Eliasz Pielgrzymowski

Eliasz Pielgrzymowski
	; Nowina
Data urodzenia	1564
Data śmierci	1605

Eliasz Pielgrzymowski herbu Nowina (ur. 1564, zm. 1605) – od 1586 pisarz Wielkiego Księstwa Litewskiego. Był sekretarzem króla Stefana Batorego. Od roku 1602 pełnił obowiązki marszałka Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Był wyznania kalwińskiego.

Brał udział w kampanii pskowskiej króla Stefana Batorego i wyprawie Krzysztofa Radziwiłła "Pioruna" w głąb państwa moskiewskiego, był członkiem poselstw do Moskwy w roku 1583 (do Iwana Groźnego) i 1600–1601 (do Borysa Godunowa).

Był marszałkiem koła poselskiego sejmiku generalnego Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1597 roku^[1]. Poseł na sejm zwyczajny 1597 roku z powiatu oszmiańskiego^[2].

Był posłem województwa wileńskiego na sejm 1600 roku^[3].

Tworzył głównie w języku łacińskim. Jego „Apostrofa panegiryczna” zadedykowana Krzysztofowi Radziwiłłowi „Piorunowi”, wydana w roku 1583 w krakowskiej oficynie Piotrkowczyka stanowi pochwałę hetmana. W utworze widoczne są wpływy Erazma z Rotterdamu, Paola Manuzia i Girolama Cardana.

Stworzył też apokryficzne żywoty bohaterów Starego Testamentu „De heroibvs in Dei ecclesia liber vnvs ad serenissimum [...] Stephanum I [...] regem Poloniae [...] / scriptus ab Helia Pilgrimovio”.

W języku polskim stworzył wierszowaną relację z dyplomatycznej misji polsko-litewskiej do Borysa Godunowa „Poselstwo i krótkie spisanie rozprawy z Moskwą.”

W latach 1580-tych ogłosił m.in. dwa utwory panegiryczne: „Na ślub najjaśniejszego księcia i pana Alberta Radziwiłła” oraz „Posłanie do szlachetnego pana Teodora Skumina”.

Literatura[edytuj | edytuj kod]

Eliasz Pielgrzymowski: Apostrofa panegiryczna, opracował i przełożył z łaciny Bartosz Awianowicz: Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2012, ISBN 978-83-7543-222-0
Eliasz Pielgrzymowski: Poselstwo i krótkie spisanie rozprawy z Moskwą: Poselstwo do Zygmunta Trzeciego: wydał i opracował Roman Krzywy: Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2010, ISBN 978-83-7543-197-1
Гісторыя беларускай літаратуры XI—XIX стагоддзяў у двух тамах. Том 1. Даўняя літаратура XI — першай паловы XVIII стагоддзя. — Мінск. Беларуская навука. 2006. С. 481—492

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Andrzej Rachuba, Sejmiki generalne Wielkiego Księstwa Litewskiego w Wołkowyski i Słonimiu , w: Między wschodem a zachodem. Studia z dziejów Rzeczypospolitej w epoce nowożytnej, Toruń 2002, s. 46
↑ Jan Rzońca, Sejmy z lat 1597 i 1598, część I bezowocny sejm z 1597 roku, Warszawa Wrocław 1989, s. 117.
↑ Andrzej Radman, Marek Ferenc, Rejestr senatorów i posłów na sejmie walnym warszawskim 9 lutego - 21 marca 1600 r., w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. MCCLXVII – 2004, Prace Historyczne, z. 131, s. 94

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Dzieła Eliasza Pielgrzymowskiego w bibliotece Polona

[1] Andrzej Rachuba, Sejmiki generalne Wielkiego Księstwa Litewskiego w Wołkowyski i Słonimiu , w: Między wschodem a zachodem. Studia z dziejów Rzeczypospolitej w epoce nowożytnej, Toruń 2002, s. 46

[2] Jan Rzońca, Sejmy z lat 1597 i 1598, część I bezowocny sejm z 1597 roku, Warszawa Wrocław 1989, s. 117.

[3] Andrzej Radman, Marek Ferenc, Rejestr senatorów i posłów na sejmie walnym warszawskim 9 lutego - 21 marca 1600 r., w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. MCCLXVII – 2004, Prace Historyczne, z. 131, s. 94

[1]

[2]

[3]