Kaszubski Dywizjon Okrętów Pogranicza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kaszubski Dywizjon Okrętów Pogranicza
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1948

Rozformowanie

1991 (włączony w skład Straży Granicznej)

Nazwa wyróżniająca

Kaszubski

Organizacja
Numer

JW 2503, 3180

Dyslokacja

Gdańsk

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza,
Marynarka Wojenna

Podległość

4 Brygada Ochrony Pogranicza
16 Brygada WOP
16 Kaszubska Brygada WOP

Skład

Etat Nr 94/3, Nr 098/3, Nr 098/8,
Nr 7/59

Kaszubski Dywizjon Okrętów Pogranicza – morski samodzielny pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza, następnie Marynarki Wojennej PRL.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

W 1948 roku, w składzie 4 Brygady Ochrony Pogranicza, sformowano flotyllę ścigaczy w Gdańsku[1] o etacie 94/3[a].

W 1950 roku flotylla została przeformowana na flotyllę morską Gdańsk o etacie 098/3[b] i włączona w skład 16 Brygady WOP. W 1951 roku powtórnie przeformowana według etatu 098/8, przyjęła nazwę dywizjonu Okrętów Pogranicza Gdańsk. Dywizjonowi nadano numer JW 2503[c]. W następnych latach dywizjon ulegał kolejnym zmianom organizacyjnym[2].

Wiosną 1958 roku dywizjon został włączony w skład Kaszubskiej Brygady WOP. W 1961 roku dowództwo posiadało kryptonim Perła.

W 1965 przeformowany według etatu 7/59 przyjął nazwę: 31 dywizjon Okrętów Pogranicza. Dywizjonowi nadano nowy numer JW 3180[2].

W 1967 jako Kaszubski dywizjon OP podporządkowany został Morskiej Brygadzie Okrętów Pogranicza[d].

W 1972 roku dywizjon przekazany został Dowództwu Marynarki Wojennej[e].

W 1991 roku włączony w skład Morskiego Oddziału Straży Granicznej.

Jednostki pływające[edytuj | edytuj kod]

W latach 1948-1957 w składzie jednostki znajdował się m.in. kuter patrolowy KP-1 (eks-„Dzierżyński”, eks-„7 Listopada”, eks-ORP „Hel” i eks-ORP „Batory”).

Zmiany w 1957 roku[3]

  • 8 marca przyjęto okręt patrolowy OP-201
  • 14 marca przyjęto na stan 4 motorówki typu M-14 o numerach (M-55 do 58)
  • 11 maja spisano i przekazano na złom jednostkę KP-6
  • 14 czerwca przyjęto ze Stoczni Północnej jednostki pływające typu KP, które 9 lipca otrzymały numery KP-112, 113, 114.
  • 19 lipca przekazano dla LPŻ jednostkę KP-1
  • 16 grudnia przyjęto na stan dywizjonu okręt KP-70

W 1958[4]:

  • w pierwszej połowie roku przyjęto ze stoczni: KP 116 do 121
  • 15 kwietnia przyjęto motorówki typu M-14 (M-59, 60, 76, 77, 79, 80, 78)
  • 29 lipca przekazano dla dywizjonu OP Szczecin K-112 i K 113
  • w listopadzie przyjęto: KP-222 i KP-128

W 1959[5]

  • 6 kwietnia przekazano dla LPŻ Gdańsk jednostki: KP-21,19,4,2
  • 28 kwietnia przekazano dla dywizjonu Szczecin: KP 114,116,117
  • 13 lipca na złom DP-3
  • 17 września przyjęto na stan OP-205
  • 28 września spisano ze stanu jacht WOPISTA (zatonął)

Stan na koniec 1965 roku[6]

Od lipca 1989 do końca 1990 roku w skład Kaszubskiego Dywizjonu Okrętów Pogranicza wchodził ORP „Kaszub”[7].

Dowódcy batalionu[edytuj | edytuj kod]

  • kmdr. por. Aleksy Szigarow[8](1951-1954)
  • kmdr por. Włodzimierz Łazarew (1954-?)

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Rozkaz MON nr 055 /org. z 20 marca 1948 roku → ASGran., sygn. 2825/1 ↓
  2. Rozkaz MBP nr 043/0rg. z 3 czerwca 1950 roku → ASGran., sygn. 2825/1 ↓
  3. Rozkaz MBP 043/org z 3 czerwca 1950 roku → ASGran., sygn. 2825/1 ↓
  4. Zarządzenie szefa Sztabu Generalnego nr 041/org. z 14 marca 1967 roku → ASGran., sygn. 2825/1 ↓
  5. Zarządzenie szefa Sztabu Generalnego 052/org. z 17 września 1971 roku → ASGran., sygn. 2825/1 ↓

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jackiewicz 1998 ↓, s. 75.
  2. a b ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
  3. Historia KBWOP ↓, s. 166.
  4. Historia KBWOP ↓, s. 167.
  5. Historia KBWOP ↓, s. 168.
  6. Rochowicz 2020 ↓, s. 44-46.
  7. Jarosław Ciślak: Polska Marynarka Wojenna 1995. Warszawa: Lampart & Bellona, 1995, seria: Ilustrowana Encyklopedia Techniki Wojskowej, 6. ISBN 83-86776-08-0. s. 50
  8. Historia KBWOP ↓, s. 159.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945–1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Grzegorz Goryński: Morski Oddział Straży Granicznej im. płk. Karola Bacza w Gdańsku. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom II. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
  • ASGr.Historia Kaszubskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Gdańsk 1965
  • Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
  • Robert Rochowicz. Bandera z zielonym otokiem w MW. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 3-4/2020. XXV (197), marzec-kwiecień 2020. Warszawa: Magnum X.