Ehrhardt E-V/4
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Heinrich Ehrhardt Automobilewerke AG w Zella-Mehlis |
| Typ pojazdu | |
| Trakcja |
kołowa |
| Załoga |
8-9 |
| Historia | |
| Prototypy | |
| Produkcja | |
| Egzemplarze |
33 |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
1 silnik gaźnikowy, rzędowy, 4-cylindrowy Ehrhardt o mocy 80 KM przy 1200 obr./min. |
| Poj. zb. paliwa |
190 l |
| Pancerz |
nitowany z płyt walcowanych, grubość: 4 – 9 mm |
| Długość |
5,30 m |
| Szerokość |
2,00 m |
| Wysokość |
2,85 m |
| Prześwit |
0,32 m |
| Masa |
7 750 kg |
| Moc jedn. |
10,3 KM/t |
| Osiągi | |
| Prędkość |
61,3 km/h |
| Zasięg pojazdu |
250 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 3 – 5 karabiny maszynowe MG 8/15 kal. 7,92 mm | |
| Użytkownicy | |
| Niemcy, Polska | |
Samochód pancerny Ehrhardt E-V/4 – niemiecki ciężki samochód pancerny z okresu I wojny światowej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1915 roku dowództwo armii niemieckiej zamówiły w firmach trzy prototypy samochodów pancernych, jedną z tych firm była wytwórnia samochodów Heinrich Ehrhardt Automobilewerke AG w Zella-Mehlis, w której opracowano samochód pancerny na podwoziu samochodu ciężarowego typu E-V/4 i opancerzony płytami walcowanymi z firmy Friedrich Krupp AG.
W 1916 roku prototyp tego samochodu włączono w skład doświadczalnego oddziału samochodów pancernych, w którego składzie wziął udział w walkach na terenie Rumunii.
W 1917 roku zamówiono 12 samochodów tego typu, które oznaczono jako Ehrhardt M 1917. Samochody seryjne różniły się od prototypu m.in. miały ruchomą wieżę, ulepszone opancerzenie, a także były wyposażone w radiostację. Samochody te znalazły się w utworzonych specjalnie sześciu plutonach samochodów pancernych, w każdym z nich znalazły się ta samochody pancerne. Plutony włączono do walki, w których uczestniczyły do momentu zakończenia I wojny światowej.
Jeszcze w 1917 roku zamówiono kolejną serię samochodów w ilości 20 sztuk, których budowę zakończono dopiero w 1919 roku, już po zakończeniu I wojny światowej. Samochody te oznaczono jako Erhardt M 1919 i różniły się od samochodów M 1917 gorszej jakości opancerzeniem.
Samochody pancerne Erhardt E-V/4 znalazły się na wyposażeniu armii niemieckiej w składzie specjalnie utworzonych plutonów samochodów pancernych. Brały udział w działaniach wojennych armii niemieckiej w Europie. Po wybuchu powstania wielkopolskiego użyto ich w walkach przeciwko powstańcom.
Samochód pancerny „Pułkownik Grudzielski”[edytuj | edytuj kod]
7 lutego 1919 roku jeden z samochodów M 1917 został zdobyty przez żołnierzy 1. kompanii rogozińskiej (późniejszej 5. kompanii 58 pułku piechoty) na szosie Chodzież – Oborniki, na północ od Budzynia. Załoga samochodu została zmuszona do poddania się dzięki postawie starszego żołnierza Leona Napiecka, który za ten czyn został później odznaczony Orderem Virtuti Militari[1][2].
Następnie samochód został skierowany do Poznania, gdzie 21 lutego rozkazem dziennym nr 48 dowódcy Armii Wielkopolskiej otrzymał nazwę „Pułkownik Grudzielski”. W dniach 19-20 marca wziął on udział w walkach pod Zamościem przeciwko oddziałom niemieckim wspartymi przez pociąg pancerny[2].
W czasie III powstania śląskiego samochód został skierowany na Śląsk, a jego dowódcą został ochotnik z Alzacji podchor. A. Forrestier. Otrzymał wtedy nową nazwę Górny Śląsk-Alzacja i włączony w skład II dywizjonu samochodów pancernych Karola Walerusa. W składzie tego dywizjonu brał udział w walkach w rejonie Kędzierzyna w dniach 5-7 maja 1921 roku oraz w dniu 21 maja pod Żyrową[3].
Po zakończeniu III powstania śląskiego samochód wrócił do Poznania, gdzie włączono go w skład 2 dywizjonu samochodów pancernych. W listopadzie 1925 roku skierowano go do Warszawy, gdzie wszedł w skład 2 szwadronu samochodów pancernych. W 1928 roku został skreślony ze stanu szwadronu i prawdopodobnie przekazany na złom[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Łapiński 1928 ↓, s. 7.
- ↑ a b Magnuski 1993 ↓, s. 60.
- ↑ a b Magnuski 1993 ↓, s. 61.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Łapiński: Zarys historii wojennej 58-go pułku Piechoty Wielkopolskiej. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Janusz Magnuski: Samochody pancerne Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1993. ISBN 83-86028-00-9.
- Praca zbiorowa: Encyklopedia powstań śląskich. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1982.