zachodu ul. Gosiewskiego (część DW762), od wschodu Galerią "Czarnowska", natomiast od północy kościołem Św. Krzyża[2].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Budowę rozpoczęto w 1975 roku, budynek oddano do użytku 20 lipca 1984, w czterdziestą rocznicę PRL. Zaprojektowali go arch. Edward Modrzejewski, inż. Jerzy Radkiewicz i inż. Mieczysław Kubala (odpowiedzialny za komunikację). Docelowo w założeniu miał obsługiwać 1500 autobusów i 24 800 pasażerów w ciągu doby.
Dworzec ma 14 metrów wysokości i trzy kondygnacje. Ruch pasażerski i kołowy odbywa się na nim prawie bezkolizyjnie, tzn. autobusy jeżdżą dookoła budynku, a zatrzymują się na bocznym pasie, natomiast pasażerowie dostają się do niego korytarzami umieszczonymi pod tymi pasami (przejścia podziemne). Perony przykryte są wiatą o średnicy 80 m, zawierają 15 stanowisk dla autobusów. Do niedawna podróżni mieli również możliwość oczekiwania na przyjazd autobusu, nie wychodząc z budynku, jednak widok na stanowiska został zasłonięty małymi sklepikami i punktami gastronomicznymi.
Budynek został wpisany na listę zabytków. Świętokrzyski konserwator zabytków oznajmił: „wzniesiony w latach 1975–1984 budynek dworcowy m.in. stanowi unikalny i nowatorski przykład architektury PRL, uznawany za jedną z cenniejszych realizacji architektonicznych w Polsce w latach 70. i 80. XX wieku, i materialny dokument epoki.(...)”[3].
W marcu 2013 roku właścicielem obiektu stała się spółka PKS 2. Pod koniec marca 2016 roku miasto odkupiło dworzec za 20 mln zł[4]. Modernizacja dworca rozpoczęta została we wrześniu 2018 roku. Według planu zachowano charakterystyczną bryłę obiektu, natomiast infrastruktura dworca miała zostać znacznie zmodernizowana. Planowane zakończenie prac miało nastąpić w czerwcu 2020[5]. Przewidywany całkowity koszt przebudowy dworca to 68,7 miliona złotych, z czego wkład własny miasta (po uwzględnieniu m.in. dotacji unijnych) wyniesie 9 milionów złotych[6]. Ostatecznie dworzec został ponownie otwarty dla pasażerów i przewoźników 27 sierpnia 2020 r.[7] Modernizacja budynku została nominowana do Nagrody Architektonicznej „Polityki” w ramach jej X edycji[8].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Dworzec przed modernizacją (2018)
Dworzec w trakcie modernizacji w 2019 roku
Dworzec w trakcie modernizacji
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kielce nie posiadają jednolitego podziału administracyjnego, dlatego nazwanie tego obszaru jako Centrum lub Śródmieście i określenie go jako osiedle lub dzielnica może wprowadzać w błąd.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Agata Kowalczyk, Remont dworca PKS w Kielcach. Słynny „spodek” już ze schodami ruchomymi, szklana elewacja czeka na montaż, Kielce Nasze Miasto, 16 września 2019 [dostęp 2020-04-15] (pol.).
- ↑ Dworzec autobusowy w Kielach - Informacja, dworzec.kielce.pl [dostęp 2022-12-14].
- ↑ Wyborcza.pl, kielce.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-06].
- ↑ Marcin Sztandera, Miasto wreszcie kupiło słynny dworzec autobusowy. Za 20 mln złotych, 1 kwietnia 2016 [dostęp 2016-03-14].
- ↑ Dworzec PKS Kielce. Trwa modernizacja dworca PKS. Zdjęcia z budowy, www.muratorplus.pl [dostęp 2019-09-08].
- ↑ Redakcja, Remont UFO, czyli słynnego dworca PKS w Kielcach. Szkielet kopuły ma coraz więcej nowych elementów (WIDEO, ZDJĘCIA), Kielce Nasze Miasto, 17 maja 2019 [dostęp 2019-09-08] (pol.).
- ↑ Wielkie otwarcie dworca autobusowego w Kielcach po remoncie, www.echodnia.pl [dostęp 2020-10-11].
- ↑ Redakcja, 10. Nagroda Architektoniczna POLITYKI. Zobacz zwycięskie obiekty!, www.polityka.pl, 2021 [dostęp 2022-10-25] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dworzec autobusowy ma 25 lat. kielce.gazeta.pl, 2009-07-22. [dostęp 2011-06-16].
- O budowie. powojennymodernizm.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-06)].
- Zdjęcie satelitarne w Wikimapii