Elizabeth Ann Smith Whitney

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Elizabeth Ann Smith Whitney
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 grudnia 1800
Derby

Data i miejsce śmierci

15 lutego 1882
Salt Lake City

Stanowisko

członek Namaszczonego Kworum Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, druga doradczyni w Pierwszym Prezydium Stowarzyszenia Pomocy (1880-1882)

Elizabeth Ann Smith Whitney (ur. 26 grudnia 1800 w Derby, zm. 15 lutego 1882 w Salt Lake City)[1] – żona Newela K. Whitneya, jedna z postaci wczesnej historii ruchu świętych w dniach ostatnich (mormonów).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Derby w stanie Connecticut[1] jako córka Gibsona Smitha i Polly Bradley[1]. W 1819 przeniosła się do Ohio[1]. 20 października 1822 w Kirtland poślubiła Newela K. Whitneya[1]. Krótko później związała się z reformowanymi baptystami (późniejszymi Uczniami Chrystusa)[1]. Nie należała jednakże formalnie do żadnej denominacji, określała się mianem naturalnie religijnej. Chętnie eksperymentowała przy tym z różnymi grupami wyznaniowymi[2]. Zetknęła się z niedawno zorganizowanym Kościołem Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich i ostatecznie została członkiem tej wspólnoty religijnej. Ochrzczona została w listopadzie 1830[1] przez misjonarzy wysłanych do pracy na Terytorium Indiańskim[1]. 14 września 1835 otrzymała z rąk Josepha Smitha seniora swoje błogosławieństwo patriarchalne w częściowo wykończonej świątyni mormońskiej w Kirtland[2]. Tuż po ceremonii zaczęła przemawiać w językach. Jej słowa zinterpretował obecny na miejscu Parley P. Pratt[2]. Tak powstały tekst został zapisany następnie przez anonimowego skrybę. Złożył się w pieśń o Adam-ondi-Ahman, kluczowym miejscu w teologii świętych w dniach ostatnich[2]. Opublikowana później na łamach "Woman’s Exponent"[2], pieśń owa zdradza podobieństwa do cenionego mormońskiego hymnu pióra Williama W. Phelpsa[2].

Whitney opuściła Kirtland z zamiarem dołączenia do współwyznawców osiedlających się w Far West w Missouri jesienią 1838[1], po dotarciu do St. Louis dowiedziała się wszakże o mormońskiej przymusowej migracji z tegoż właśnie stanu[1]. Zimę na przełomie 1838 i 1839 spędziła w Carrollton w Illinois[1], przebywała następnie w Quincy (1839-1840)[1], by w końcu osiąść w Commerce (późniejszym Nauvoo, wiosna 1840). Miasto to wkrótce stało się centrum organizacyjnym mormonizmu[1].

Włączyła się w działalność afiliowanego przy Kościele Stowarzyszenia Pomocy[1], została powołana w skład jego prezydium jako doradczyni (17 marca 1842)[1][3]. Dołączyła do kolejnej fali mormońskiej migracji i w lutym 1846 dotarła do Winter Quarters w dzisiejszej Nebrasce[1]. Brała również udział w masowej migracji członków Kościoła na terytorium obecnego Utah. Do doliny Wielkiego Jeziora Słonego dotarła 24 września 1848[1]. Owdowiała w 1850[1]. Ponownie włączona do prezydium Stowarzyszenia Pomocy, była drugą doradczynią prezydent Elizy R. Snow (1880-1882)[1]. Zmarła w Salt Lake City[1]. Poza istotną rolą, którą odegrała w swojej wspólnocie religijnej w pierwszych dekadach jej istnienia, znana była również z talentu muzycznego[2].

Jedna z najbardziej cenionych mormońskich kobiet swoich czasów, nazywana była przez członków Kościoła Matką Whitney[4]. Przez wiele lat posługiwała w Endowment House, budynku w Salt Lake City wykorzystywanym przez świętych w dniach ostatnich do odprawiania ceremonii związanych z obrzędami świątynnymi przed wzniesieniem w Utah pierwszych świątyń mormońskich[4]. Miała otrzymać dar śpiewu w języku Adamowym, wraz z obietnicą, że nigdy go nie utraci, jeśli pozostanie wierna Kościołowi[4]. Rok przed śmiercią po raz ostatni zaśpiewała w nim dla grupy przyjaciół, wykorzystując w ten sposób ów duchowy dar po raz ostatni[4]. Przyjmuje się zazwyczaj, że jest jedną z kilku zaledwie osób której prawdopodobnie objawiono niektóre słowa w tym właśnie języku[5].

Połączona wieczyście ze swoim mężem w obrzędzie pieczętowania, podczas drugiej w historii Kościoła ceremonii tego typu, która odbyła się 21 sierpnia 1842. Włączona w skład Namaszczonego Kworum, utworzonego przez Josepha Smitha, twórcę ruchu świętych w dniach ostatnich oraz prezydenta Kościoła[6][7]. Jako jedna z siedemnastu kobiet otrzymała drugie namaszczenie za życia Smitha[8], w obrzędzie zarezerwowanym wówczas dla mormońskich przywódców oraz niektórych z ich małżonek (27 października 1843)[9]. Jako jedna z pierwszych kobiet w Nauvoo wzięła również udział w ceremonii obdarowania (8 października 1843)[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t The Joseph Smith Papers: Whitney, Elizabeth Ann Smith. [w:] People [on-line]. josephsmithpapers.org. [dostęp 2021-04-17]. (ang.).
  2. a b c d e f g Church Historian Press: Adam-ondi-Ahman ELIZABETH ANN WHITNEY. [w:] At the Pulpit: 185 Years of Discourses by Latter-day Saint Women [on-line]. churchhistorianspress.org. [dostęp 2021-04-17]. (ang.).
  3. Chapter 9 A People of Faith and Destiny, [w:] Glen M. Leonard, Nauvoo: A Place of Peace, a People of Promise [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2002, lokalizacja 4521, ISBN 978-1-57008-746-2.
  4. a b c d Jan Tolman: ELIZABETH ANN SMITH WHITNEY. [w:] RELIEF SOCIETY WOMEN To know the history, purpose, and destiny of the Relief Society [on-line]. reliefsocietywomen.com, 2008-07-28. [dostęp 2021-05-16]. (ang.).
  5. Daniel H. Ludlow (red.): Encyclopedia of Mormonism. New York: Macmillan Publishing, 1992, s. 18. ISBN 978-0-02-904040-9.
  6. Anderson 2003 ↓, s. 154.
  7. Bergera 2002 ↓, s. 55.
  8. Anderson 2003 ↓, s. 152.
  9. Buerger 1983 ↓, s. 22.
  10. Buerger 1983 ↓, s. 23.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]