Dorylinae
| Dorylinae[1] | |||||
| Leach, 1815 | |||||
| Okres istnienia: kreda późna–dziś | |||||
 Robotnica Dorylus nigricans | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Infrarząd | |||||
| Nadrodzina | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina |
Dorylinae | ||||
| |||||
Dorylinae – podrodzina błonkówek z rodziny mrówek. Obejmuje blisko 700 znanych gatunków. Zasiedla strefę tropikalną i subtropikalną.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Takson ten został wprowadzony w 1815 roku przez Williama Elforda Leacha jako Dorylida. Później część systematyków traktowała go jako niezależną rodzinę Dorylidae, a część jako podrodzinę mrówkowatych[2]. W 2014 roku na podstawie analiz filogenetycznych S.G. Brady i współpracownicy redefiniowali Dorylinae jako monofiletyczną podrodzinę mrówek. Wiązało się to ze zsynonimizowaniem wcześniej wyróżnianych podrodzin Aenictinae, Aenictogitoninae, Cerapachyinae, Ecitoninae i Leptanilloidinae oraz kilku plemion[3]. Dorylinae w nowym sensie obejmują 685 opisanych gatunków (stan na 2016), sklasyfikowanych w 19 rodzajach[4]:
- Acanthostichus Mayr, 1887
- Aenictogiton Emery, 1901
- Aenictus Shuckard, 1840
- Amyrmex Kusnezov, 1953
- Asphinctanilloides Brandão, Diniz, Agosti et Delabie, 1999
- Cerapachys Smith, 1857
- Cheliomyrmex Mayr, 1870
- Cylindromyrmex Mayr, 1870
- Dorylus Fabricius, 1793
- Eciton Latreille, 1804
- Labidus Jurine, 1807
- Leptanilloides Mann, 1923
- Neivamyrmex Borgmeier, 1940
- Nomamyrmex Borgmeier, 1936
- †Procerapachys Wheeler, 1915
- Simopone Forel, 1891
- Sphinctomyrmex Mayr, 1866
- Tanipone Bolton et Fisher, 2012
- Vicinopone Bolton et Fisher, 2012
Wiek pojawienia się tej podrodziny oszacowano na około 87 milionów lat temu[3].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Robotnice i żołnierze mają głowy z najwyżej trójczłonowymi głaszczkami, czułki często mniej niż 12 członach i osadzone blisko siebie, poziomymi i nieprzykrywającymi panewek czułkowych krawędziami czołowymi, a nadustkiem z reguły bardzo krótkim i nieodgraniczonym szwem. Tylko afrykańskie rodzaje mają narządy wzroku, pozostałe są pozbawione zarówno oczy jak i przyoczek. Ich tułów ma mniej lub więcej zanikłe szwy, a odwłok zaopatrzony jest w żądło[2].
Samice mają oczy i nadustek rozwinięte jak robotnice, mniej lub więcej odseparowane krawędzie czołowe, szczątkową segmentację tułowia, jednoczłonowy pomostek, postpetiolus złączony z trzecim segmentem odwłoka oraz długi i nabrzmiały gaster. Są trwale bezskrzydłe i pozbawione przyoczek[2].
Samce mają głowę wyposażoną w oczy, przyoczka i 13-członowe czułki o długich trzonkach. Budowa nadustka, krawędzi czołowych, pomostka i postpetiolusa jest podobna jak u samic. Skrzydła są u nich w pełni rozwinięte, segmentacja tułowia niezatarta, a żuwaczki z reguły duże[2].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Przedstawiciele rodziny zasiedlają strefę tropikalną i subtropikalną, gdzie są dominującymi drapieżnymi bezkręgowcami ekosystemów lądowych[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dorylinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d Subfamily: Dorylinae. [w:] AntWeb [on-line]. [dostęp 2016-04-14].
- ↑ a b c S.G. Brady, B.L. Fisher, T.R. Schultz, P.S. Ward. The rise of army ants and their relatives: diversification of specialized predatory doryline ants. „BMC Evolutionary Biology”. 14 (93), 2014. DOI: 10.1186/1471-2148-14-93.
- ↑ Barry Bolton: Dorylinae. [w:] An Online Catalog of the Ants of the World [on-line]. [dostęp 2016-04-14].