Dzieje (Herodot)
 Pierwsza stronica oryg. wyd. Dziejów (1908) | |
| Autor | Herodot |
|---|---|
| Tematyka | historia, geografia, etnografia |
| Typ utworu | esej |
| Data powstania | ok. 450 p.n.e. |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | Oksford (pierwsze wyd. krytyczne) |
| Język | starogrecki (joński) |
| Data wydania | ok. 300 p.n.e. (najstarszy zachowany frag.) 1908 (pierwsze wyd. krytyczne) |
| Wydawca | E Typographeo Clarendoniano (pierwsze wyd. krytyczne), oprac. Charles Hude |
| Pierwsze wydanie polskie | |
| Data wydania polskiego | 1861 |
| Przekład | Antoni Oppeln-Bronikowski |
Dzieje (stgr. Ἱστορίαι Historiai, łac. Historiae) – dzieło historyczne Herodota, napisane w dialekcie jońskim. Podział na dziewięć ksiąg, nazwanych imionami muz, jest dziełem gramatyków aleksandryjskich i arbitralnie dzieli tok narracji. Częściowo zostało napisane wkrótce po 450 p.n.e., bowiem w tym czasie za odczytanie pochwały Aten ich mieszkańcy przyznali Herodotowi nagrodę 10 talentów.
W swym dziele Herodot wokół zasadniczej osi tematycznej walki Wschodu z Zachodem, kulminującej w wojnach grecko-perskich, grupuje wiele cennych ekskursów geograficzno-etnograficznych, dotyczących Lidii, Persji, Babiloniii, Egiptu, Scytii i innych. Konstrukcja Dziejów jest skomplikowanym złożeniem wzajemnie obejmujących się dygresji. Za źródła Dziejów posłużyły Herodotowi obserwacje własne, tradycja ustna różnych ludów i wcześniejsze teksty literackie. Nieraz przytacza wiele wersji danego zdarzenia, pozostawiając czytelnikowi możliwość wyboru.
Dużą rolę w dziele odgrywają wyrocznie i znaki boskie, a historia ludzka jest rządzona przez boskie prawa karzące upadkiem za zbytnie powodzenie (hybris). Dzieło to uznaje się za pierwszą pracę historyczną, a dla późniejszych autorów, jak również współczesnych badaczy, stanowiło podstawowe źródło informacji o Grecji archaicznej, jak również o Persji i innych krajach Bliskiego Wschodu. Na język polski Dzieje przetłumaczyli Antoni Oppeln-Bronikowski i Seweryn Hammer.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- The History of Herodotus parallel English/Greek - Dzieje w oryginale i przekładzie angielskim
- Dzieje (pol.)
- Polskie wydania dzieła w bibliotece Polona