Edmund Hołodyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Edmund Hołodyński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 września 1898
Ostroróg

Data i miejsce śmierci

3 lutego 1969
Poznań

Zawód, zajęcie

pilot

Odznaczenia
Odznaka Pilota
Wielkopolski Krzyż Powstańczy Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Srebrny Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” Brązowy Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”
Odznaka Grunwaldzka

Edmund Hołodyński (ur. 11 września 1898 w Ostrorogu, zm. 3 lutego 1969 w Poznaniu) – polski pilot doświadczalny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył szkołę budowlaną. W styczniu 1919 roku wziął udział w zdobyciu stacji lotniczej Ławica i w powstaniu wielkopolskim. W 1919 roku odbył przeszkolenie lotnicze na Ławicy pod kierunkiem Wiktora Langa[1]. W 1921 roku rozpoczął naukę w tamtejszej Wyższej Szkole Lotniczej, po jej ukończeniu otrzymał przydział do Parku 3 Pułku Lotniczego w Poznaniu w charakterze oblatywacza. W 1922 roku był jednym z organizatorów Związku Lotników Polskich (ZLP) oraz współredaktorem czasopisma „Lotnik[2]. Podczas działalności w ZLP pełnił m.in. funkcję wiceprezesa, skarbnika[3] i sekretarza[4], był jednym z współorganizatorów I Konkursu Ślizgowców w 1923 roku w Białce i II Wszechpolskiego Konkursu Szybowcowego w 1925 roku na Oksywiu[5][6].

W 1923 roku współdziałał w założeniu Wielkopolskiej Wytwórni Samolotów Samolot (WWS „Samolot”), gdzie następnie objął funkcję pilota fabrycznego a w późniejszym okresie został szefem pilotów. 20 lutego 1925 roku oblatał pierwszy wyprodukowany w WWS egzemplarz samolotu Hanriot H.28[7].

Hanriot H.19 po powrocie z lotu do Kowla. Z prawej por. Gruszkiewicz, z lewej pilot Edmund Hołodyński

W marcu 1925 roku w został szefem wyszkolenia otwartej w Poznaniu Cywilnej Szkoły Pilotów, pełnił tę funkcję do zlikwidowania szkoły w 1926 roku[8]. W dniach 10-17 października 1926 roku wziął udział, w załodze z por. obs. Gruszkiewiczem, w tygodniu lotniczym zorganizowanym w Katowicach[9]. W lipcu 1927 roku, również w załodze z por. Gruszkiewiczem, wykonał rajd lotniczy z Poznania do Kowla na wyprodukowanej w WWS „Samolot” maszynie Hanriot H.19[10]. 23 sierpnia 1928 roku, tradycyjnie z por. Gruszkiewiczem, wykonał przelot w trudnych warunkach atmosferycznych z Poznania do Warszawy. Przelot miał na celu zademonstrowanie dobrych właściwości lotnych samolotu Bartel BM-5[11].

Ryszard Bartel (z lewej) i Edmund Hołodyński przy samolocie Bartel BM-5

Pracę w WWS „Samolot” zakończył z chwilą likwidacji wytwórni w 1930 roku. Znalazł zatrudnienie w Wielkopolskim Klubie Lotników (WKL), gdzie był szkoleniowcem[12]. W 1931 roku Wielkopolski Klub Lotników stał się częścią Aeroklubu Poznańskiego, a Edmund Hołodyński został instruktorem oraz członkiem Komisji Treningowej[13]. W 1931 roku, w załodze z Erykiem Szwencerem, na RWD-4 wziął udział w IV Krajowym Konkursie Samolotów Turystycznych[14]. Zajęli 9. miejsce na 24 startujące załogi[15]. W 1931 roku wylatał ogółem 89 godzin, co było szóstym wynikiem wśród pilotów aeroklubowych w Polsce. W tym roku w Aeroklubie Poznańskim pełnił funkcję kierownika Sekcji Sportowej oraz Sekcji Treningowej[16]. 29 maja 1932 roku wziął udział w święcie Klubu Lotniczego Podlaskiej Wytwórni Samolotów[17]. Był to koniec jego lotniczej aktywności, powrócił do pracy w wyuczonym zawodzie budowlańca.

Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany do lotnictwa i wziął udział w kampanii wrześniowej. Po zakończeniu II wojny światowej zamieszkał w Przeźmierowie, gdzie pracował w budownictwie. Jako społecznik pracował w ochotniczej straży pożarnej. Od 1945 roku pełnił społecznie funkcję rejonowego komendanta straży pożarnych. Był również jednym z członków Koła Seniorów w Aeroklubie Poznańskim. Zmarł 3 lutego 1969 roku i został pochowany na Cmentarzu Junikowo (pole 22, kwatera 6) w Poznaniu. Pozostawił synów — Zbigniewa i Mirona[18].

Podczas swej kariery pilota wykonał ok. 13 000 lotów, oblatał 15 prototypów i wersji rozwojowych oraz 329 nowo zbudowanych i 64 wyremontowanych w WWS samolotów[18]. Ponadto, jako instruktor lotniczy, wykonał 2500 lotów (z czego w 1925 r. wykonał 2055 lotów[19]).

Oblatane samoloty[edytuj | edytuj kod]

Samoloty oblatane przez Edmunda Hołodyńskiego[12]:

Lp Nazwa Data oblotu
1 Hanriot H.28 20 lutego 1925 r.
2 Sp-1 24 lipca 1926 r.
3 Bartel BM-2 7 grudnia 1926 r.
4 Bartel BM-4b 20 grudnia 1927 r.
5 Bartel BM-5 27 lipca 1928 r.
6 O-2 24 października 1928 r.
7 Bartel BM-6 28 lipca 1930 r.
8 MN-5 21 sierpnia 1930 r.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Odznaczenia otrzymane przez Edmunda Hołodyńskiego[18]:
Wielkopolski Krzyż Powstańczy,
Odznaka Grunwaldzka,
Odznaka pilota wojskowego,
Medal Zwycięstwa i Wolności 1945,
— srebrny Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”,
— brązowy Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Pilot Edmund Hołodyński, Skarbnik Zarządu. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 8/1926, s. 118, 20 lutego 1925. Poznań: Związek Lotników Polskich. 
  2. Lotnik : organ Wielkopolskiego Klubu Lotników. Federacja Bibliotek Cyfrowych. [dostęp 2020-12-]. (pol.).
  3. Działalność Związku Lotników Polsk.. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 1/1924, s. 4-5, 15 lutego 1924. Poznań: Związek Lotników Polskich. 
  4. Ze Związku Lotników Polskich. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 3/1926, s. 46, 16 stycznia 1926. Poznań: Związek Lotników Polskich. 
  5. REGULAMIN Komisji Sportowej II. Wszechpolskiego Konkursu Szybowców. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 7/1925, s. 8, 27 kwietnia 1925. Poznań: Związek Lotników Polskich. 
  6. Kulczyński 2018 ↓, s. 19.
  7. Nasze chrzciny. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 4-5/1925, s. 3, 15 marca 1925. Poznań: Związek Lotników Polskich. 
  8. Pierwsze jaskółki Cywilnej Szkoły Pilotów przy fabr. Samolot.. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 9-10/1925, s. 13. Poznań: Związek Lotników Polskich. 
  9. Działalność Śląska Górnego. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 11/1927, s. 9-10, 18 czerwca 1927. Poznań: Związek Lotników Polskich. 
  10. Rajd polski. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 2/1927, s. 9, 6 sierpnia 1927. Poznań: Związek Lotników Polskich. 
  11. Album dziesięciolecia 1930 ↓, s. 186.
  12. a b Jędrzejewski 2014 ↓, s. 274.
  13. Adam Wojtyga. AEROKLUB POZNAŃSKI. „Skrzydlata Polska”. 5/1931, s. 121, maj 1931. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783. 
  14. PRZED IV KRAJOWYM KONKURSEM SAMOLOTÓW TURYSTYCZNYCH. „Skrzydlata Polska”. 9/1931, s. 224, wrzesień 1931. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783. 
  15. Bogdan J. Kwieciński. 4-y KRAJOWY KONKURS SAMOLOTÓW TURYSTYCZNYCH. „Skrzydlata Polska”. 10/1931, s. 243, październik 1931. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783. 
  16. Działalność klubów lotniczych w Polsce w r. 1931. „Skrzydlata Polska”. 2/1932, s. 32, 36, luty 1932. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783. 
  17. Święto Klubu Lotniczego Podlaskiej Wytwórni Samolotów. „Skrzydlata Polska”. 7/1932, s. 140, lipiec 1932. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783. 
  18. a b c Jędrzejewski 2014 ↓, s. 275.
  19. W Cywilnej Szkole Pilotów w Ławicy. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 1/1926, s. 10, 2 stycznia 1926. Poznań: Związek Lotników Polskich. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]