Dziesięciobój lekkoatletyczny

Dziesięciobój – (decathlon) konkurencja lekkoatletyczna na otwartym stadionie, rozgrywana tylko przez mężczyzn, w skład której wchodzi 10 konkurencji. W hali mężczyźni rozgrywają siedmiobój.

Dziesięciobój rozgrywany jest w ciągu 2 dni:

• I dzień: bieg na 100 m, skok w dal, pchnięcie kulą, skok wzwyż, bieg na 400 m;
• II dzień: bieg na 110 m przez płotki, rzut dyskiem, skok o tyczce, rzut oszczepem, bieg na 1500 m.

Konkurencje biegowe odbywają się seriami na czas, w konkurencjach technicznych przeprowadza się trzy kolejki. Skok wzwyż i o tyczce rozgrywany jest na normalnych zasadach. Wyniki uzyskane przez zawodników przeliczane są na podstawie tabel wielobojowych na punkty i sumowane. Suma punktów decyduje o zajętym miejscu.

Dziesięciobój został włączony do programu olimpijskiego w 1912 roku.

Incydentalnie organizowane są również zawody kobiet w dziesięcioboju (na najważniejszych imprezach kobiety rywalizują w siedmioboju), nieoficjalną rekordzistką świata w tej konkurencji jest Litwinka Austra Skujytė (8358 pkt, 2005).

Rekordy

Konkurencja	Rekord świata	Rekord Polski
	Kévin Mayer, Francja	Sebastian Chmara, Polska
	Talence, 16 września 2018	Alhama de Murcia, 17 maja 1998
rezultat	9126 pkt.	8566 pkt.
bieg na 100 m	10,55 s	10,97 s
skok w dal	7,80 m	7,56 m
pchnięcie kulą	16,00 m	16,03 m
skok wzwyż	205 cm	210 cm
bieg na 400 m	48,42 s	48,27 s
bieg na 110 m przez płotki	13,75 s	14,32 s
rzut dyskiem	50,54 m	44,39 m
skok o tyczce	5,45 m	5,20 m
rzut oszczepem	71,90 m	57,25 m
bieg na 1500 m	4:36,11	4:29,66

Najlepsi zawodnicy w historii

Lp.	Wynik	Zawodnik (rezultaty w konkurencjach)	Państwo	Data	Miejsce
1.	9126 pkt	Kévin Mayer (10.55/-0.3 - 7.80/1.2 - 16.00 - 2.05 - 48.42 // 13.75/-1.1 - 50.54 - 5.45 - 71.90 - 4:36,11)	Francja	16 września 2018	Talence
2.	9045 pkt	Ashton Eaton (10.23/-0.4 - 7.88/0.0 - 14.52 - 2.01 - 45.00 // 13.69/-0.2 - 43.34 - 5.20 - 63.63 - 4:17.52)	Stany Zjednoczone	29 sierpnia 2015	Pekin
3.	9026 pkt	Roman Šebrle (10.64/0.0 - 8.11/+1.9 - 15.33 - 2.12 - 47.79 // 13.92/-0.2 - 47.92 - 4.80 - 70.16 - 4:21.98)	Czechy	27 maja 2001	Götzis
4.	9018 pkt	Damian Warner (10.12/+0.2 - 8.24/+0.2 - 14.80 - 2.02 - 47.48 // 13.46/-1.0 - 48.67 - 4.90 - 63.44 - 4:31.08)	Kanada	5 sierpnia 2021	Tokio
5.	8994 pkt	Tomáš Dvořák (10.54/-0.1 - 7.90/+1.1 - 16.78 - 2.04 - 48.08 // 13.73/0.0 - 48.33 - 4.90 - 72.32 - 4:37.20)	Czechy	4 lipca 1999	Praga
6.	8961 pkt	Leo Neugebauer (10.64/+0.1 - 7.86/+0.9 - 17.46 - 2.07 - 48.03 // 14.36/0.0 - 57.70 - 5.21 - 56.64 - 4:44.61)	Niemcy	6 czerwca 2024	Eugene
7.	8909 pkt	Pierce LePage (10.45/-0.3 - 7.59/+0.2 - 15.81 - 2.08 - 47.21 // 13.77/+0.2 - 50.98 - 5.20 - 60.90 - 4:39.88)	Kanada	26 sierpnia 2023	Budapeszt
	8909 pkt	Sander Skotheim (10.70/+0.7 - 8.06/+0.7 - 13.98 - 2.15 - 47.47 // 14.12/-1.2 - 49.18 - 5.10 - 61.46 - 4:23.88)	Norwegia	1 czerwca 2025	Götzis
9.	8891 pkt	Dan O’Brien (10.43/+2.1 - 8.08/+1.8 - 16.69 - 2.07 - 48.51 // 13.98/-0.5 - 48.56 - 5.00 - 62.58 - 4:42.10)	Stany Zjednoczone	5 września 1992	Talence
10.	8867 pkt	Garrett Scantling (10.68/+0.9 - 7.68/+2.0 - 16.12 - 2.04 - 48.38 // 13.59/+1.0 - 51.04 - 5.15 - 67.16 - 4:46.37)	Stany Zjednoczone	7 maja 2022	Fayetteville

Chronologia rekordu świata w dziesięcioboju

Mężczyźni

Wynik	Zawodnik	Reprezentacja	Data	Miejsce
7485 pkt	Aleksander Klumberg	Estonia	1922-09-17 17 września 1922(dts)	Helsinki
7710 pkt	Harold Osborn	Stany Zjednoczone	1924-07-12 12 lipca 1924(dts)	Paryż
7820 pkt	Paavo Yrjölä	Finlandia	1926-07-18 18 lipca 1926(dts)	Viipuri
7995 pkt	Paavo Yrjölä	Finlandia	1927-07-17 17 lipca 1927(dts)	Helsinki
8053 pkt	Paavo Yrjölä	Finlandia	1928-08-04 4 sierpnia 1928(dts)	Amsterdam
8255 pkt	Akilles Järvinen	Finlandia	1930-07-20 20 lipca 1930(dts)	Viipuri
8462 pkt	Jim Bausch	Stany Zjednoczone	1932-08-06 6 sierpnia 1932(dts)	Los Angeles
8790 pkt	Hans-Heinrich Sievert	III Rzesza	1934-07-08 8 lipca 1934(dts)	Hamburg
7900 pkt	Glenn Morris	Stany Zjednoczone	1936-08-08 8 sierpnia 1936(dts)	Berlin
8042 pkt	Bob Mathias	Stany Zjednoczone	1950-06-30 30 czerwca 1950(dts)	Tulare
7887 pkt	Bob Mathias	Stany Zjednoczone	1952-07-26 26 lipca 1952(dts)	Helsinki
7985 pkt	Rafer Johnson	Stany Zjednoczone	1955-06-11 11 czerwca 1955(dts)	Kingsburg
8014 pkt	Wasilij Kuzniecow	ZSRR	1958-05-18 18 maja 1958(dts)	Krasnodar
8302 pkt	Rafer Johnson	Stany Zjednoczone	1958-07-27 27 lipca 1958(dts)	Moskwa
8357 pkt	Wasilij Kuzniecow	ZSRR	1959-05-17 17 maja 1959(dts)	Moskwa
8683 pkt	Rafer Johnson	Stany Zjednoczone	1960-07-09 9 lipca 1960(dts)	Eugene
9121 pkt	Yang Chuan-kwang	Tajwan	1963-04-28 28 kwietnia 1963(dts)	Walnut
8230 pkt	Russ Hodge	Stany Zjednoczone	1966-07-24 24 lipca 1966(dts)	Los Angeles
8319 pkt	Kurt Bendlin	RFN	1967-05-14 14 maja 1967(dts)	Heidelberg
8417 pkt	Bill Toomey	Stany Zjednoczone	1969-12-11 11 grudnia 1969(dts)	Los Angeles
8454 pkt	Mykoła Awiłow	ZSRR	1972-09-08 8 września 1972(dts)	Monachium
8524 pkt	Bruce Jenner	Stany Zjednoczone	1975-08-10 10 sierpnia 1975(dts)	Eugene
8538 pkt	Bruce Jenner	Stany Zjednoczone	1976-06-26 26 czerwca 1976(dts)	Eugene
8618 pkt	Bruce Jenner	Stany Zjednoczone	1976-07-30 30 lipca 1976(dts)	Montreal
8622 pkt	Daley Thompson	Wielka Brytania	1980-05-18 18 maja 1980(dts)	Götzis
8649 pkt	Guido Kratschmer	RFN	1980-06-15 15 czerwca 1980(dts)	Filderstadt
8704 pkt	Daley Thompson	Wielka Brytania	1982-05-23 23 maja 1982(dts)	Götzis
8723 pkt	Jürgen Hingsen	RFN	1982-08-15 15 sierpnia 1982(dts)	Ulm
8743 pkt	Daley Thompson	Wielka Brytania	1982-09-08 8 września 1982(dts)	Ateny
8779 pkt	Jürgen Hingsen	RFN	1983-06-05 5 czerwca 1983(dts)	Filderstadt
8798 pkt	Jürgen Hingsen	RFN	1984-06-09 9 czerwca 1984(dts)	Mannheim
8798 pkt	Daley Thompson	Wielka Brytania	1984-08-09 9 sierpnia 1984(dts)	Los Angeles
8847 pkt	Daley Thompson	Wielka Brytania	1984-08-09 9 sierpnia 1984(dts)	Los Angeles
8891 pkt	Dan O’Brien	Stany Zjednoczone	1992-09-05 5 września 1992(dts)	Talence
8994 pkt	Tomáš Dvořák	Czechy	1999-07-04 4 lipca 1999(dts)	Praga
9026 pkt	Roman Šebrle	Czechy	2001-05-27 27 maja 2001(dts)	Götzis
9039 pkt	Ashton Eaton	Stany Zjednoczone	2012-06-23 23 czerwca 2012(dts)	Eugene
9045 pkt	Ashton Eaton	Stany Zjednoczone	2015-08-29 29 sierpnia 2015(dts)	Pekin
9126 pkt	Kévin Mayer	Francja	2018-09-16 16 września 2018(dts)	Talence

Mistrzowie świata

• MŚ 1983 – Daley Thompson (Wielka Brytania)
• MŚ 1987 – Torsten Voss (NRD)
• MŚ 1991 – Dan O’Brien (USA)
• MŚ 1993 – Dan O’Brien (USA)
• MŚ 1995 – Dan O’Brien (USA)
• MŚ 1997 – Tomáš Dvořák (Czechy)
• MŚ 1999 – Tomáš Dvořák (Czechy)
• MŚ 2001 – Tomáš Dvořák (Czechy)
• MŚ 2003 – Tom Pappas (USA)
• MŚ 2005 – Bryan Clay (USA)
• MŚ 2007 – Roman Šebrle (Czechy)
• MŚ 2009 – Trey Hardee (USA)
• MŚ 2011 – Trey Hardee (USA)
• MŚ 2013 – Ashton Eaton (USA)
• MŚ 2015 – Ashton Eaton (USA)
• MŚ 2017 – Kévin Mayer (USA)
• MŚ 2019 – Niklas Kaul (USA)
• MŚ 2022 – Kévin Mayer (USA)
• MŚ 2023 – Pierce LePage (Kanada)
• MŚ 2025 – Leo Neugebauer (Niemcy)

Mistrzowie olimpijscy

• IO 1912 – Jim Thorpe (USA)
• IO 1920 – Helge Løvland (Norwegia)
• IO 1924 – Harold Osborn (USA)
• IO 1928 – Paavo Yrjölä (Finlandia)
• IO 1932 – James Bausch (USA)
• IO 1936 – Glenn Morris (USA)
• IO 1948 – Bob Mathias (USA)
• IO 1952 – Bob Mathias (USA)
• IO 1956 – Milt Campbell (USA)
• IO 1960 – Rafer Johnson (USA)
• IO 1964 – Willi Holdorf (RFN)
• IO 1968 – Bill Toomey (USA)
• IO 1972 – Mykoła Awiłow (ZSRR)
• IO 1976 – Bruce Jenner (USA)
• IO 1980 – Daley Thompson (Wielka Brytania)
• IO 1984 – Daley Thompson (Wielka Brytania)
• IO 1988 – Christian Schenk (NRD)
• IO 1992 – Robert Změlík (Czechy)
• IO 1996 – Dan O’Brien (USA)
• IO 2000 – Erki Nool (Estonia)
• IO 2004 – Roman Šebrle (Czechy)
• IO 2008 - Bryan Clay (USA)
• IO 2012 - Ashton Eaton (USA)
• IO 2016 - Ashton Eaton (USA)
• IO 2020 - Damian Warner (Kanada)
• IO 2024 - Markus Rooth (Norwegia)

Polscy finaliści olimpijscy (1-8)

• 3. Ryszard Katus 7984 1972
• 5. Ryszard Skowronek 8113 1976
• 6. Dariusz Ludwig 7978 1980
• 8. Tadeusz Janczenko 7861 1972

Polacy w dziesiątkach światowych tabel rocznych

• 1929 - 10. Antoni Cejzik, 7.233,53
• 1932 - 7. Zygmunt Siedlecki, 7.853,82
• 1934 - 10. Jerzy Pławczyk, 7.552,345
• 1937 - 6. Witold Gerutto, 6.630
• 1938 - 4. Witold Gerutto, 7.006
• 1972 - 2. Ryszard Skowronek, 8.146
• 1972 - 5. Ryszard Katus, 7.984a
• 1973 - 3. Ryszard Skowronek, 8.206
• 1973 - 9. Ryszard Katus, 8.020
• 1974 - 2. Ryszard Skowronek, 8.207a
• 1974 - 8. Ryszard Katus, 7.938
• 1975 - 4. Ryszard Skowronek, 8.185
• 1981 - 4. Dariusz Ludwig, 8.222
• 1998 - 9. Sebastian Chmara, 8.566

Linki zewnętrzne

• Decathlon points calculator [online], Decathlon 2000 [dostęp 2011-03-30]  (ang.).
• Lista rezultatów wszech czasów (ang.)