Electric Light Orchestra
ELO podczas koncertu w 1978 w Oslo | |
Inne nazwy |
ELO |
---|---|
Rok założenia | |
Pochodzenie | |
Gatunek |
rock albumowy[1], art rock[1], rock progresywny[1], contemporary pop/rock[1], disco, synth pop |
Aktywność |
1970–1987, 2000–2001, 2014-... |
Wydawnictwo | |
Powiązania |
The Move, Traveling Wilburys, The Idle Race |
Strona internetowa |
Electric Light Orchestra – brytyjska grupa rockowa, działająca w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku oraz w latach 2000–2001 i od 2014 roku jako Jeff Lynne's ELO. Muzyka zespołu była różnorodna stylistycznie i podlegała zmianom zależnym od panującej aktualnie mody: poczynając od rocka progresywnego, poprzez wyraźne wpływy disco w środkowym etapie, aż po synth pop w ostatnim okresie działalności. W krajach anglosaskich nurt ten określa się mianem „mainstream rock”. Była bogata brzmieniowo i wykorzystywała szerokie i nietypowe dla rocka instrumentarium, między innymi instrumenty smyczkowe jako wiodące. W latach siedemdziesiątych zespół zaliczany był do czołowych grup rockowych i zdobył olbrzymią popularność[2]. Rozpadł się, gdy jego lider Jeff Lynne postanowił poświęcić się działalności producenckiej i promocyjnej.
Do największych przebojów ELO należały m.in.: „Ticket to the Moon”, „Without Someone”, „10538 Overture”, „Can't Get It Out of My Head”, „Evil Woman”, „Four Little Diamonds”, „Strange Magic”, „Telephone Line”, „Livin' Thing”, „Shine a Little Love”, „Don't Bring Me Down”, „Rock’n’roll is King”, „Hold On Tight”, „Here is the News” oraz cover piosenki Chucka Berry’ego „Roll Over Beethoven”.
Dyskografię zespołu uzupełniają: wydawnictwo dokumentujące koncert w kalifornijskim mieście Long Beach (1974) oraz soundtrack do filmu Xanadu z 1980 roku, którego 2. część jest autorstwa Lynne'a, zaś 1. część (zaśpiewana przez Olivię Newton-John) – Johna Farrara.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Początki
[edytuj | edytuj kod]Początek istnienia datuje się na rok 1970, kiedy rozpadł się zespół The Move. Jego dwaj członkowie, Jeff Lynne (gitara) i Roy Wood (gitara basowa), postanowili stworzyć nowy zespół[3][4], którego brzmienie oparte byłoby na instrumentarium rockowo-symfonicznym. Do projektu dołączył Bev Bevan (perkusja) – także z The Move. Do grupy przyjęto też Billa Hunta (instrumenty klawiszowe) i Steve’a Woolama (wiolonczela, skrzypce). W takim składzie, ze śpiewającym Lynne'em i Woodem, grupa nagrała album The Electric Light Orchestra (w USA pod tytułem No Answer). Album został ciepło przyjęty przez krytykę i osiągnął spory sukces komercyjny. Grupa jednak była dopiero na etapie poszukiwania własnego stałego stylu, a poza tym elegancki i szlachecki charakter Lynne'a, oraz jego poetyckie teksty łączone z fantazyjną muzyką kłóciły się z obscenicznym charakterem Roya Wooda.
Debiutancki koncert ELO miał miejsce 16 kwietnia 1972 w pubie The Greyhound w Croydon[5].
W międzyczasie z grupy odszedł Woolam, a na jego miejsce weszli Mike Edwards (wiolonczela), Colin Walker (wiolonczela) i Wilfred Gibson (skrzypce). Ponadto w trakcie nagrywania nowego albumu odeszli Roy Wood i Bill Hunt, a ich miejsca zajęli odpowiednio Mike de Albuquerque i pianista Richard Tandy. Od tego momentu ELO wykształciło charakterystyczne, symfoniczne brzmienie. Nowy album, ELO 2 (Electric Light Orchestra II – tytuł w USA), pomimo że uzyskał zbliżone do pierwszego albumu wyniki sprzedaży, został nisko oceniony przez krytykę, co przełożyło się na wyniki na listach przebojów.
Podczas nagrywania trzeciej płyty grupę opuścili Gibson i Walker, dołączyli zaś skrzypkowie Mik Kaminski i Hugh McDowell. Na płycie, wydanej pod tytułem On the Third Day (1973), utwory zostały ułożone w przemyślany ciąg, z rozpoczynającym instrumentalnym „Ocean Breakup” i kończącą własną wersją fragmentu suity Peer Gynt – In the Court of the Mountain King (W grocie Króla Gór), norweskiego kompozytora Edvarda Griega. Największym przebojem na płycie był utwór „Showdown”[6].
Okres największej popularności
[edytuj | edytuj kod]Do nagrania czwartej płyty, Eldorado – A Symphony, Lynne wynajął orkiestrę i chór[7]. Krążek okazał się przełomowy w historii grupy, zdobywając po raz pierwszy tytuł złotej płyty, zaś singiel „Can't Get It Out of My Head” po raz pierwszy trafił na amerykańską listę Top 10 hit[6]. Zespół odniósł duży sukces w USA, zapełniając podczas koncertów całe stadiony i regularnie pojawiając się w znanym telewizyjnym show „The Midnight Special”. Po wydaniu płyty doszli basista i wokalista Kelly Groucutt oraz wiolonczelista Melvyn Gale, zastępując de Albuquerque i Edwardsa, a skład na pewien czas się ustabilizował.
Piąta płyta studyjna, Face the Music, wydana w 1975, przyniosła hity „Evil Woman” (trzeci UK top 10) i „Strange Magic”[6]. Po jej wydaniu zespół koncertował wyjątkowo intensywnie, dając w USA w okresie od 3 lutego do 13 kwietnia 1976 roku 68 koncertów w ciągu 76 dni. Na koncertach zespół po raz pierwszy użył kolorowych laserów.
Szósty album, A New World Record (1976), okrył się platyną i stał się pierwszym albumem grupy, który zawędrował na brytyjską listę Top ten[6]. Płyta, z największymi przebojami: „Livin' Thing”, „Telephone Line”, „Rockaria!” i „Do Ya”[6], przyniosła grupie jeszcze większą popularność. Zespół tradycyjnie intensywnie koncertował w Stanach Zjednoczonych.
Sukces A New World Record powtórzył kolejny album, dwupłytowy Out of the Blue (1977), z przebojowymi singlami: „Turn to Stone”, „Sweet Talkin' Woman”, „Mr. Blue Sky” i „Wild West Hero”[6]. Zespół wciąż rozwijał się koncertowo, prezentując podczas dziewięciomiesięcznego ogólnoświatowego tournée olśniewające efekty sceniczne, m.in. statek kosmiczny na scenie, pokaz laserów i sztucznej mgły. Podczas koncertu w Cleveland zespół oglądała osiemdziesięciotysięczna publiczność, co stanowiło ówczesny rekord. Grupa koncertowała także na londyńskiej arenie Wembley, wyprzedając komplety biletów przez osiem kolejnych wieczorów. Pierwszy z tych koncertów został zarejestrowany i wydany później na VHS i DVD[8].
Pod koniec lat 70. Lynne zaczął ulegać fascynacji stylem disco. Efekty widać na, wydanym w 1979 roku, albumie Discovery. Płyta osiągnęła najwyższą pozycję na brytyjskiej UK Albums Chart, przynosząc przeboje: „Don't Bring Me Down”, „Shine a Little Love”, „Last Train to London”, „Confusion”, „The Diary of Horace Wimp”, „Midnight Blue”[6].
Grupa reaktywowała się bez udziału Lynna i bez jego zgody na używanie oryginalnej nazwy, jako Electric Light Orchestra Part Two. Wydała dwa albumy, które nie spotkały się z wielkim zainteresowaniem.
Zespół reaktywował się w latach 2000–2001 przy okazji albumu Zoom, był to autorski projekt Jeffa Lynne'a wydany pod szyldem ELO, w nagraniach i koncertach brał udział również klawiszowiec zespołu, Richard Tandy.
Grupa reaktywowała się w 2014 roku jako Jeff Lynne's ELO. Po 14 latach w 2015 pojawił się nowy album „Alone in the Universe”.[9] W 2019 roku Jeff Lynne's ELO wydała kolejny album „From out of Nowhere”, w którym ponownie wziął udział klawiszowiec Richard Tandy.[10]
Skład
[edytuj | edytuj kod]- Jeff Lynne – śpiew, chórek, gitara elektryczna, gitara basowa, instrumenty klawiszowe, perkusja, wiolonczela, producent, autor tekstów, kompozytor i aranżer (1970-1986)
- Roy Wood – śpiew, gitara, gitara basowa, wiolonczela, klarnet, fagot, obój, perkusja, producent, autor tekstów, kompozytor i aranżer (1970-1972)
- Bev Bevan – perkusja, instrumenty perkusyjne, chórek (1970-1986)
- Richard Tandy – instrumenty klawiszowe, chórek, gitara basowa, aranżer (1972-1986)
- Kelly Groucutt – gitara basowa, śpiew, chórek (1975-1983)
- Mik Kaminski – skrzypce (1973-1979)
- Hugh McDowell – wiolonczela (1973-1979)
- Melvyn Gale – wiolonczela (1975-1979)
- Mike Edwards – wiolonczela (1972-1974)
- Mike de Albuquerque – gitara basowa, śpiew, chórek (1973-1974)
- Wilfred Gibson – skrzypce (1972-1973)
- Colin Walker – wiolonczela (1972-1973)
- Bill Hunt – instrumenty klawiszowe, róg (1970-1972)
- Steve Woolam – skrzypce (1970-1971)
Dyskografia
[edytuj | edytuj kod]Albumy studyjne
[edytuj | edytuj kod]- 1971 The Electric Light Orchestra (wydana w USA w marcu 1972 jako No Answer)
- 1973 ELO 2 (wydana w USA jako Electric Light Orchestra II)
- 1973 On the Third Day
- 1974 Eldorado – A Symphony by the Electric Light Orchestra
- 1975 Face the Music
- 1976 A New World Record
- 1977 Out of the Blue
- 1979 Discovery
- 1980 Xanadu (soundtrack; wspólnie z Olivią Newton-John)
- 1981 Time
- 1983 Secret Messages
- 1986 Balance of Power
- 2001 Zoom
Dyskografia grupy Jeff Lynne's ELO
- 2015 Alone in the Universe
- 2019 From out of Nowhere
Dyskografia grupy Electric Light Orchestra Part Two
Albumy kompilacyjne
[edytuj | edytuj kod]- 1974 Showdown
- 1976 Olé ELO
- 1977 The Light Shines On
- 1978 Three Light Years (zestaw On the Third Day, Eldorado, Face the Music)
- 1977 The Light Shines On, Volume 2
- 1979 ELO's Greatest Hits
- 1990 Afterglow – 3-płytowe zestawienie utworów wydanych na singlach, w tym wiele niepublikowanych dotąd na płytach LP utworów ze stron B, m.in. „Julie Don't Live Here” z singla „Twilight”, a także bonus z 12” brytyjskiego wydania „Four Little Diamonds” utwór „Bouncer”, i inne, m.in. „Hello My Old Friend”, „Mandalay”, „A Matter of Fact”, „No Way Out”
- 2001 Flashback – 3-płytowe wydawnictwo, zawierające utwory nagrane wcześniej, a dokończone w 2001 r., m.in. „Grieg's Piano Concerto In A Minor”, „Tears In Your Life”, „Love Changes All”, „Helpless”, „Who's That”, oraz utwory wydane pierwszy raz na CD: „Do Ya (unedited alternative mix)”, „Indian Queen (Demo)” czy „After All”. Zamieszczono również „Xanadu” w nowej wersji[11].
- 2011 The Classic Albums Collection – box zawierający 11 katalogowych płyt zespołu, wraz z bonusami i ilustrowaną książeczką.
Albumy koncertowe
[edytuj | edytuj kod]- 1974 The Night the Light Went On (In Long Beach)
- 1998 Live at Winterland '76
- 1998 Live at Wembley '78
- 1999 Live at the BBC
- 1999 The BBC Sessions
Wydawnictwa wideo
[edytuj | edytuj kod]- (1979) Discovery – 9 teledysków z albumu Discovery (Betamax/VHS)
- (1980) Live at Wembley – zapis koncertu, który odbył się w ramach trasy „Out of the Blue Tour” w 1978 roku w hali Wembley Arena w Londynie (VHS)
- (1990) Fusion – Live In London – zapis koncertu, który odbył się w ramach trasy „Face the Music Tour” w 1976 roku w Apollo Victoria Theatre w Londynie (VHS)
- (1991) The Very Best of ELO – kompilacja 13 teledysków (materiał z albumów A New World Record, Out of the Blue i Discovery) (VHS)
- (1998) Out of the Blue Tour: Live at Wembley/Discovery – wznowienie wydawnictw z 1979 i 1980 roku, koncert Live at Wembley oraz jako bonus teledyski z Discovery (VHS/DVD oraz w 2006 wznowienie DVD w wersji remasterowanej)
- (2001) Zoom Tour Live – koncert ze studia CBS Television City, w którym ze „starego” składu wystąpili Jeff Lynne oraz Richard Tandy (VHS/DVD)
- (2006) Total Rock Review – materiał biograficzny (jako bonus, zawiera 4 utwory z nagranego w 1972 roku Granada's Set of Six) (DVD)
- (2010) Live: The Early Years – kompilacja wydawnictwa Fusion – Live In London wraz z nigdy wcześniej nie wydanymi zapisami koncertów w Brunel University (1973) i w programie niemieckiej telewizji Rockpalast (1974) (DVD)
- (2015) Jeff Lynne's ELO: Live in Hyde Park – zapis koncertu, który odbył się 14 września 2014 roku w ramach festiwalu BBC Radio 2 Festival In A Day at Hyde Park w Londynie (DVD/Blu-ray)
- (2015) Out of the Blue Tour: Live at Wembley – zremasterowany na potrzeby wydawnictwa Blu-ray, zapis koncertu, który odbył się w ramach trasy „Out of the Blue Tour” w 1978 roku w hali Wembley Arena w Londynie wraz z materiałami bonusowymi: Brunel University (1973) – 4 utwory na żywo, Rockpalast (1974) – 8 utworów na żywo + wywiad, Fusion (1976) – 13 utworów na żywo, Discovery (1979) – 8 teledysków. Łącznie: 205 minut materiału (Blu-ray)[12]
- (2017) Wembley or Bust zapis koncertu na Wembley z 24 czerwca 2017 roku. Wydawnictwo składa się z 1 płyty Blu-ray (118 minut materiału – w tym wstawki dokumentalne) oraz 2 płyt CD z zapisem dźwiękowym koncertu (23 utwory, łącznie 98 min materiału)[13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Jason Ankeny: Electric Light Orchestra Biography. allmusic.com. [dostęp 2016-08-20]. (ang.).
- ↑ Electric Light Orchestra - The Former Members [online], trojmiasto.pl, 18 listopada 2011 [dostęp 2024-05-03] .
- ↑ Roy Wood - The Enigmatic Wizard of Rock, aboutderbyshire.co.uk [zarchiwizowane 2016-03-04] (ang.).
- ↑ Roy Wood [online], starlingdb.org [dostęp 2023-05-30] .
- ↑ Bev Bevan: The Elo Story. Mushroom Publishing, 1980, s. 174. ISBN 0-907394-00-0.
- ↑ a b c d e f g E.L.O. full Official Chart History. officialcharts.com. [dostęp 2015-09-13]. (ang.).
- ↑ Louis Clark. eatonmusic.com, 2008-06-05. [dostęp 2015-08-06]. (ang.).
- ↑ Robert Porter: Electric Light Orchestra – Out Of The Blue Tour. jefflynnesongs.com. [dostęp 2015-09-13]. (ang.).
- ↑ Simon Harding , Xanadu gets UK premiere [online], London Theatre Breaks, 20 sierpnia 2015 [dostęp 2023-07-12] (ang.).
- ↑ Daniel Kreps , Jeff Lynne's ELO Route 2019 North American Summer Tour [online], Rolling Stone, 22 października 2018 [dostęp 2023-07-12] (ang.).
- ↑ Electric Light Orchestra – Flashback (2000, CD). [dostęp 2021-02-26].
- ↑ Out of the Blue Tour: Live at Wembley Blu-ray na Amazon.co.uk. [dostęp 2017-06-27]. (ang.).
- ↑ Jeff Lynne's ELO – Wembley Or Bust (2017, CD). [dostęp 2021-02-26].