Efa piaskowa
| Echis carinatus[1] | |||
| (Schneider, 1801) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
efa piaskowa | ||
| Podgatunki | |||
|
| |||
Efa piaskowa, korbacz pospolity (Echis carinatus) – gatunek jadowitego węża z rodziny żmijowatych.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Ma największy zasięg występowania spośród żmijowatych. Występuje w północnej Afryce po Ghanę, Kamerun, Ugandę i płn. Kenię na płd., oraz na Półwyspie Arabskim i w płd. - zach. Azji aż po Sri Lankę, Indie i Nepal na wsch. oraz Azję Środkową na płn[2][3].
Budowa ciała[edytuj | edytuj kod]
Osiąga długość 70–90 cm[4].
Ubarwienie grzbietu brązowe z rzędem jasnych, poprzecznie wydłużonych plam z czerwonymi obwódkami. Na bokach tułowia występują falisto-zygzakowate, szerokie czarne wstęgi, jasno obrzeżone od strony grzbietowej. Na głowie znajduje się charakterystyczny znak w kształcie białego krzyża[3].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Przeważnie występuje na piaszczystych lub piaszczysto-kamienistych i porośniętych skąpą roślinnością półpustyniach, jednak spotykana też jest na pustyniach, stepach i sawannach. Na niektórych obszarach występuje masowo[3].
Jest aktywna nocą, w dzień kryje się w norach, szczelinach skalnych lub pod kamieniami. Na piasku sposób poruszania się jest charakterystyczny dla węży piaskowych, mianowicie porusza się bokiem do podłużnej osi ciała. Często zagrzebuje się w podłożu. W razie zagrożenia efa paskowa zwija się w kłębek, chowa głowę oraz pociera ciasno splecionymi bokami o siebie. W czasie pocierania łuski, posiadające poprzeczne rogowe żeberka wydają odstraszający szelest[3].
Odżywianie[edytuj | edytuj kod]
Jest drapieżnikiem. Żywi się głównie jaszczurkami i drobnymi ssakami (głównie gryzoniami[3]), a także płazami oraz wężami (w tym własnego gatunku)[3].
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Przeważnie jest jajożyworodna, jedynie populacje z płn. Afryki są jajorodne. W sierpniu samica rodzi 5 do 15 młodych od długości 10-16 cm[3].
Zagrożenie dla człowieka[edytuj | edytuj kod]
Jest gatunkiem bardzo agresywnym, a jej jad zagraża życiu człowieka - śmiertelność wynosi około 5%[3]. Jad efy zawiera ekarynę, proteazę wywołującą zaburzenia krzepnięcia.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Echis carinatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Echis carinatus (SCHNEIDER, 1801). The Reptile Database. [dostęp 2010-09-08]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Mały słownik zoologiczny gady i płazy. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986. ISBN 83-214-0464-2.
- ↑ E. Keller, prof. dr J.H. Reichholf, G. Steinbach, i inni: Leksykon Zwierząt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003. ISBN 83-7311-873-X.
