Dziewanna Chaixa austriacka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dziewanna Chaixa austriacka
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

trędownikowate

Rodzaj

dziewanna

Gatunek

dziewanna Chaixa

Podgatunek

dziewanna Chaixa austriacka

Nazwa systematyczna
Verbascum chaixii Vill. subsp. austriacum (Schott ex Roem. & Schult.) Hayek

Dziewanna Chaixa austriacka (Verbascum chaixii subsp. austriacum) – podgatunek[3] rośliny należący do rodziny trędownikowatych. Przez niektórych autorów wyróżniany w randze gatunku[4]. Występuje w Europie Środkowej i Południowej. W Polsce spotykany tylko w okolicach Krakowa, Miechowa, Proszowic i Nowego Brzeska[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga
Wzniesiona, o wysokości do 150 cm, rozgałęziona, z włoskami gwiazdkowatymi[4].
Liście
Spód liści z włoskami gwiazdkowatymi. Dolne liście z ogonkiem, jajowate, karbowane. Najwyższe liście siedzące[4].
Kwiaty
Szypułka kwiatowa i kielich pokryte kutnerem. Korona żółta, 15-25 mm średnicy[4].
Owoc
Jajowatokulistawa torebka o długości ok. 7 mm, z drobnymi nasionami rozsiewanymi przez wiatr[4].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Roślina dwuletnia, hemikryptofit. Rośnie w murawach kserotermicznych Origano-Brachypodietum. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych podgatunek charakterystyczny dla O. Festucetalia valesiacae[6].

Zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]

Podgatunek umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin oraz na polskiej czerwonej liście w kategorii VU (narażony)[7][8]. Około połowa populacji podlega ochronie w Ojcowskim Parku Narodowym.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-25] (ang.).
  3. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  4. a b c d e Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny Polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1969.
  5. Baryła J. 2001. Dziewanna austriacka. s. 324-326. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
  6. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  7. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  8. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.