Edward Porębowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Edward Porębowicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 lutego 1862
Warszawa, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

24 sierpnia 1937
Lwów, Polska

Miejsce spoczynku

Cmentarz Łyczakowski we Lwowie

Zawód, zajęcie

romanista

Narodowość

polska

Uczelnia

Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Wawrzyn Akademicki Komandor Orderu Korony Włoch

Edward Franciszek Porębowicz (ur. 20 lutego 1862 w Warszawie, zm. 24 sierpnia 1937 we Lwowie) – polski romanista, poeta, tłumacz, badacz literacki.

Grobowiec Edwarda i Marii Porębowiczów

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Kształcił się w Galicji i za granicą. W 1880 ukończył gimnazjum w Tarnowie. W 1883 uzyskał absolutorium na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Następnie studiował romanistykę, germanistykę i anglistykę w Berlinie, Monachium, Montpellier, Barcelonie i Florencji. Doktorat uzyskał w Wiedniu w 1890[1]. Habilitację uzyskał w 1897 na Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie zostając docentem filologii romańskiej.

W 1899 został profesorem nadzwyczajnym i otrzymał katedrę filologii romańskiej we Lwowie. W 1907 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego języków i literatur romańskich. Był uczonym wszechstronnym - działał zarówno w obszarze literatur romańskich, jak i wszystkich zachodnioeuropejskich. To on pierwszy wprowadził do nauki termin barok na oznaczenie okresu w dziejach literatury. Badał twórczość trzech wieszczów, pisywał wnikliwe recenzje. W 1920 został członkiem czynnym Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Jego dorobek naukowy był imponujący. W roku akademickim 1925/26 został wybrany na rektora Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Otrzymał tytuł honorowego profesora tej uczelni.

Był członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności, członkiem czynnym i honorowym wielu towarzystw naukowych (w tym Związku Zawodowego Literatów Polskich). W 1909 był członkiem zwyczajnym Towarzystwa dla Popierania Nauki Polskiej[2].

Był też znakomitym poetą i tłumaczem największych arcydzieł literatury zachodniej, zwłaszcza Boskiej komedii i Życia nowego Dantego, ballad prowansalskich, Pieśni ludowych celtyckich, germańskich i romańskich, poematów Byrona (Don Juan), dramatów Calderóna, uczestnikiem spotkań młodych lwowskich literatów (grupa Płanetnicy) w willi Zaświecie Maryli Wolskiej. Przetłumaczył także dwie komedie Williama Szekspira: Stracone zachody miłosne (1895) i Wszystko dobre, co się dobrze kończy[3].

Do jego dokonań należą inspiratorskie dla polskich badań literackich studia z zakresu średniowiecza, literatury włoskiej i francuskiej, polskiego baroku (Andrzej Morsztyn) i modernizmu (wprowadził termin neoromantyzm). Jest autorem monografii o Dantem i o św. Franciszku.

Zmarł 24 sierpnia 1937, a 27 sierpnia 1937 został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie[4][5][6].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Wyróżnienia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 1977 jedną z sal wykładowych Instytutu Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego nazwano imieniem Edwarda Porębowicza.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Izabella Teresińska w: Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski T.3. Warszawa: Fundacja Akademia Humanistyczna, 2002, s. 275–276. ISBN 83-87456-90-X.
  2. Sprawozdanie Wydziału Towarzystwa dla Popierania Nauki Polskiej za rok 1909. Lwów: Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej (Lwów), 1909, s. 29.
  3. Dramaty Szekspira w przekładzie Edwarda Porębowicza oraz omówienie jego sylwetki i strategii tłumaczenia dostępne są w cyfrowym repozytorium Polski Szekspir UW.
  4. Pogrzeb ś. p. Edwarda Porębowicza. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 195 z 29 sierpnia 1937. 
  5. Jerzy Starnawski: Sylwetki lwowskich historyków literatury. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1997, s. 45–60. ISBN 83-7171-037-2.
  6. Stanisław Nicieja: Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786–1986. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988, s. 333. ISBN 83-04-02817-4.
  7. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 20.
  8. M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 305 „za wybitną twórczość krytyczno-literacką, naukową i publicystyczną w dziedzinie literatury pięknej”.
  9. Wysokie odznaczenie prof. Porębowicza. „Gazeta Lwowska”, s. 5, Nr 15 z 20 stycznia 1932. 
  10. Z powodu odznaczenia Edwarda Porębowicza. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 16 z 21 stycznia 1932. 
  11. Edward Porębowicz laureatem literackiej nagrody miasta Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 9 z 14 stycznia 1937. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]