Dywity (gmina)

Dywity
	gmina wiejska
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
TERC	8314042
Siedziba	Dywity
Wójt	Agnieszka Sakowska-Hrywniak
Powierzchnia	160,68 km²
Populacja (31.12.2023); • liczba ludności	; 12825
• gęstość	79,8 os./km²
Nr kierunkowy	89
Kod pocztowy	11-001
Tablice rejestracyjne	NOL
	Adres urzędu:ul. Olsztyńska 32; 11-001 Dywity
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	19
	Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Dywity
	Położenie na mapie Polski Dywity
	53°51′N 20°29′E/53,850000 20,483333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Dywity – gmina wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie olsztyńskim.

Siedziba gminy znajduje się we wsi Dywity.

Według GUS, 31.12.2017 r. gminę zamieszkiwały 11 533 osoby^[2]. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku^[3] gminę zamieszkiwało 12 004 osób.

Gmina Dywity leży na Pojezierzu Olsztyńskim^[4]. Na jej obszarze znajdują się jeziora: Mosąg 53,3 ha; Bukwałdzkie 38,3 ha i Dywity 18,4 ha oraz rzeki Łyna, Wadąg, Kanał Spręcowo-Różnowo, Kanał Bukwałd^[5].

Struktura powierzchni

W 2002 roku gmina Dywity ma obszar 160,68 km², w tym^[6]:

użytki rolne: 60%
użytki leśne: 25%

Gmina stanowi 5,66% powierzchni powiatu.

Demografia

Wg GUS 30 czerwca 2004^[7]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	8689	100	4400	50,6	4289	49,4
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	54,1		27,4		26,7

Ochrona Przyrody

Pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się następujące pomniki przyrody^[8]:

Nr	Lokalizacja	Forma	Nazwa	Obwód przy powołaniu [cm]	Nr ew.	Akt prawny
1.	leśnictwo Buki oddz. 41	głaz narzutowy	granit szary grubokrystaliczny	950	287	R.XII.287/61 27.11.1961 r.
2.	1,5 km od wsi Wadąg	grupa 4 głazów narzutowych	2 granity granitognejs kwarcyt jotnicki	400, 350 280 280	378	RGŻL-op-378/84 30.03.1984 r.
3.	Barkweda grodzisko-nieczynny cmentarz	grupa drzew	3 dęby szypułkowe 3 lipy robnolistne	od 385 do 590 od 260 do 480	401	RGŻL-op-401/84 11.06.1984 r.
4.	Nadleśnictwo Kudypy, 700 m na północ od elektrowni wodnej w Brąswałdzie	krzew	7-pienny jałowiec pospolity	od 30 do 40	498	Rozp. woj. Olsztyńskiego Nr 4 poz. 88 z 8.03.1989 r.
5.	leśnictwo Barczewko oddz. 208r, k. Słupów	pojedyncze drzewo	dąb szypułkowy	380	825	Dz. Urz. Woj. OlsztyńskiegoNr 20, poz. 202 z 8.09.1995 r.
6.	Słupy teren przedszkola "Pod Lipami"	grupa drzew	5 lip drobnolistnych	od 246 do 390	958	Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. Nr 152, poz. 2513 z 27.12.2001 r.
7.	Spręcowo przy drodze krajowej Olsztyn-Bezledy	pojedyncze drzewo	topola czarna	470	1161	Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. Nr 134, poz. 1685 z 29.09.2004 r.

Obszary Chronionego Krajobrazu

Na terenie gminy znajdują się Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Środkowej Łyny^[9].

Obszary NATURA 2000

W gminie zlokalizowany jest obszar NATURA 2000 Warmińskie Buczyny (PLH280033) SOO^[10].

Sołectwa

Barkweda, Brąswałd, Bukwałd, Dąbrówka Wielka, Dywity, Frączki, Gady, Gradki, Kieźliny, Ługwałd, Myki, Nowe Włóki, Redykajny, Rozgity, Różnowo, Sętal, Słupy, Spręcowo, Tuławki

Miejscowości bez statusu sołectwa

Bukowina, Dągi, Lipniak, Plutki, Szypry, Wadąg, Wopy, Zalbki

Sąsiednie gminy

Barczewo, Dobre Miasto, Jeziorany, Jonkowo, Olsztyn, Świątki

Przypisy

↑ Gmina Dywity w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-12-31] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ ^a ^b Gmina Dywity w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Dywity, s. 5. [dostęp 2012-07-19].
↑ Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Dywity, s. 8. [dostęp 2012-07-19].
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Wykaz pomników przyrody w województwie warmińsko-mazurskim, RDOŚ Olsztyn, styczeń 2010. [dostęp 2015-01-17].
↑ Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Dywity, s. 16. [dostęp 2012-07-19].
↑ Geoserwis GDOŚ. [dostęp 2012-07-19].

[populacja2023-1] Gmina Dywity w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-12-31] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[populacja2016-2] Gmina Dywity w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[3] , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .

[4] Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Dywity, s. 5. [dostęp 2012-07-19].

[5] Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Dywity, s. 8. [dostęp 2012-07-19].

[autonazwa1-6] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[7] Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[8] Wykaz pomników przyrody w województwie warmińsko-mazurskim, RDOŚ Olsztyn, styczeń 2010. [dostęp 2015-01-17].

[9] Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Dywity, s. 16. [dostęp 2012-07-19].

[10] Geoserwis GDOŚ. [dostęp 2012-07-19].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Siedziba gminy	Dywity
Wsie sołeckie	Barkweda Brąswałd Bukwałd Dąbrówka Wielka Dywity Frączki Gady Gradki Kieźliny Ługwałd Myki Nowe Włóki Redykajny Rozgity Różnowo Sętal Słupy Spręcowo Tuławki
Pozostałe miejscowości	Bukowina Dągi Lipniak Plutki Szypry Wadąg Wopy Zalbki

Miasta	Barczewo Biskupiec Dobre Miasto Jeziorany Olsztynek
Gminy miejsko-wiejskie	Barczewo Biskupiec Dobre Miasto Jeziorany Olsztynek
Gminy wiejskie	Dywity Gietrzwałd Jonkowo Kolno Purda Stawiguda Świątki

Przynależność wojewódzka	okręg mazurski (1945–46) woj. olsztyńskie (od 1946)
Miasta	Barczewo (Wartembork) Olsztynek (← od 1973)
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Barczewo (od 1973) Barczewko (1945) Bartąg (1945) Butryny (1945–54) Dywity (1945–54 i od 1973) Gietrzwałd (Gietzwald) (1946–54 i od 1973) Gryźliny (1945–46) Gutkowo (Gietkowo) (1945) Jonkowo (od 1973) Klebark (Klebark Wielki) (1945–54) Lamkowo (Lamkowo Wielkie) (1945–54) Marcinkowo (1946–54) Olsztynek (od 1973) Purda (1945–46 i od 1973) Ramsowo (1945–54) Stawiguda (1946–54 i od 1973) Sząbruk (1945–46) Wrzesina (Szombark) (1945–54)
Gromady (1954–72)	Barczewko (1954–59) Barczewo (1960–72) Bartąg (1954–72) Bartołty Wielkie (1954–59) Bukwałd (1954–59) Butryny (1954–72) Dajtki (1954–65) Dorotowo (1954–59) Dywity (1954–72) Gietrzwałd (1954–72) Giławy (1954–61) Gryźliny (1954–57) Gutkowo (1954–65) Jedzbark (1954–59) Jonkowo (1954–72) Klebark Wielki (1954–72) Kronowo (1954–59) Lamkowo (1954–72) Łęgajny (1954–59) Nowa Wieś (1954–59) Nowe Kawkowo (1954–59) Purda (1954–72) Ramsowo (1954–72) Sętal (1954–61) Skajboty (1954–59) Stawiguda (1954–72) Sząbruk (1954–61) Trękus (1954–59) Tuławki (1954–72) Wipsowo (1954–61) Wołowno (1954–71) Wrzesina (1954–61) Zalbki (1954–59)