Edward Kisiel

Edward Kisiel

Evangelizare misit me Posłał mnie, abym głosił Ewangelię
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	24 lutego 1918 Jundziłowo
Data i miejsce śmierci	28 września 1993 Białystok
Biskup diecezjalny białostocki
Okres sprawowania	1991–1993 (od 1992 arcybiskup metropolita)
Administrator apostolski w Białymstoku
Okres sprawowania	1976–1991
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	14 lutego 1943
Nominacja biskupia	3 maja 1976
Sakra biskupia	27 czerwca 1976

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	27 czerwca 1976
Miejscowość	Białystok
Miejsce	prokatedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Konsekrator	Stefan Wyszyński
Współkonsekratorzy	Henryk Gulbinowicz Bronisław Dąbrowski
Współkonsekrowani biskupi Edward Ozorowski 29 kwietnia 1979 Kazimierz Świątek 21 maja 1991 Aleksander Kaszkiewicz 23 maja 1991

Edward Kisiel (ur. 24 lutego 1918 w Jundziłowie, zm. 28 września 1993 w Białymstoku) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii, administrator apostolski w Białymstoku w latach 1976–1991, biskup diecezjalny białostocki w latach 1991–1993 (od 1992 arcybiskup metropolita), od 1993 arcybiskup senior archidiecezji białostockiej.

Życiorys

Urodził się 24 lutego 1918 w Jundziłowie niedaleko Brasławia. Jego rodzicami byli Franciszek i Aniela z domu Łowiec, zajmujący się rolnictwem, miał czworo rodzeństwa. W latach 1932–1935 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Grzegorza Piramowicza w Dziśnie, następnie w latach 1935–1937 do Państwowego Gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego w Pińsku, gdzie w 1937 złożył egzamin dojrzałości typu humanistycznego. W tym czasie należał do Sodalicji Mariańskiej. W latach 1937–1942 odbył studia filozoficzno-teologiczne na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego, jednocześnie zdobywając formację kapłańską w Wyższym Seminarium Duchownym w Wilnie. Na diakona został wyświęcony w 1941 w archikatedrze wileńskiej przez miejscowego arcybiskupa metropolitę Romualda Jałbrzykowskiego. Aresztowany w marcu 1942 wraz z profesorami i innymi klerykami wileńskiego seminarium, został osadzony w więzieniu na Łukiszkach. W maju 1942 wysłany transportem kolejowym na przymusowe roboty w głąb Rzeszy, zbiegł z niego podczas postoju w Warszawie. Ukrywał się u albertynów warszawskich i orionistów łaźniewskich. Na początku 1943 w kolegium jezuitów w Warszawie złożył końcowe egzaminy kursu seminaryjnego. Święceń prezbiteratu udzielił mu 14 lutego 1943 w kaplicy domu sióstr urszulanek w Warszawie biskup diecezjalny piński Kazimierz Bukraba. W latach 1950–1953 odbył dalsze studia na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego, które ukończył z doktoratem z teologii dogmatycznej na podstawie dysertacji Wartości społeczne Wcielenia według św. Hilarego z Poitiers.

W marcu 1943 przedostał się do Białegostoku, gdzie uzyskał skierowanie do pracy duszpasterskiej. W latach 1943–1944 był wikariuszem w parafii Matki Bożej Anielskiej w Czarnej Wsi, a w latach 1944–1945 wikariuszem ekonomicznym w parafii św. Wojciecha w Uhowie. Następnie pracował jako prefekt szkolny w parafii św. Rocha w Białymstoku, a także prefekt białostockich szkół: Gimnazjum Krawieckiego, Państwowej Szkoły Powszechnej dla Dorosłych, Państwowego Gimnazjum i Liceum Gospodarczego, Technikum Mechanicznego, Zasadniczej Szkoły Zawodowej, Technikum Mleczarskiego oraz Zasadniczej Szkoły Przemysłu Mięsnego. W latach 1969–1971 administrował parafią św. Rocha w Białymstoku w charakterze wikariusza ekonomicznego. W 1947 został dekanalnym sekretarzem Krucjaty Eucharystycznej, w 1957 wszedł w skład kolegium duszpasterzy akademickich, w 1958 został cenzorem ksiąg religijnych i wydawnictw kościelnych, a w 1960 archidiecezjalnym duszpasterzem młodzieży szkolnej. Od 1957 do 1976 piastował stanowisko archidiecezjalnego wizytatora religii. Pełnił funkcję spowiednika alumnów wyższego seminarium duchownego i sióstr misjonarek św. Rodziny. W 1970 został ustanowiony referentem wydziału duszpasterskiego, w 1971 kanclerzem kurii arcybiskupiej, a w 1975 wszedł w skład diecezjalnej komisji ds. wychowania w seminarium duchownym. W 1974 został obdarzony godnością kanonika gremialnego kapituły archikatedralnej w Białymstoku. 15 stycznia 1976 po przejściu Henryka Gulbinowicza na urząd arcybiskupa wrocławskiego został wybrany na wikariusza kapitulnego. Od 1970 wykładał zagadnienia pastoralne w Diecezjalnym Ośrodku Kształcenia Soborowego.

3 maja 1976 decyzją papieża Pawła VI został prekonizowany administratorem apostolskim polskiej części archidiecezji wileńskiej z siedzibą w Białymstoku i biskupem tytularnym Limaty. Święcenia biskupie otrzymał 27 czerwca 1976 w prokatedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku. Konsekrował go kardynał Stefan Wyszyński, prymas Polski, w asyście Henryka Gulbinowicza, arcybiskupa metropolity wrocławskiego, i Bronisława Dąbrowskiego, biskupa pomocniczego warszawskiego. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Evangelizare misit me” (Posłał mnie, abym głosił Ewangelię). 5 czerwca 1991, podczas wizyty papieża Jana Pawła II w Białymstoku, został mianowany biskupem diecezjalnym nowo powołanej diecezji białostockiej. Ingres do katedry Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku odbył 27 czerwca 1991. 25 marca 1992, w związku z utworzeniem metropolii białostockiej, został ustanowiony jej metropolitą i wyniesiony do godności arcybiskupa. Paliusz metropolitalny otrzymał 29 czerwca 1992 w bazylice św. Piotra w Rzymie. W 1976 dokonał rozbudowy gmachu wyższego seminarium duchownego, w 1978 założył Archidiecezjalne Studium Katechetyczne, w 1988 rozpoczął przygotowania do zainaugurowanego w 1993 synodu diecezjalnego, utworzył 18 parafii, przeprowadził reorganizację struktur dekanalnych. 15 maja 1993 Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z urzędu arcybiskupa metropolity białostockiego.

Był współkonsekratorem podczas sakr biskupa pomocniczego w Białymstoku Edwarda Ozorowskiego (1979), arcybiskupa metropolity mińsko-mohylewskiego Kazimierza Świątka (1991) i biskupa diecezjalnego grodzieńskiego Aleksandra Kaszkiewicza (1991).

Zmarł 28 września 1993 w siedzibie biskupiej w Białymstoku. 1 października 1993 został pochowany w krypcie archikatedry białostockiej.

Linki zewnętrzne

• Edward Kisiel [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-10-30]  (ang.).