Elizabeth Catlett
| Data i miejsce urodzenia |
15 kwietnia 1915 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
2 kwietnia 2012 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
|
Mother and Child | |
Elizabeth Catlett (ur. 15 kwietnia 1915 w Waszyngtonie[1], zm. 2 kwietnia 2012 w Cuernavaca[2]) – amerykańska rzeźbiarka, graficzka i malarka.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jej rodzice (Mary Carson i John Catlett) pracowali w edukacji. Miała dwoje rodzeństwa[1].
Szkoły podstawowe i średnie ukończyła w Waszyngtonie. W latach 1932–1953 studiowała malarstwo na Uniwersytecie Howarda[3]. Po studiach podjęła pracę jako nauczycielka w liceum w Durham w Karolinie Północnej. Z pracy zrezygnowała po dwóch latach[1].
W 1938 r. rozpoczęła studia na University of Iowa, pod kierunkiem malarza Granta Wooda[4]. Podczas tych studiów zainteresowała się rzeźbą i zdobyła w niej duże umiejętności. W 1940 jej rzeźba Mother and Child zdobyła pierwszą nagrodę podczas American Negro Exhibition w Chicago[5].
W 1940 podjęła naukę w Art Institute of Chicago. Tam poznała swojego przyszłego męża, Charlesa Wilberta White'a[5] (ich małżeństwo trwało od 1941 do 1946 r)[1]. Pracowała na Dillard Univeristy w Nowym Orleanie. W 1942 porzuciła pracę i przeniosła się do Nowego Jorku, gdzie uczyła się litografii w Art Students League[5]. W tamtym czasie pracowała także z rosyjskim rzeźbiarzem Ossipem Zadkine, pod którego wpływem jej sztuka nabrała cech bardziej abstrakcyjnych[1].
W 1946 roku odbyła podróż do Meksyku, gdyż uzyskała stypendium na stworzenie tam cyklu grafik na temat życia czarnych kobiet[4]. Tam podjęła naukę w ramach warsztatu Taller de Grafica Popular i poznała ważnych artystów meksykańskich, m.in. Diego Riverę i Leopolda Mendeza[6]. W 1947 wyszła za meksykańskiego artystę Francisco Morę i zdecydowała się na stałe pozostać w Meksyku[1].
Wraz z mężem zaangażowała się politycznie. 1949 roku aresztowano ją za udział w strajku pracowników kolejowych w Meksyku[1]. Lewicowe poglądy sprawiły, że stała się obiektem zainteresowania Komisji do Badania Działalności Nieamerykańskiej Izby Reprezentantów, w związku z czym zrzekła się obywatelstwa amerykańskiego i straciła prawo wjazdu do Stanów Zjednoczonych. Dopiero w 1971 pojawi się w USA, dzięki uzyskaniu specjalnej wizy na udział w swojej wystawie retrospektywnej w Studio Museum w Harlemie[4].
W 1958 została pierwszą kobietą wykładającą rzeźbę na Narodowym Uniwersytecie Autonomicznym Meksyku i rozpoczęła kierowanie tamtejszym wydziałem rzeźby[1].
W 2002 r. owdowiała. Miała trójkę dzieci[1].
Emeryturę spędziła w Cuernavaca. Zmarła 2 kwietnia 2012[1][2].
Sztuka
[edytuj | edytuj kod]Artystka zajmowała się rzeźbą (m.in. drewno, kamień), ceramiką i litografią. Sztuka Catlett jest sztuką zaangażowaną, poświęconą ekonomicznym i społecznym ludzi czarnych i nieuprzywilejowanych[6]. Upominała się o równouprawnienie i poszanowanie praw człowieka[4].
- Mother and Child (rzeźba, 1939)
- cykl Prawa człowieka (1969)
- Czarna jedność (rzeźba, 1968)
- W hołdzie dla moich młodych czarnych sióstr (rzeźba, 1969)
- Malcolm X przemawia w naszym imieniu (litografia, 1969)
- W hołdzie dla Czarnych Panter (litografia, 1970)
- Bather (rzeźba, 2009)
- Harriet (litografia, 1975)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k Karen Rosenberg, Elizabeth Catlett, Sculptor With Eye on Social Issues, Dies at 96, „The New York Times”, 3 kwietnia 2012, ISSN 0362-4331 [dostęp 2017-03-02].
- ↑ a b Elizabeth Catlett, 1915-2012 - News - Art in America [online], www.artinamericamagazine.com [dostęp 2017-03-02].
- ↑ e, Encyclopedia of African American Artists, ABC-CLIO, 20 marca 2009, s. 35, ISBN 978-0-313-08060-9 [dostęp 2017-03-02] (ang.).
- ↑ a b c d e Whitney Chadwick, Kobiety, sztuka i społeczeństwo, Poznań: Rebis, 2015, s. 333, 357, ISBN 978-83-7818-552-9.
- ↑ a b c Encyclopedia of African American Artists, ABC-CLIO, 20 marca 2009, s. 36, ISBN 978-0-313-08060-9 [dostęp 2017-03-02] (ang.).
- ↑ a b c Encyclopedia of African American Artists, ABC-CLIO, 20 marca 2009, s. 37, ISBN 978-0-313-08060-9 [dostęp 2017-03-02] (ang.).