Emil Kardin

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Emil Kardin
Эмиль Владимирович Карди
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 sierpnia 1921
Moskwa

Data i miejsce śmierci

28 maja 2008
Moskwa

Zawód, zajęcie

oficer, literat

Narodowość

rosyjska

Odznaczenia
Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Order Wojny Ojczyźnianej II klasy Order Czerwonej Gwiazdy Medal „Za obronę Moskwy” Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
Odznaka „Zasłużony dla Sanoka”

Emil Władimirowicz Kardin, ros. Эмиль Владимирович Кардин (ur. 3 sierpnia 1921 w Moskwie, zm. 28 maja 2008 tamże) – radziecki i rosyjski oficer, krytyk literacki, teatralny i filmowy, publicysta, prozaik, eseista.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 3 sierpnia 1921 w Moskwie[1]. Do 1941 studiował literaturę w Instytucie Historii Filozofii i Literatury[2][3].

Podczas II wojny światowej po ataku Niemiec na ZSRR z 22 czerwca 1941 w lipcu tego roku został powołany do służby w Armii Czerwonej i skierowany przez Komitet Centralny Komsomołu do Samodzielnej Brygady Piechoty Zmotoryzowanej o Specjalnym Przeznaczeniu[4]. Po odbyciu przeszkolenia jesienią 1942 został przydzielony do oddziału minerów[5]. Służył w nim jako szeregowiec, później został mianowany zastępcą politruka (oficer polityczny)[2]. Za zgodą komisarza brygady Majsuradze, został przeniesiony do dywizji, do której udał się w połowie października 1942 do Nowosybirska[6]. Tam został skierowany przez ww. Majsuradze (który został zastępcą dowódcy dywizji ds. politycznych) do pracy w wojskowej gazecie dywizyjnej[7]. Wraz ze sformowaną na początku 1943 roku 140 Syberyjską Dywizją Piechoty wyruszył wówczas na wschód koleją przez Moskwę, zaś od Jelca żołnierze dywizji maszerowali pieszo[8]. Wówczas był żołnierzem dywizyjnego 96 pułku[9]. Latem 1943 dywizja brała udział w walkach na łuku kurskim, a Kardin nadal zajmował się wojskową gazetą dywizyjną, także podczas walk na ziemiach polskich[10]. W sierpniu 1943 został ranny w rękę i nogę we wsi Tiopłoje, po czym przebywał na leczeniu w szpitalu polowym[11]. Od 1943 członek KPZR. Uczestniczył w walkach na Froncie Karelskim oraz na froncie wschodnim, w stopniu starszego lejtnanta[3][12]. Był żołnierzem w szeregach 140 Syberyjskiej Dywizji Piechoty nacierającej od Przemyśla w stronę Sanoka[13]. Brał udział w walkach w rejonie Sanoka, w tym w dwukrotnym zajęciu tego miasta przez Armię Czerwoną[3][14]. Podczas kontrataku Niemców po pierwszym zajęciu miasta przez Armię Czerwoną przebywał w rejonie Tyrawy Wołoskiej, gdzie rozbito jego czołg[3]. Później walczył w rejonie Zarszyna i Dukli[3]. Wówczas ciężko ranny w rękę trafił do szpitala polowego[3]. Potem jako pracownik polityczny pracował na innych stanowiskach w 140 Syberyjskiej Dywizji Piechoty, jako instruktor wydziału politycznego, a w 1945 był organizatorem partyjnym dowództwa dywizji[15]. jako jeden z nielicznych oficerów służył w tej jednostce od czasu jej sformowania do rozwiązania (formalnie od lutego 1943 do 1946)[15]. Do 1953 służył w Armii Czerwonej dostępując stopnia podpułkownika[3].

Po wojnie związał się z czasopismem „Nowyj Mir”, gdzie był początkowo krytykiem literackim, teatralnym i filmowym oraz publicystą[3][14]. Później został pisarzem[3]. Był autorem dzieła pt. Odsłonięte skrzydło, będącym utworem o charakterze dokumentalno-wspomnieniowym dotyczącym walk na obszarze w południowo-wschodniej Polski, ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń na ziemi sanockiej w 1944[3] (w akcji książki opisane jest uratowanie przez personel szpitala rannych żołnierzy radzieckich w czasie ponownego wejścia Niemców do miasta w 1944 oraz usiłowanie odnalezienia przez autora uczestników tych wydarzeń 28 lat później[13])[16][17]. Po 28 latach w lutym 1972 odwiedził Sanok po raz pierwszy po wojnie, usiłując głównie odtworzyć wydarzenia z 4 sierpnia 1944, a swoje ówczesne przeżycia i spotkania zawarł w dziele pt. Powrót, później wydawanym wraz z Odsłoniętym skrzydłem[18][3]. Powstała także napisana przez niego Sanocka kronika[3]. Po odwiedzinach na Podkarpaciu w 1979 (odwiedził Sanok, Rzeszów, Leżajsk, Łańcut) planował tworzenie kolejnej książki o wydarzeniach na tym terenie[17]. Kolejnym dziełem była Sanocka kronika, powstała po odwiedzinach na Podkarpaciu, gdy w 1979 odwiedzał w towarzystwie red. Adolfa Jakubowicza miejsca działań wojennych[3][12][13]. Ponadto był autorem książki biograficznej o gen. Karolu Świerczewskim z 1977 (w wolnym tłum. Jak długo trwa pół wieku?), którego osobą zainteresował się bliżej po spotkaniu z jego córką[3][13][17][19]. W 1980 po raz trzeci odwiedził Sanok jak wówczas przyznał, był sercem związany z tym miastem[3]. Jednocześnie nadal zajmował się krytyką literacką[3]. Był autorem pierwszej w ZSRR książki o literaturze faktu[3].

Został członkiem Związku Pisarzy ZSRR (w ramach współpracy tego stowarzyszenia ze Związkiem Literatów Polskich odwiedzał Polskę[20]). Był żonaty[21].

Został pochowany na Cmentarzu Wostriakowskim w Moskwie[22].

Publikacje (wybór)[edytuj | edytuj kod]

  • Odsłonięte skrzydło (ros. Открытый фланг, 1964; Moskwa 1975; Warszawa 1978, cz. 1: Odsłonięte skrzydło – tłum. Jacek Jarkowski, cz. 2: Powrót – tłum. Jerzy Pleśniarowicz)[23][24][25]
  • Powrót („Profile” nr 1, 2, 3 z 1976; reportaż – wspomnienie z walk o wyzwolenie Sanoka; przeł. Jerzy Pleśniarowicz)[26]
  • Ile trwa półwiecze? (Сколькo длятся полвека?, 1977)[27]
  • Минута пробуждения (1984)
  • Wyzwolenie południa
  • Sanocka kronika

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 0, 249.
  2. a b Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 8.
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Bogumiła Koszela. E. W. Kardin: Całym sercem jestem z Sanokiem związany. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 16 (181), s. 6, 1-10 czerwca 1980. 
  4. Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 7-8.
  5. Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 7, 8.
  6. Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 10-11.
  7. Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 12-13.
  8. Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 23, 24.
  9. Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 25.
  10. Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 30, 39, 42, 79-80, 134-149.
  11. Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 42, 51.
  12. a b Witold Szymczyk. Styczniowe refleksje. „Nowiny”, s. 5, Nr 9 (9680) z 11-13 stycznia 1980. 
  13. a b c d Witold Szymczyk. Emila Kardina spotkania z Polską. „Nowiny”, s. 3, Nr 248 (9627) z 3-4 listopada 1979. 
  14. a b Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 0.
  15. a b Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 15, 18.
  16. Wiesław Koszela. W uśmiechu dziecka odnaleźć swoje powołanie. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 12 (447), s. 4, 20-30 kwietnia 1988. 
  17. a b c d Radziecki pisarz pracuje nad książką o Polsce. „Nowiny”, s. 1, Nr 252 (9631) z 8 listopada 1979. 
  18. Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 181, 182, 208, 223, 241, 280-282, 319.
  19. Książka o Świerczewskim. „Nowiny”, s. 3, Nr 69 (9448) z 28 marca 1979. 
  20. Zbigniew Krempf. Pisarskie zbliżenia. „Nowiny”, s. 4, Nr 84 (9755) z 14 kwietnia 1980. 
  21. Emil Kardin pisze.... „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 19 (184), s. 1, 1-10 lipca 1980. 
  22. Кардин Эмиль Владимирович (1921-2008). bozaboza.narod.ru. [dostęp 2015-12-23]. (ros.).
  23. Kardin. Odsłonięte skrzydło 1978 ↓, s. 3, 320.
  24. Bibliografia województw: krośnieńskiego, przemyskiego, rzeszowskiego i tarnobrzeskiego. Za rok 1978. Rzeszów: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Rzeszowie, 1985, s. 39.
  25. Witold Szymczyk. Powrót lejtnantów. „Nowiny”, s. 7, Nr 37 z 17-18 lutego 1979. 
  26. Bibliografia województw: krośnieńskiego, przemyskiego, rzeszowskiego i tarnobrzeskiego. Za lata 1 VI 1975-31 XII 1976. Rzeszów: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Rzeszowie, 1981, s. 42.
  27. Książka o Świerczewskim. „Nowiny”, s. 3, Nr 69 z 28 marca 1979. 
  28. Spotkanie z „Zasłużonymi dla Sanoka”. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 16 (181), s. 1, 1-10 czerwca 1980. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]