Dzięcioł kremowy

Dzięcioł kremowy
	Celeus flavus
	(P.L.S. Müller, 1776)
	; Samiec
	; Samica
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	dzięciołowe
Podrząd	dzięciołowce
Rodzina	dzięciołowate
Podrodzina	dzięcioły
Plemię	Picini
Rodzaj	Celeus
Gatunek	dzięcioł kremowy
Synonimy
	Picus flavus P.L.S. Müller, 1776;
	Picus flavus P.L.S. Müller, 1776;
Podgatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Dzięcioł kremowy^[4] (Celeus flavus) – gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych (Picidae), zamieszkujący Amerykę Południową. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten, zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego, opisał Philipp Ludwig Statius Müller w 1776 roku, nadając mu nazwę Picus flavus. Jako miejsce typowe autor wskazał Kajennę (obecnie Gujana Francuska)^[2]^[5]. Współcześnie dzięcioł kremowy umieszczany jest w rodzaju Celeus^[2]^[4]^[6].

W Handbook of the Birds of the World (HBW) oraz na liście ptaków świata, opracowywanej we współpracy BirdLife International z autorami HBW (6. wersja online: grudzień 2021) wyróżnia się cztery podgatunki C. flavus^[2]^[7]:

C. f. flavus (P.L.S. Müller, 1776)
C. f. peruvianus (Cory, 1919)
C. f. tectricialis (Hellmayr, 1922)
C. f. subflavus P.L. Sclater & Salvin, 1877

Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia jedynie dwa podgatunki, taksony peruvianus i tectricialis uznaje za synonimy podgatunku nominatywnego^[6].

Występowanie i biotop[edytuj | edytuj kod]

Występuje w północnej części Ameryki Południowej (od Gujany Francuskiej do Kolumbii na północy, po Brazylię i Boliwię na południu)^[8]. Zasiedla obszary w pobliżu wody, zarośla namorzynowe, sawannę oraz lasy deszczowe (spotykany także na plantacjach kawy)^[8].

Poszczególne podgatunki zamieszkują:

C. f. flavus – wschodnia Kolumbia, południowo-zachodnia i północno-wschodnia Wenezuela oraz region Gujana na południe po wschodni Ekwador, zachodnią Brazylię (na południe po Mato Grosso) i północną Boliwię (departament Beni),
C. f. peruvianus – wschodnie Peru,
C. f. tectricialis – stan Maranhão (północno-wschodnia Brazylia),
C. f. subflavus – wschodnia Brazylia – stan Alagoas oraz wzdłuż wybrzeża od stanu Bahia do Espírito Santo.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała około 28 cm^[8]. Upierzenie głównie kremowe z brązowymi pokrywami skrzydłowymi oraz czarnym ogonem^[8]. Kremowy czubek na głowie^[8]. U samców szkarłatne upierzenie na policzkach^[8].

Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Pokarm stanowią bezkręgowce oraz rośliny^[8].

Lęgi[edytuj | edytuj kod]

Między osobnikami w parze istnieje silna więź^[8]. Samica składa 3 białe jaja, do gniazda w dziupli^[8].

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje dzięcioła kremowego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku^[3]. Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na wylesianie Amazonii^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Celeus flavus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Cream-colored Woodpecker (Celeus flavus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-23)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Celeus flavus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Picini Leach, 1820 (Wersja: 2020-09-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-10-09].
↑ Philipp Ludwig StatiusP.L.S. Müller Philipp Ludwig StatiusP.L.S., Des Ritters C. von Linne..., (suplement), 1776, s. 91–92 (niem.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-10-09]. (ang.).
↑ HBW and BirdLifeH.B. International HBW and BirdLifeH.B., Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6 [online], grudzień 2021 [dostęp 2022-01-10] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ DavidD. Alderton DavidD., Encyklopedia ptaków świata, Warszawa: Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 124, ISBN 978-83-8172-650-4 (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Nagrania głosów. [w:] xeno-canto [on-line].

[itis-1] Celeus flavus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] Cream-colored Woodpecker (Celeus flavus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-23)]. (ang.).

[iucn-3] Celeus flavus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Picini Leach, 1820 (Wersja: 2020-09-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-10-09].

[oryg-5] Philipp Ludwig StatiusP.L.S. Müller Philipp Ludwig StatiusP.L.S., Des Ritters C. von Linne..., (suplement), 1776, s. 91–92 (niem.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-10-09]. (ang.).

[hbwcheck5-7] HBW and BirdLifeH.B. International HBW and BirdLifeH.B., Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6 [online], grudzień 2021 [dostęp 2022-01-10] .

[:3-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ DavidD. Alderton DavidD., Encyklopedia ptaków świata, Warszawa: Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 124, ISBN 978-83-8172-650-4 (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]