Egon Krenz
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 19 marca 1937 Kolberg | |
Przewodniczący Rady Państwa NRD | ||
Okres | od 24 października 1989 do 6 grudnia 1989 | |
Przynależność polityczna | SED | |
Poprzednik | Erich Honecker | |
Następca | Manfred Gerlach | |
Sekretarz generalny Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec | ||
Okres | od 18 października 1989 do 8 grudnia 1989 | |
Przynależność polityczna | Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec | |
Poprzednik | Erich Honecker | |
Następca | brak (rozwiązanie partii) | |
Przewodniczący Rady Obrony Narodowej | ||
Okres | od 18 października 1989 do 6 grudnia 1989 | |
Przynależność polityczna | Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec | |
Poprzednik | Erich Honecker | |
I sekretarz rady centralnej Wolnej Młodzieży Niemieckiej | ||
Okres | od 1974 do 1983 | |
Poprzednik | Günther Jahn | |
Następca | Eberhard Aurich | |
Przewodniczący Wolnej Młodzieży Niemieckiej w Izbie Ludowej | ||
Okres | od 1971 do 1976 | |
Poprzednik | Johannes Reh | |
Następca | Gunther Boehme | |
Przewodniczący Pionierskiej Organizacji Ernsta Thalmanna | ||
Okres | od 1971 do 1974 | |
Poprzednik | Werner Engst | |
Następca | Helga Labs | |
![]() |
Egon Krenz (ur. 19 marca 1937 w Kołobrzegu) – niemiecki działacz państwowy, komunista, ostatni sekretarz generalny SED[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie krawca w Kołobrzegu, w rejencji koszalińskiej, gdzie w 1943 rozpoczął naukę w szkole. W 1944 wraz z rodziną musiał jednak opuścić miasto. W latach 1953–1957 studiował w Instytucie Kształcenia Nauczycieli w Putbus na wyspie Rugia, zdając egzamin końcowy. W 1953 wstąpił do komunistycznej organizacji młodzieżowej Freie Deutsche Jugend (FDJ). Dwa lata później jako dobrze zapowiadający się działacz uzyskał członkostwo w SED. W latach 1957–1959 służył w niemieckiej armii (Nationale Volksarmee) na Rugii. Szybko piął się po szczeblach kariery w FDJ: w 1959 został sekretarzem powiatowym na Rugii, w 1960 tę samą funkcję objął w okręgu Rostock, a rok później został sekretarzem Centralnej Rady FDJ. W latach 1964–1967 studiował w Wyższej Szkole Partyjnej KC KPZR w Moskwie (Высшая партийная школа КПСС). W latach 1967–1974 był sekretarzem CR FDJ, odpowiedzialnym za agitację, propagandę oraz współpracę FDJ z wyższymi szkołami. W latach 1971–1974 przewodniczył organizacji pionierskiej Ernst Thälmann.
Od 1971 aż do upadku NRD był członkiem Izby Ludowej, przez dziesięć lat (do 1981) zasiadał w jej prezydium. W 1973 awansował, zostając członkiem KC SED. Cieszył się wtedy olbrzymim zaufaniem Ericha Honeckera. W latach 1981–1984 był członkiem Rady Państwa NRD. W 1983 został członkiem politbiura i sekretarzem KC NSPJ. Rok później został wybrany zastępcą przewodniczącego Rady Państwa (de facto drugim po Honeckerze człowiekiem w republice). W czerwcu 1989 ze zrozumieniem dla władz chińskich wypowiadał się o masakrze na placu Niebiańskiego Spokoju w Pekinie („należało coś uczynić, w celu przywrócenia porządku”). W październiku 1989 jako następca Honeckera przejął funkcje sekretarza generalnego SED oraz przewodniczącego Rady Państwa i szefa Narodowej Rady Obrony. 3 grudnia 1989 zrzekł się wszystkich stanowisk w państwie i partii[2]. W styczniu następnego roku na własną prośbę został wykluczony z członkostwa w SED-PDS. Z racji sprawowanych funkcji był „skoszarowany” w partyjno-rządowym osiedlu kierownictwa NRD – Osiedlu Leśnym pod Bernau, następnie na osiedlu Majakowskiring w Berlinie-Pankow.
Od tego czasu często wypowiadał się na tematy związane z łamaniem praw człowieka w NRD (broniąc ówczesnych decyzji kierownictwa jako „mniejszego zła” i „wyniku ówczesnej sytuacji geopolitycznej” przed zarzutami mediów). Zaprzeczał także, by jako osoba odpowiedzialna za przeprowadzenie wyborów w NRD ponosił odpowiedzialność za ich fałszowanie.
W 1993 rozpoczął się proces przeciwko Krenzowi: w sprawie śmierci uciekinierów na wewnątrzniemieckiej granicy oraz w sprawie fałszerstw wyborczych. W 1999 Federalny Trybunał Sprawiedliwości utrzymał wyrok Berlińskiego Sądu Krajowego z 28 sierpnia 1997 o karze sześciu lat więzienia dla oskarżonego (co on sam określił jako „Siegerjustiz”, czyli „sprawiedliwość zwycięzców”[3]). W latach 1999–2003 Krenz odbywał karę w zakładzie Berlin-Hakenfelde (później Berlin-Plötzensee). 18 grudnia 2003 wyszedł na wolność, wykonanie pozostałej części kary zawieszono. W 2009 wydał wspomnienia pt. Gefängnis-Notizen (Notatki więzienne), które spowodowały wzrost jego popularności[4]. Do aktywnej polityki jednak już nie powrócił.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bundesstiftung zur Aufarbeitung der SED-Diktatur | Recherche | Biographische Datenbanken, www.bundesstiftung-aufarbeitung.de [dostęp 2019-12-25] (niem.).
- ↑ NRD – Niemiecka Republika Demokratyczna (pol.). rok1989.pl. [dostęp 2015-08-29].
- ↑ Egon Krenz, der Honecker-Kronprinz, hat das Wort von der „Siegerjustiz” geprägt (niem.). [dostęp 2015-01-16].
- ↑ Rzeczpospolita. Egon Krenz nadzieją towarzyszy. 19.02.2009. [dostęp 2015-01-17].
|
|