Empedocles on Etna
Empedocles on Etna (Emdedokles na Etnie) – poemat dramatyczny dziewiętnastowiecznego angielskiego poety Matthew Arnolda[1], opublikowany po raz pierwszy w tomie Empedocles on Etna, and Other Poems (Emdedokles na Etnie i inne poematy[2]) w 1852.
Charakterystyka ogólna[edytuj | edytuj kod]
Uwtór Empedocles on Etna w wydaniu z 1852 liczy siedemdziesiąt stron. Tomik, w którym został wydrukowany, został opublikowany anonimowo[3]. Na stronie tytułowej napisano Empedocles on Etna, and Other Poems by A..
Treść[edytuj | edytuj kod]
Utwór jest oparty na legendzie, przekazanej przez Horacego i Diogenesa Laertiosa, jakoby filozof Empedokles popełnił samobójstwo, rzucając się do krateru Etny na Sycylii[4]. Empedokles żył w V wieku p.n.e. i jest znany jako twórca koncepcji czterech żywiołów (ognia, powietrza, ziemi i wody), z których według niego składa się wszechświat[5]. Bohaterami utworu są Empedocles (Empedokles), lekarz Pausanias i Callicles. Empedokles jest ukazany jako człowiek, który już nie potrafi cieszyć się życiem[3]. Przyjaciele próbują wyrwać go z depresji, ale ich umiejętności retoryczne nie przynoszą rezultatów[3].
Forma[edytuj | edytuj kod]
Utwór charakteryzuje się urozmaiconą formą. Początkowa jego część jest napisana wierszem białym (blank verse)[6], czyli typowym dla poezji angielskiej nierymowanym pentametrem jambicznym, czyli sylabotonicznym dziesięciozgłoskowcem, w którym akcenty metryczne padają na parzyste sylaby wersu.
- The Mules, I think, will not be here this hour.
- They feel the cool wet turf under their feet
- By the stream-side, after the dusty lanes
- In which they have toil’d all night from Catana,
- And scarcely will they budge a yard. O Pan!
- How gracious is the mountain at this hour!
- A thousand times have I been here alone
- Or with the revellers from the mountain towns,
- But never on so fair a morn;—the sun
- Is shining on the brilliant mountain crests,
- And on the highest pines: but further down
- Here in the valley is in shade; the sward
- Is dark, and on the stream the mist still hangs;
W dalszych partiach dzieła poeta stosuje również jambiczny czterostopowiec i trójstopowiec ujęty w pięciowersowe strofy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Matthew Arnold, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-02-16] (ang.).
- ↑ Przemysław Mroczkowski: Historia literatury angielskiej. Zarys. Wrocław: Ossolineum, 1981, s. 437-438. ISBN 83-04-00784-3.
- ↑ a b c Empedocles on Etna, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-02-16] (ang.).
- ↑ Empedokles. wiw.pl. [dostęp 2017-02-16]. (pol.).
- ↑ Empedokles z Akragas, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-02-16].
- ↑ Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 68-69. ISBN 978-83-233-4066-9.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Matthew Arnold: Empedocles on Etna, a Dramatic Poem. Archive.org, 1896. [dostęp 2017-02-16]. (ang.).
- Matthew Arnold: Empedocles on Etna, and Other Poems. Archive.org, 1852. [dostęp 2017-02-16]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Matthew Arnold: Empedocles on Etna, and Other Poems. Bartleby.com. [dostęp 2017-02-16]. (ang.).