Wylinkowce
| Ecdysozoa[1] | |
| Aguinaldo et al., 1997 | |
 Scolopendra sp. | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Infrakrólestwo | |
| (bez rangi) | pierwouste |
| (bez rangi) | Ecdysozoa |
Wylinkowce (Ecdysozoa, z gr. ekdysis linienie, zoa zwierzę) – klad zwierząt dwubocznie symetrycznych (Bilateria) obejmujący zwierzęta charakteryzujące się linieniem, czyli cyklicznym odrzucaniem kutykuli. Do tej grupy należy 8 typów współcześnie żyjących bezkręgowców o różnorodnych planach organizacji budowy ciała (w tym stawonogi, nicienie i kilka innych) grupujących ponad milion znanych gatunków, a szacuje się, że może ich być 4,5 mln[2]. Koncepcja wyłonienia takiej grupy pojawiała się już wcześniej (Perrier w XIX w., Seurat na początku XX w. i Eernisse pod koniec XX w.)[3]. Formalnie takson Ecdysozoa został nazwany w 1997 przez zespół prof. Jamesa Lake'a, w oparciu o badania genu 18S kodującego rRNA małej podjednostki rybosomu. Według definicji filogenetycznej przedstawionej przez autorów klad ten obejmuje ostatniego wspólnego przodka stawonogów, niesporczaków, pazurnic, nicieni, nitnikowców, ryjkogłowów i niezmogowców oraz wszystkich jego potomków[4].
Krytyka hipotezy[edytuj | edytuj kod]
Hipoteza Ecdysozoa była uznawana za kontrowersyjną – zburzyła tradycyjnie przyjmowaną hipotezę Articulata (segmentowce), według której metameria stawonogów i pierścienic była uważana za synapomorfię. Podjęte na szeroką skalę badania molekularne nie dosyć, że nie potwierdziły istnienia kladu Articulata, to przyniosły wiele dowodów potwierdzających słuszność hipotezy ekdyzonu, a przy okazji wykazały konieczność przeklasyfikowania wielu z tradycyjnie uznawanych typów bezkręgowców. Koncepcja wylinkowców została również poparta badaniami paleontologicznymi, w tym badaniami Jerzego Dzika[5].
Analiza molekularna przeprowadzona przez Philipa i współpracowników (2005) wskazała, że tradycyjnie rozumiane Ecdysozoa nie są kladem i wsparła hipotezę Coelomata, zakładającą bliższe pokrewieństwo stawonogów ze strunowcami[6]. Philippe, Lartillot i Brinkmann zasugerowali jednak, że taki rezultat może być wynikiem long branch attraction[7].
Analiza filogenomiczna przeprowadzona przez Dunna i in. (2008) zdecydowanie potwierdzają, że jest to takson naturalny[8], podobnie jak analiza wykonana przez Lartillota i Philippe'a (2008)[9].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Typy:
- †Lobopodia
- Kinorhyncha
- Loricifera
- Priapulida
- Nematoda
- Nematomorpha
- Onychophora
- Tardigrada
- Arthropoda
Filogeneza[edytuj | edytuj kod]
Hipotetyczne drzewo filogenetyczne Ecdysozoa według Dunn et al. (2008)
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ecdysozoa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ M.J. Telford et al. The evolution of the Ecdysozoa. „Philos. Trans. R. Soc. Lond., B, Biol. Sci.”. 363 (1496), s. 1529–37, 2008. DOI: 10.1098/rstb.2007.2243. PMID: 18192181. (ang.).
- ↑ Jacek Dabert: Ecdysozoa. W: Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 15. ISBN 978-83-01-16108-8.
- ↑ Anna Marie A. Aguinaldo, James M. Turbeville, Lawrence S. Linford, Maria C. Rivera, James R. Garey, Rudolf A. Raff, James A. Lake. Evidence for a clade of nematodes, arthropods and other moulting animals. „Nature”. 387, s. 489–493, 1997. DOI: 10.1038/387489a0. (ang.).
- ↑ Adam Urbanek: Jedno istnieje tylko zwierzę...: myśli przewodnie biologii porównawczej. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2007. ISBN 978-83-88147-08-1.
- ↑ Gayle K. Philip, Christopher J. Creevey, James O. McInerney. The Opisthokonta and the Ecdysozoa may not be clades: stronger support for the grouping of plant and animal than for animal and fungi and stronger support for the Coelomata than Ecdysozoa. „Molecular Biology and Evolution”. 22 (5), s. 1175–1184, 2005. DOI: 10.1093/molbev/msi102. (ang.).
- ↑ Hervé Philippe, Nicolas Lartillot, Henner Brinkmann. Multigene analyses of bilaterian animals corroborate the monophyly of Ecdysozoa, Lophotrochozoa, and Protostomia. „Molecular Biology and Evolution”. 22 (5), s. 1246–1253, 2005. DOI: 10.1093/molbev/msi111. (ang.).
- ↑ Casey W. Dunn i inni, Broad phylogenomic sampling improves resolution of the animal tree of life, „Nature”, 452, 2008, s. 745–749, DOI: 10.1038/nature06614, PMID: 18322464 (ang.).
- ↑ Nicolas Lartillot, Hervé Philippe. Improvement of molecular phylogenetic inference and the phylogeny of Bilateria. „Philosophical Transactions of the Royal Society B”. 363 (1496), s. 1463–1472, 2008. DOI: 10.1098/rstb.2007.2236. (ang.).