Dzmitryj Bandarenka
| Pełne imię i nazwisko |
Dzmitryj Jauhienawicz Bandarenka |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
28 września 1963 |
Dzmitry Jauhienawicz Bandarenka (biał. Дзмітрый Яўгенавіч Бандарэнка, ros. Дмитрий Евгеньевич Бондаренко, Dmitrij Jewgenjewicz Bondarenko, ur. 28 września 1963 w Mińsku) – białoruski działacz społeczny i polityczny, koordynator inicjatyw „Karta'97” i „Europejska Białoruś”.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1984 ukończył z wyróżnieniem studia w Białoruskim Państwowym Instytucie Kultury Fizycznej, zdobył kwalifikacje nauczyciela wychowania fizycznego (trenera pływania). W 2012 rozpoczął studia podyplomowe na Uniwersytecie Warszawskim[1].
Po ukończeniu studiów, do 1990, pracował jako trener w Kompleksie Kultury Fizycznej i Rekreacji „Sierabranka” w Mińsku. W latach 1992–1994 był dyrektorem ds. marketingu w niezależnym studium telewizyjnym TOP, a od 1994 do 1995 pełnił analogiczną funkcję w firmie „Dainova”. W 1995 został dyrektorem ds. komercyjnych w niezależnej rozgłośni radiowej „Radyjo 101,2" i pracował na tym stanowisku do czasu zamknięcia radia przez białoruskie władze w 1996. W kolejnych latach pełnił funkcję prezesa Fundacji Wsparcia Niezależnej Prasy. Od 1997 jest jednym z koordynatorów inicjatywy obywatelskiej „Karta'97”, a obecnie jest również koordynatorem kampanii „Europejska Białoruś”. Należy do Białoruskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy.
W czasie wyborów prezydenckich w 2010 był mężem zaufania kandydata na prezydenta Andreja Sannikawa. W dniu wyborów, 19 grudnia, wieczorem, uczestniczył w masowej demonstracji opozycyjnej w Mińsku[2]. 20 grudnia został zatrzymany we własnym mieszkaniu i osadzony w Areszcie Śledczym KGB. Postawiono mu zarzut udziału w masowych niepokojach społecznych (art. 293 Kodeksu Karnego)[3]. Następnie kwalifikację czynu zmieniono na określony w art. 342 ust. 1 Kodeksu Karnego: organizacja zbiorowych działań, poważnie naruszających porządek publiczny. 27 kwietnia 2011 został skazany na 2 lata pozbawienia wolności w kolonii o „reżimie ogólnym”[2]. Pod koniec lipca został poddany operacji kręgosłupa[4]. Mimo złego stanu zdrowia Komisja ds. Zwolnień Warunkowo-Przedterminowych i Zmiany Trybu Wykonania Kary nie zgodziła się na zmniejszenie Bandarence wymiaru kary[5].
W styczniu 2011 Amnesty International uznała Bandarenkę za więźnia sumienia i wezwała władze Białorusi do jego uwolnienia[6]. 24 lipca przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek wystąpił z oświadczeniem, w którym potępił sposób traktowania Bandarenki oraz zaapelował do władz w Mińsku o uwolnienie jego i innych więźniów politycznych[7]. W październiku 2011 Bandarenka znalazł się w gronie finalistów Nagrody Sacharowa, do której został nominowany przez Europejskich Konserwatystów i Reformatorów[8].
15 kwietnia 2012 został przedterminowo zwolniony[9]. Obecnie przebywa w Polsce, gdzie podjął studia[1].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Jest katolikiem. Żonaty. Córka, Julia, studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Żmicier Bandarenka na razie nie wróci na Białoruś. Polskie Radio, 9 września 2012. [dostęp 2012-10-26]. (pol.).
- ↑ a b Дмитрий Бондаренко приговорен к 2 годам колонии. Karta'97, 27 kwietnia 2011. [dostęp 2011-11-01]. (ros.).
- ↑ W Mińsku rusza proces Zmiciera Bandarenko. Biełsat TV, 26 kwietnia 2011. [dostęp 2011-11-01]. (pol.).
- ↑ Andrzej Pisalnik: Białoruski opozycjonista walczy o zdrowie. Rzeczpospolita, 26 lipca 2011. [dostęp 2011-11-01]. (pol.).
- ↑ Kastuś Bandaruk: Бандарэнку адмовіліся змякчыць пакаранне. Białoruskie Radio Racja, 13 września 2011. [dostęp 2011-11-01]. (biał.).
- ↑ FREE BELARUSIAN PRISONERS OF CONSCIENCE. Amnesty International, 12 stycznia 2011. [dostęp 2011-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-18)]. (ang.).
- ↑ Agnieszka Kamińska: Szef PE: władze Białorusi potraktowały Bandarenkę w sposób ohydny. Polskie Radio, 24 lipca 2011. [dostęp 2011-11-02]. (pol.).
- ↑ Dla kogo nagroda Sacharowa?. Parlament Europejski. [dostęp 2011-11-02]. (pol.).
- ↑ Дмитрий Бондаренко вышел на свободу!. Karta'97, 15 kwietnia 2012. [dostęp 2012-04-15]. (ros.).
- ↑ Magdalena Olga Olszewska: W imię ojca. Gazeta Wyborcza, 30 czerwca 2011. [dostęp 2011-11-01]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Зьміцер Бандарэнка. svaboda.org. [dostęp 2011-11-01]. (biał.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Wolność dla Bandarenki!. bandarenka.pl. [dostęp 2011-11-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 września 2011)].