Emanuele Luigi Galizia
 Emanuele Luigi Galizia jako Nadinspektor Robót Publicznych (1880) | |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Narodowość | |
| Alma mater | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Emanuele Luigi Galizia (ur. 1830, zm. 1906) – maltański architekt i inżynier, który zaprojektował wiele budynków publicznych i kościołów. Określany jest jako „wiodący maltański architekt w drugiej połowie XIX wieku”[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Emanuele Luigi Galizia urodził się 7 listopada 1830 roku, jako syn Silvestro Galizii i Francesci Radmilli[2]. Ukończył studia na Uniwersytecie Maltańskim jako inżynier budownictwa cywilnego i architekt. W roku 1846 rozpoczął służbę cywilną jako praktykant Williama Lamb Arrowsmitha. W roku 1856 został rządowym perito (ekspertem, specjalistą), a cztery lata później szefem grupy ekspertów, będąc odpowiedzialnym za wszystkie rządowe prace publiczne przez następne 20 lat[3]. W roku 1880 otrzymał stanowisko Nadinspektora Robót Publicznych[4], co dało mu miejsce w Radzie Legislacyjnej Malty (Malta's Legislative Council)[5].
Galizia mianowany został przez papieża Leona XIII Kawalerem Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego, zaś sułtan Abdülaziz, podczas wizyty na Malcie w roku 1867, odznaczył go Orderem Medżydów w uznaniu za ukończenie, zamówionego przez sułtana, tureckiego cmentarza w Marsie[3].
W roku 1886 został członkiem Institution of Civil Engineers, a w 1888 – Royal Institute of British Architects. W tym samym roku rząd wysłał go w podróż do Włoch, Francji i Anglii, aby poszerzył swoją wiedzę na temat architektury neogotyckiej[3], oraz prawdopodobnie również w celu udzielenia porad przy budowie Tower Bridge w Londynie (ukończonego w roku 1894) i pracach restauracyjnych w Brighton Pavilion[6].
Galizia był również egzaminatorem na wydziale inżynierii cywilnej Uniwersytetu Maltańskiego[3].
W roku 1877, gdy Brytyjczycy zajęli Cypr, Galizia został tam wysłany przez rząd królewski z zadaniem zbadania wyspy pod kątem jej potencjalnej kolonizacji. Pierwszą wizytę odbył z sir Adrianem Dingli i prof. Schinasem, następnie podróżował z markizem Testaferrata Olivierem. Raporty z tych wizyt zostały wydrukowane i opublikowane na zlecenie ówczesnego rządu[6].
Emanuele Luigi Galizia zmarł 6 maja 1906 roku. W notatce pośmiertnej, opublikowanej w roku 1907 przez Institute of Civil Engineers, chwalono jego „takt i uprzejmość, które zjednały mu całą społeczność, podczas gdy zdolności i dokładność, widoczne we wszystkich jego pracach, dają mu stałe miejsce w historii osiągnięć zawodowych na Malcie”[5].
Prace projektowe Galizii[edytuj | edytuj kod]
Poniżej znajduje się lista znanych budynków, o których wiadomo, że zostały zaprojektowane przez Emanuela Luigiego Galizię, oraz tych, które są jemu przypisywane[3]:
- Cmentarz Ta' Braxia, Pietà (1855)
- Cmentarz Addolorata z kaplicą, Paola (1860)
- Prince of Wales Road (1862)
- skład amunicji w forcie Rinella (1864)
- Akwedukt Armier pomiędzy Qormi i Three Cities (1867)
- zbiornik wodny Ta’ Qali (1867)
- spichlerze we Florianie (1869)
- drugi kościół Karmelitów, Balluta (1871)
- cmentarz turecki, czasem znany jako cmentarz muzułmański (Mahometan Cemetery), Marsa (1874)[7]
- Bugeja Institute Technical School, Ħamrun (1880)
- Vincenzo Bugeja Institute[8]
- akwedukty w Sliemie i Birkirkara (1882)
- Victoria Gate, Valletta (1884–85)
- kościół Matki Bożej z Lourdes, Għajnsielem (1888)
- kościół św. Alfonsa i zakon, Birkirkara (1893–95)
- Marsamxett Police Station, Valletta
- Marsa Police Station
- Sliema Police Station
- nadbrzeże w Marsaxlokk
- nadbrzeże w Marsamxett
- Villa Alhambra, Sliema (lata 1880.): część zewnętrzna w stylu mogolskim i mauretańskim, wnętrze barokowe i wiktoriańskie; letnia rezydencja Galizii[9][10][11][12]
- kaplica rodziny Galizia na cmentarzu Addolorata, w której został pochowany
- kościół Matki Boskiej Bolesnej, St Paul’s Bay (1902)[13]
Valletta Market (1859–61) oraz szpital św. Wincentego à Paulo (1886) zbudowane zostały pod kierownictwem Galizii, jednak były zaprojektowane przez innych architektów[3].
Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]
Emanuele Luigi Galizia poślubił Victorię Vella, córkę Giovanniego Vella CMG; z małżeństwa urodziło się pięcioro dzieci: James, Godwin, Emilia, Giovanna i Francesca[2].
James był Nadinspektorem Robót Publicznych, jak jego ojciec przed nim, oraz Sekretarzem Skarbu w królewskiej administracji Malty[14][15].
Drugi syn, Godwin, był również architektem, znanym z projektów w odrodzonym stylu romańskim, jak np. kościół św. Piotra w Birżebbuġa, czy kościół św. Grzegorza Wielkiego w Sliemie, lecz jego prace do niedawna przyciągały mniej uwagi, niż prace jego ojca[16]. Godwin był również zatrudniany przez osoby prywatne do zaprojektowania kaplic i mauzoleów na cmentarzu Addolorata, tym samym, którego projektantem był jego ojciec[16].
Giovanna poślubiła profesora prawa konstytucyjnego i cywilnego Giovanniego Caruanę, syna maltańskiego archeologa Antonio Annetto Caruany. Ich najstarszy syn Anton, znany prawnik, zabity w nalocie bombowym na Maltę w roku 1942, nosił nazwisko Caruana Galizia, przejęte przez jego potomków[17].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Mark Geoffrey Muscat: Maltese Architecture 1900–1970: Progress and Innovations. Valletta: Fondazzjoni Patrimonju Malti, 2016, s. xv. ISBN 978-99909-3-206-5. (ang.).
- ↑ a b Chev Emanuele Luigi Galizia. geni.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-22)]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Michael J. Schiavone: Dictionary of Maltese Biographies Vol. 2 G–Z. Pietà: Pubblikazzjonijiet Indipendenza, 2009, s. 890–891. ISBN 978-99932-91-32-9. (ang.).
- ↑ Emmanuel Luigi Galizia (1830–1906). The Victorian Web. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]. (ang.).
- ↑ a b Emmanuel Lewis Galizia. gracesguide.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-10)]. (ang.).
- ↑ a b Emmanuele Luigi Galizia (1830-1906): A Brief Biography. victorianweb.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-10)]. (ang.).
- ↑ Giovanni Bonello: Nostalgias of Malta: images by Modiano from the 1900s. Fondazzjoni Patrimonu Malti, 2010, s. 98. ISBN 978-99932-7-316-5. OCLC 696296725. (ang.).
- ↑ Andre Zammit: I Forgot !. Books Distributers Limited, 2013, s. 120. ISBN 978-99957-33-93-3. (ang.).
- ↑ The Alhambra in Sliema. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-26)]. (ang.).
- ↑ Mary Attard: Is Calì turning in his grave?. [w:] Times of Malta [on-line]. 2009-09-04. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-26)]. (ang.).
- ↑ Helen Caruana Galizia: More on the Alhambra. [w:] Times of Malta [on-line]. 2009-09-05. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-26)]. (ang.).
- ↑ Helen Caruana Galizia: Saving Alhambra. [w:] Times of Malta [on-line]. 2009-08-18. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-05)]. (ang.).
- ↑ The Victorian Web. victorianweb.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-10)]. (ang.).
- ↑ MALTESE SOLDIERS 1800-1972. website.lineone.net. [dostęp 2018-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-01)]. (ang.).
- ↑ Edward Sammut. The Armoury of Valletta and a letter from Sir Guy Laking. „Scientia (Malta)”. 1 (1), s. 14, 1959. melitensiawth.com. [zarchiwizowane z adresu 2017-09-08]. (ang.).
- ↑ a b Giovanni Bonello: The rise and fall of the Britannia Circus in Floriana. [w:] Times of Malta [on-line]. 2017-10-01. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-31)]. (ang.).
- ↑ HMS Cleopatra / Malta: War Diary. maltagc70.wordpress.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-08)]. (ang.).