Edward Grabowski (historyk literatury)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Edward Józef Grabowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 marca 1849
Buniszki

Data i miejsce śmierci

2 marca 1912
Warszawa

Edward Józef Grabowski (ur. 18 marca 1849 w Buniszkach koło Suwałk, zm. 2 marca 1912 w Warszawie) – polski krytyk i historyk literatury powszechnej, pedagog.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny ziemiańskiej, był synem Wincentego i Karoliny z Narbutów. Ukończył gimnazjum w Kownie, następnie studiował filologię i historię w Szkole Głównej Warszawskiej (18671871), przekształconej w 1869 w Cesarski Uniwersytet Warszawski. Zakończył edukację ze stopniem kandydata nauk filologiczno-historycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Pracował jako nauczyciel historii literatury w szkołach żeńskich w Warszawie (18711876), od 1876 był związany ze Szkołą Techniczną przy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej w Warszawie (inspektor, wykładowca języka polskiego). Wykładowca historii literatury na Uniwersytecie Latającym[1]. W l. 1909-1911 wykładał historię literatury powszechnej na Wydziale Humanistycznym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie[2]. W 1908 został członkiem rzeczywistym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Żonaty z Marią z Urbanowiczów, mieli córkę Helenę.

Przedstawił pierwszą w Polsce krytyczną analizę średniowiecznej literatury włoskiej, francuskiej i niemieckiej. Zajmował się opracowaniem wskazówek metodycznych do nauki o historii literatury powszechnej. Wraz z Piotrem Chmielowskim wydał antologię Obraz literatury powszechnej w streszczeniach i przykładach (dwa tomy, 1895–1896), ogłosił także przekłady dzieł Historya literatury angielskiej wieku XVIII Hermanna Hettnera (1883) i Francya przed rewolucyą Hipolyte Taine’a (1883). Oprócz rozpraw w czasopismach (o literaturze włoskiej: o Camoensie i Molierze), brał udział w opracowaniu „Dziejów literatury powszechnej”

Był ponadto autorem m.in.:

  • O wykładzie historyi dla naszej młodzieży (1877)
  • O współczesnej literaturze włoskiej (1879)
  • O Kamoensie (1880)
  • O Molierze (1882)
  • Literatura kościelno-chrześcijańska i giermańsko-pogańska do Wojen Krzyżowych (1887)
  • Literatura świata rycerskiego (1887)
  • Średniowieczna literatura narodów zachodnio-europejskich (1887)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Józef Miąso, Tajne nauczanie w Królestwie Polskim w świetle dokumentów władz rosyjskich, „Rozprawy z dziejów oświaty” t. 33, 1990, s. 65 wersja elektroniczna.
  2. Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych, 1906-1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, s. 129 Podkarpacka BC – wersja elektroniczna.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 1: A–J, Wrocław 1983
  • Br.Chlebowski: Edward Grabowski. Wspomnienie pozgonne. Wydział językoznawstwa i literatury. Posiedzenie z dnia 27 Marca 1912 r. Rok V. Nr.2